Диск 6 № 20

3.

Ниятне ничек белдерәбез?

How to express an intention?

+14.Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

- Гафу итегез, Сез Төркиягә кайчан китмәкче буласыз?

Июль ахырында.

- Извините, Вы когда намереваетесь ехать в Турцию? Excuse me, when are you going to Turkey?

- В конце июля. At the end of July.

*********

- Ул кемне бәйрәм белән котламакчы булды?

- Дусларындыр.

-

- Кого он решил поздравить с праздником? How does he want to congratulate on the holiday?

- Друзей, наверно. His friends may be.

15.Укыгыз. Прочитайте. Read.

Яңа елда мин Чехиягә бармакчы булам. Кышын дустым Мәскәүдә ял итмәкче була. Без иртәгә дәресләрдән соң “Пирамида” күңел ачу үзәгенә бармакчы булабыз. Җәен алар авылда яшәмәкче булдылар. Бәйрәм көннәрендә син нишләмәкче буласың? Сез дусларыгыз белән кайда очрашмакчы булдыгыз?

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

Ул нишләмәкче була? Бармакчы була, китмәкче була - ниятне белдерә торган аналитик фигыльләр – аналитические глаголы, выражающие намерение- analytical verbs expressing intention.

16. Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Син кайчан Америкага китмәкче буласың?

- Май аенда.

- Ә дустың?

- Быел аның ни өчендер барасы килми.

17. Җавап бирегез. Ответьте. Answer the questions.

Ял көннәрендә син нишләмәкче буласың? Дәрестән соң алар кая бармакчы булалар? Яңа ел бәйрәмендә әниең нәрсә пешермәкче булды? Укучылар быел кайда ял итмәкче булалар? Сез кайсы кафега кермәкче булдыгыз? Кибеттә син нәрсә алмакчы буласың?

18. Диалогны тулыландырыгыз. Дополните диалог. Complete the dialogue.

- Апаң кайда ........................?

- Сочида

- Кем белән ......................?

- Төгәл белмим, бәлки ...................

3.

Татар халкының милли бәйрәмнәре турында ничек сөйләшәбез?

How to speak about Tatar national holidays?

+19.Тыңлагыз, кабатлагыз һәм укыгыз. Прослушайте, повторите и прочитайте. Listen, repeat and read.

Татар халкының нинди милли бәйрәмнәре бар?

Мин Сабантуй бәйрәмен генә беләм, ә син тагын нинди бәйрәмнәрне беләсең?

Минем Нәүрүз бәйрәме турында ишеткәнем бар.

- Какие национальные праздники есть у татарского народа? What Tatar national cuisisnes are there?

- Я знаю только про праздник Сабантуй, а ты каик праздники знаешь ещё? I know only Sabantui holiday, and what holidays do you know?

- А я слышала про праздник Науруз. I have heard about Nauruz holiday.

Рис. Праздник Науруз

20.Укыгыз, сорауларга җавап бирегез. Прочитайте, ответьте на вопросы. Read, answer the questions.

Төрки халыкларның, шул исәптән татар халкының милли бәйрәмнәренең берсе – Нәүрүз бәйрәме. Бу бәйрәм 21 нче март көнне үткәрелә. Аның төп герое – Нәүрүзбикә, чибәр һәм уңган кыз. Нәүрүзбикә кешеләрне бәйрәм белән котлый, матур-матур теләкләр тели. Бу көнне кешеләр бер-берсен “Нәүрүз мөбарәк бад!” дип сәламлиләр. Бу фарсыча “Яңа ел котлы булсын!” дигәнне белдерә.

? 21 нче мартта төрки халыкларда нинди бәйрәм үткәрелә? Бу бәйрәмнең төп герое кем? “Нәүрүз” сүзе нәрсә белдерә? Сезнең бу бәйрәм турында ишеткәнегез бармы?

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ! ЗАПОМНИТЕ!MEMORIZE!

Аның нишләгәне бар? Аның барганы бар(юк), аның килгәнебар( юк) - үткән эшне белдерә торган аналитик формалар- аналитические формы, выражающие прошедшее действие -an analytical verb expressing an action that used to be repeated in the past изм.

21.Үрнәк буенча диалог төзегез. Составьте диалог по образцу. Make up a dialogue according to the model.

Үрнәк:

- Сезнең башка халыкларның милли бәйрәмнәре турында укыганыгыз бармы?

- Минемчә, күп кенә чит илләрдә Рәхмәт көне (День благодарения) үткәрелә, тагын Хэллоуин бәйрәме турында укыганым бар.

22.Җөмләләрне тулыландырыгыз. Дополните предложения. Complete the sentences.

Минем .......................... бәйрәмендә булганым бар. Синең ........................барганың бармы? Аның .......................... турында укыганы бар. Безнең ........................ белән аралашканыбыз юк. Сезнең ....................... ашаганыгыз бармы? Аларның ................................... катнашканнары бар. Дустымның ........................... турында ишеткәне юк.

Рис. Сабантуй

+23.УТыңлагыз һәм укыгыз. Прослушайте и прочитайте................Read.

Сабан туе - татар халкының милли бәйрәме.

Сабан туе – татар халкының яраткан бәйрәме. Ул, язгы эшләрне төгәлләгәч, июнь аенда үткәрелә. Анда татар халкы белән бергә рус, мари, удмурт, башкорт һәм башка халыклар да катнаша. Сабан туен үткәрү өчен, уңайлы урын сайлана. Аны мәйдан диләр.

Сабан туенда иң зур ярыш – көрәш. Көрәштә җиңгән батырга тәкә һәм кыймәтле бүләк бирәләр. Икенче зур ярыш – ат чабышы. Бу ярышта беренче килгән атның хуҗасына да зур бүләк бирәләр, ә атның муенына яулыклар, сөлгеләр бәйлиләр.

Сабан туенда төрле спорт ярышлары һәм кызыклы уеннар да була. Мәсәлән, чүлмәк вату, капчык киеп йөгерү, капчык белән сугышу, аркан тартышу, катыктан акча эзләү һәм башкалар. Мәйданда артистлар да чыгыш ясыйлар, җырлыйлар, бииләр. Балалар да күңел ачалар, төрле уеннарда катнашалар.

Сабан туе – күңелле һәм шатлыклы бәйрәм.

ИСТӘ КАЛДЫРЫГЫЗ!ЗАПОМНИТЕ! MEMORIZE!

чүлмәк вату –разбивание горшка- pot-breaking

капчык киеп йөгерү –бег в мешках- sack-racing

капчык белән сугышу –бой с мешками- sack-wrestling

аркан тартышу –перетягивание каната- tug-of-war

катыктан акча эзләү –доставание монеты из посуды с катыком- searching for money in a sack