КАТЕГОРИИ:
АстрономияБиологияГеографияДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
Тематическая структура
!
Ағзардың бір терриорияда өмір сүріп, бір-біріне не пайда, не кері әсер етпеу жағдайын атайды:
/
Нейтрализм.
/
Мутуализм.
/
Аменсализм.
/
Комменсализм.
/
Жыртқыштық.
!
Табиғи тіршілік ортасындағы бірлестіктің орны аталады:
/
Биотоп.
/
Экожүйе.
/
Биоценоз.
/
Ареал.
/
Биосфера.
!
Биоцеоноздың жалпы жүйесінде түрдің алатын орны, оның биоценотикалық талаптары, абиотикалық факторларының ортасы аталады:
/
Экологиялық қуыс.
/
Ареал.
/
Биоцепоз.
/
Адаптация.
/
Тіршілік формасы.
!
Күн сәулесінің энегиясын пайдаланып, көмір қышқыл газынан және судан органикалық заттарды синтездейтін организмдерді атайды:
/
Продуцент.
/
1-ретті консумент.
/
Редуцент.
/
2-ретті консумент.
/
Жоғарғы сатыдағы жыртқыштар.
!
Бірігіп тішілік ету барысында өзіне пайдасы да зияны да тимейтін, бірақ екінші түрге кері әсер ететін қарым-қатынастың түрі аталады:
/
Аменсализм.
/
Мутуализм.
/
Комменсализм.
/
Нейрализм.
/
Жыртқыш жемтік.
!
Бір түрдің екінші түрмен қоректенгенде келесі байланыс байқалады:
/
Трофикалық байланыс.
/
Форикалық байланыс.
/
Топикалық байланыс.
/
Фабрикалық байланыс.
/
Мутуализмдік қатынас.
!
Өсімдік қауымдастығы аталады:
/
Фитоценоз.
/
Зооценоз.
/
Микробиоценоз.
Биотоп.
/
Экотоп.
!
Микроорганизмдердің қауымдастығы аталады:
/
Микробиоценоз.
/
Зооценоз.
/
Фитоценоз.
/
Биотоп.
/
Экотоп.
!
Экожүйеде қоректік (трофикалық) тізбек келесі бағытта жүзеге асырылады:
/
Продуценттер – консументтер – редуценттер.
/
Консументтер – редуценттер – продуценттер.
/
Продуценттер – редуценттер – консументтер.
/
Редуценттер – консументтер – продуценттер.
/
Редуценттер – продуценттер – консументтер.
!
Гетеротрофтар энергия көзі ретінде пайдаланады:
/
Органикалық заттарды.
/
Бейорганикалық заттарды.
/
Көмір қышқылдарын.
/
Дайын минералдарды.
/
Тек фитомассаны.
!
Биоценозда түрдің кездесуінің жиілігін сипаттайды:
/
Түрдің біркелкі және біркелкісіз таралуы.
/
Территорияны алып жатқан түрлер саны.
/
Түрлердің тұрақтылығы және тұрақсыздығы.
/
Түрлердің түрлік құрылымы.
/
Түрлердің сандық қатынасы және оның биомассасы.
!
Адаммен трансформацияланған, биосфераның екінші ретті жасанды элементарлы бірліктері:
/
Агробиоценоздар.
/
Биоценоздар.
/
Биогеоценоздар.
/
Ұлттық саябақтар.
/
Агрофитоценоздар.
!
Биосфераны оқытатын экологиялық саласы аталады:
/
Ғаламдық экология.
/
Аутоэкология.
/
Демэкология.
/
Синэкология.
/
Қорықтар.
!
Тірі организмдер қоныстанған және осы организмдердің әсерінен құралған жер қыртысын атайды:
/
Биосфера.
/
Тропосфера.
/
Биогеоценоз.
/
Экосфера.
/
Экожүйе.
!
Тірі және тірі емес компонентердегі сыртқы және ішкі энергия мен зат айналым процесі жүретін шексіз тұрақты жұйе:
/
Экожүйе.
/
Биосфера.
/
Популяция.
/
Атмосфера.
/
Биосфера
!
Саналы адам әрекетінің нәтижесінде біздің планетамыздың негізгі даму факторы болып табылытын биосфераның даму стадиясы:
/
Ноосфера.
/
Техносфера.
/
Атмосфера.
/
Социосфера.
/
Тропосфера.
!
Атмосфераның тығыздығы:
/
6 – 6,2 км.
/
5 – 6 км.
/
6 – 7 км.
/
5 – 5,2 км.
/
5 – 6,2 км.
176. Литосфераның тығыздығы:
A) 5 – 6 км.
B) 6 – 7 км.
C) 6 – 6,2 км.
D) 5 – 5,2 км.
E) 5 – 6,2 км.
!
Гидросфераның тығыздығы:
/
11-11,2 км.
/
5 – 6 км.
/
6 – 7 км.
/
6 – 6,2 км.
/
5 – 5,2 км.
!
Барлық бөліктерін биосфера қамтитын сфера:
/
Гидросфера.
/
Атмосфера.
/
Литосфера.
/
Тірі заттар.
/
Биогенді заттар.
!
Биосфера келесі сфералардан құралады:
/
Литосфера, атмосфера, гидросфера.
/
Атмосфера, гидросфера, озон.
/
Гидросфера, литосфера, фтор.
/
Биосфераның тірі заттары, озон.
/
Биосфера, жер асты сулары.
!
Биосфера келесі заттардан құралады:
/
Тірі заттар, негізді заттар.
/
Негізсіз заттар, бионегізді заттар.
/
Биогенсіз заттар, негізді заттар.
/
Бионегізді заттар, биогенсіз заттар.
/
Атмосфера, негізді заттар, биогенді заттар.
!
Биосфераға тән ерекшеліктер:
/
Биоәртүрлілік.
/
Су мөлшерінің көп болуы.
/
Қышқыл жауын – шашын.
/
Озон тесігі.
/
Беттік бөлімдегі қатты, сұйық, газды заттар.
!
Тіршілікті тудыратын заттар B.И.Вернадский бойынша аталады:
/
Тірі заттар.
/
Негізді заттар.
/
Бионегізді заттар.
/
Биогенді заттар.
/
Белдеулік.
!
Құрылу барсында тірі және тірі емес процестер қатынасатын зат аталады:
/
Бионегізді заттар.
/
Негізді зат.
/
Биогенді зат.
/
Тірі зат.
/
Биосфералық зат.
!
Құрылу барысында тірі емес процестер қатынасатын зат аталады:
/
Негізді зат.
/
Бионегізді заттар.
/
Биогенді зат.
/
Тірі зат.
/
Биосфералық зат.
!
Атмофера қабаттарын ата:
/
Тропосфера, стратосфера, мезосфера, термосфера, экзосфера.
/
Трофосфера, стратосфера, мезосфера, атмосфера, экзофера.
/
Тропосфера, стратосфера, техносфера, термосфера, ионосфера.
/
Тропосфера, стратосфера.ноосфера, термосфера, ионосфера.
/
Тропосфера, экзосфера, ионосфера, мезосфера, гидросфера.
!
Атмосфера құрамы:
/
Азот, оттегі, көмірқышқыл газы, аргон.
/
Азот, оттегі, хлор, көмірқышқыл газы.
/
Фтор, азот, аргон, азон.
/
Оттегі, көмірқышқыл газы, озон, фтор.
/
Азот, оттегі, көмірқышқыл газы, фтор.
!
Биосфера ілімінің авторы:
/
Вернадский.
/
Иогансен.
/
Геккель.
/
Дарвин.
/
Мебиус.
!
Биосферадағы негізді заттарды келесі процесстер құрайды:
/
Тірі емес.
/
Тірі.
/
Тірі, тірі емес.
/
Шектеулі.
/
Минималдық.
!
Биосферадағы биогендік заттарды келесі процесстер құрайды:
/
Туылады және тіршілікпен қайта өңделеді.
/
Тірі емес.
/
Шектеулі.
/
Тірі, тірі емес.
/
Минималдық.
!
Биосферадағы бионегізді заттарды келесі процесстер құрайды:
/
Тірі, тірі емес.
/
Туылады және тіршілікпен қайта өңделеді.
/
Тірі емес.
/
Шектеулі.
/
Минималдық.
!
Экологиядағы келесі заң зат массасының сақталуын дәлелдейді:
/
Барлығы бір жаққа жіберлуі керек.
/
Барлығы бәрімен байланымты.
/
Табиғат жақсы біледі.
/
Ештеңе тегін берілмейді.
/
Минимум заңы.
!
Табиғат ресурстарының келесі түрі сарқылатын және қалпына келетін топқа жатады:
/
Жануарлар әлемі.
/
Жел, ағыс, ағынды су.
/
Құнарлы топырақ.
/
Минералды металдық өнім.
/
Қазбалы жанармай.
!
Мына аталған ресурстардың (қорлардың) келесі түрі сарқылмайын топтарға жатады:
/
Күн сәулесі.
/
Тұщы су.
/
Өсімдіктермен жануарлар.
/
Жанар-жағармай (қазбалы).
/
Метал емес минералдық зат.
!
Аталған ресурстардың келесі түрі қалпына келмейтін ресурстарға жатады:
/
Жанар-жағармай (қазбалы).
/
Тұщы су.
/
Таза ауа.
/
Күн сәулесі.
/
Құнарлы топырақ.
!
Аталған ресурстардың келесі түрі сарқылатын және қалпына келетін ресурстаға жатады:
/
Құнарлы топырақ.
/
Жер бедерлерінің жылылығы.
/
Жел, судың толысуы, ағынды су.
/
Металдық минералдық топырақ.
/
Кун сәулесі.
!
Айсберг қандай ресурсқа жататынын атаңыз:
/
Сарқылатын.
/
Қайта қалыптасатын.
/
Сарқылмайтын.
/
Космостық ресурс.
/
Климаттық ресурс.
!
Келесі ресустар орны толтырылатын (қалпына келетін) ресустар тобына жатады:
/
Жануарлар мен өсімдіктер.
/
Құнарлы топырақ.
/
Минералдық шикізат.
/
Су.
/
Күн энергиясы.
!
Табиғатты қорғаудың келесі түрі қалдықсыз технологияны құрумен айналысады:
/
Технологиялық-техникалық.
/
Экология-экономикалық.
/
Құқықтық.
/
Ғылыми- танымдық.
/
Әлеуметтік-гигеналық.
!
Табиғатты қорғаудың келесі түрі биологиялық алуан түрлілікті сақтаумен айналысады:
/
Ғылыми- танымдық.
/
Экология-экономикалақ.
/
Құқықтық.
/
Техникалық-техногендік.
/
Әлеуметтік-гигиеналық.
!
Жаңа өндіріс-орындарын жобалаудағы тұрғындардың денсаулығын болжауда, табиғатты қорғаудың келесі аспектісі анықтайды:
/
Әлеуметтік-гигиеналық.
/
Эколого-экономикалақ.
/
Құқықтық.
/
Технологиялық-техникалық.
/
Ғылыми- танымдық.
!
Жаңа өндіріс-орындарын жобалаудағы тұрғындардың денсаулығын болжауда, табиғатты қорғаудың келесі аспектісі анықтайды:
/
Эколого-экономикалақ.
/
Құқықтық.
/
Технологиялық-техникалық.
/
Ғылыми- танымдық.
/
Әлеуметтік-гигиеналық.
!
Қоршаған ортаны қорғау заңдарын анықтаумен қоршаған ортаның келесі түрі айналысады:
/
Саяси-құқықтық.
/
Экология-экономикалық.
/
Техникалық-технологиялық.
/
Ғылыми- танымдық.
/
Әлеуметтік-гигеналық.
!
Биосферадағы үлкен зат айналымын атаңыз:
/
Геохимиялық.
/
Геофизикалық.
/
Биофизикалық.
/
Биогеохимиялық.
/
Химиялық.
!
Биосферадағы кіші зат айналымын атаңыз:
/
Биогеохимиялық.
/
Биофизикалық.
/
Геохимиялық.
/
Геофизикалық.
/
Химиялық.
!
Әлеуметтік-саясат аспектісі табиғатты қорғауда келесі мәселелерді шешеді:
/
Ғаламдық экологиялық мәселелер.
/
Табиғатты қорғауда заң шығару.
/
Қалдықсыз технологияның құрылуы.
/
Тұрғындардың денсаулығын анықтап болжау.
/
Аймақтық экологиялық мәселелер.
!
Жер, су, орман, минералды ресурстар келесі классификация бойынша анықталады:
/
Табиғаттың тікелей және жанама компоненттеріне байланысты.
/
Қолдануға байланысты.
/
Адам әрекеттері.
/
Континенттер бойынша.
/
Биосфераның компоненттері бойынша.
!
Сарқылатын және сарқылмайтын ресурстар келесі классификация бойынша бір категорияларға бірігеді:
/
Адам әрекетінен шектелуіне қарай.
/
Қолдануға байланысты.
/
Табиғатың тікелей және жанама түрлеріне байланыты.
/
Континенттер ойынша.
/
Биосфера компонентері бойынша.
!
Денсаулықты қорғау, өндірісті, ғылым ресурстары келесі классификация бойынша анықталады:
/
Қолдануға байланысты.
/
Адам әрекетінен шектелуіне қарай.
/
Табиғаттың тікелей және жанама түрлеріне байланысты.
/
Континенттер бойынша.
/
Биосфера компоненттері бойынша.
!
Қоршаған табиғи ортаны қорғауда жалпы бақылау іс-шаралары қарастырылады:
/
Экологиялық мониторингте.
/
Экологиялық сараптамада.
/
Экологиялық бақылауда.
/
Экологиялық бағдарларда.
/
Экологиялық мерекелерде.
!
Қоршаған ортадағы химиялық ластану адамға келесідей қауіп төндіреді:
/
Бас айналу, құсу, жөтел.
/
Созылмалы аурулардан жазылады.
/
Жалпы жағдайының жақсаруы.
/
Биоәртүрліліктің жоғарылауы.
/
Тұщы су жетіспеушілігі проблемасының шешілуі.
!
Ластану – бұл:
/
Физикалық, биологиялық және химиялық агенттердің ортаға енуі.
/
Химиялық агенттердің ортаға енуі.
/
Физикалық агенттердің ортаға енуі.
/
Биологиялық агенттердің ортаға енуі.
/
Негізгі деңгейдің орта агенттерінен жоғарылауы.
!
Жылдық радиациялық мөлшердің адамға түсу ауыртпалығы келесіге байланысты:
/
Электро –тұрмыстық приборларды қолдану.
/
Жасанды құрылыс материалдарын қолдану.
/
Пестицидтерді қолдану.
/
Қоршаған орта сапасын жоғарылату.
/
Тазалатқыш құралдарын қолдану.
!
Атмосфералық ауа құрамында азот мөлшері (%):
/
78,08.
/
101.
/
15.
/
48,2.
/
25,31.
!
Биологиялық су ластаушыларына жатады:
/
Балдырлар.
/
Марганец тұзы.
/
Фенол.
/
Радионуклид.
/
Мұнай.
!
Тұрақты даму дегеніміз:
/
Болашақ ұрпақтың өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру қабілетіне соқпай, өзінің қажеттіліктерін қанағаттандыру қабілеті.
/
Жануар немесе өсімдіктің бейімделуінің морфологиялық типі.
/
Тұрмыстық қолданыстан алынған табиғи объектілер мен құбылыстар.
/
Биоценоз жүйесіндегі түрдің сипаты, қорек пен жауынға қарым – қатынасы.
/
Адамдармен пайдаланылатын табиғи объектлер мен құбылыстар.
!
Белгілі бір аймақта ғана тіршілік ететін организмдерді атаймыз:
/
Эндемиктер.
/
Реликтілер.
/
Доминанттар.
/
Эдификаторлар.
/
Пионерлер.
!
Каспий теңізінде бекіре балығының азаюына не себеп:
/
Браконьерлік аулану.
/
Су деңгейінің төмендеуі және теңіз түбінің көрінуі.
/
Су деңгейінің көтерілуі және жағалауды су басу.
/
Климаттың ғаламдық жылынуы.
/
Улы тұманның түзілуі, смог.
!
Аралдың экологиялық проблемасы анықталады:
/
Су деңгейінің төмендеуі.
/
Су деңгейінің көтерілуі.
/
Түрлік құрылымның көбеюі.
/
Биологиялық әртүрліліктің артуы.
/
Озон тесіктерінің пайда болуы.
!
Арал маңының экологиялық жағдайын келесідей сипаттауға болады:
/
Экологиялық апат.
/
Экологиялық қатер.
/
Коллапс.
/
Экологилық дағдарыс.
/
Тепе – теңдік жағдайы.
!
Көмір қышқыл газының екі есе құрамы Жердегі атмосфераның температурасын келесі С0 көтереді:
/
3-4 С0.
/
10-15 С0.
/
20 С0.
/
1 С0.
/
Өзгертпейді.
!
Экологиялық жағдайдың келесі түрінде экожүйе қиын қалыптасады:
/
Экологилық дағдарыс.
/
Экологиялық апат.
/
Экологиялық қатер.
/
Коллапс.
/
Тепе – теңдік жағдайы.
!
Экологиялық жағдайдың келесі түрінде экожүйе биологиялық өнімділігін қайтымсыз жоғалтады:
/
Экологиялық апаттар.
/
Экологиялық қатер жағдайында.
/
Коллапс.
/
Экологилық дағдарыста.
/
Тепе – теңдік жағдайында.
!
Түр санының төмендеуінің себебі:
/
Шамадан тыс пайдалану.
/
Биосфералық апат.
/
Систематиканың жаңа критерийлерінің пайда болуы.
/
Экожүйелік қатынастан.
/
Бір түрдің біртіндеп екінші түрге айналуы.
!
Тұрмыстық пайдаланудан толық немесе бөлшектей, тұрақты немесе уақытша алынып тасталған биосфера бөлігі қалай аталады:
/
Ерекше қорғалатын территориялар.
/
Биотоп.
/
Биоценоз.
/
Экожүйелік шекаралар.
/
Жекелеген белсенділк аймағы.
!
Қазақстан Республикасының территориясының қанша пайызын қорықтар алады:
/
3 пайыз.
/
1 пайыз.
/
2 пайыз.
/
5 пайыз.
/
10 пайыз.
!
Қазіргі кезде Қазақстанда қанша қорық ұйымдастырылған:
/
10.
/
5.
/
6.
/
8.
/
9.
!
Қызыл кітапқа енген саны белгісіз түрлерді келесі категорияға жатқызамыз:
/
Тұрақсыз, анықталмаған.
/
Қысқартылған.
/
Сирек.
/
Жоғалып бара жатқан.
/
Жоғалған немесе құрып кеткен.
!
Түр санының төмендеуінің себебі:
/
Қорек базасының азаюы.
/
Биосфералық апат.
/
Систематиканың жаңа критерийлерінің пайда болуы.
/
Экожүйелік қатынастан.
/
Бір түрдің біртіндеп екінші түрге айналуы.
!
Түр санының төмендеуінің себебі:
/
Зиянкестерді жою.
/
Биосфералық апат.
/
Систематиканың жаңа критерийлерінің пайда болуы.
/
Экожүйелік қатынастан.
/
Бір түрдің біртіндеп екінші түрге айналуы.
!
Озон қабаты атмосферадағы беткі қабаты ретінде:
/
Ультракүлгін сәулесінен сақтайын экран.
/
Жердің жылу сәулесін сақтайды.
/
Өндірістік ластану нәтижесінде пайда болады.
/
Ластанған заттарды серпіп отырады.
/
Атмосферадағы газдардың құрамын сақтайды.
!
Озон бұзушы заттар::
/
Фреондар.
/
Күкірт және азот.
/
Метан және көмір қышқыл газы.
/
Көліктерден шығатын газдар.
/
Ион сәулелері.
!
Көшеттік газдар бұл:
/
Метан және көмір қышқыл газдар.
/
Күкірт және азон оксиді.
/
Фреондар.
/
Көліктерден шығатын газдар.
/
Ион сәулелері.
!
Қышқылдық жаңбырларды тудырады:
/
Күкірт және азот оксиді.
/
Метан және көмір қышқыл газы.
/
Фреондар.
/
Көліктерден шығатын газдар.
/
Ион сәулелері.
!
Қышқылдық жауын-шашын тұнбасы бұл:
/
Азот және күкірт қышқылдары.
/
Органиаклақ қалдықтар.
/
Фреондар және органикалық қышқылдар.
/
Органикалық қышқылдар және фенолдар.
/
Азот және сірке қышқылдары.
!
Адамдарға әртүрлі аурулар тудыратын тірі организмдермен қоршаған ортаның ластануы аталады:
/
Биологиялық.
/
Радиоактивтік.
/
Химиялық.
/
Шу әсерінен.
/
Иондаушы.
!
«Көшеттік» эффект бұл:
/
Температураның жоғарлауына себеп болып, биосферадағы қолайсыз өзгерістерге әкеп соғады.
/
Орташа температураның жоғарлауына, планетадағы климаттың жақсаруына әкеп соғады.
/
Атмосфераның мөлдірлігін аяғында суытуға әкеп соғады.
/
Биосфераға онша қатты өзгерістер әкелмейді.
/
Температураның төмендеуіне әкеп соғады.
!
Рак ауруларының себебі болып табылады:
/
Канцерогендер.
/
Табиғаттың химиялық ластануы.
/
Темекі шегу.
/
Стрестер.
/
Нашақорлық.
!
Су қоймаларындағы балдырлардың «гүлденуі» ластаушы заттардың келесі түріне жатады:
/
Биологиялық ластанушылар.
/
Суда еритін және онда иондық қалпын сақтап қалатын затттар.
/
Сумен коллоидтық жұйе түзетін заттар.
/
Ақ түзетін заттар.
/
Химиялық ластанушылар.
!
Озон тесігі келесі жерде басым:
/
Антрактидада.
/
Африкада.
/
Евразияда.
/
Австралияда.
/
Америкада.
!
Қышқыл жауынның түсуі келесі құбылысқа байланысты:
/
Атмосфераға күкірт диоксиді мен азот оксидінің шоғырлануымен.
/
Күн радиациясының өзгеруімен.
/
Атмосферадағы көмір қышқыл газ ының өзгеруімен.
/
Атмосферада азон құрамының өзгеруімен.
/
Атмосфераға метан құрамының өсуімен.
!
Канцерегонды заттар келесі ауруларды тудырады:
/
Рак аурулары.
/
Аллергиялық аурулар.
/
Хроникалық аурулар.
/
Инфекциялық аурулар.
/
Өкпе аурулары.
!
Қышқыл жаңбырлардың ортаға әсері:
/
Су ортанының қышқылдығын жоғарлатады.
/
Ортаның қышқылдығы төмендейді.
/
Ортаның қышқылдығына әсер етеді.
/
Су қоймасының температурасынының жоғарлауы.
/
Су қоймасының температурасының төмендеуі.
!
Тұманның түрін ата:
/
Лос-анджелестік және лондондық түр.
/
Лодон және чикагалық түр.
/
Лондон және мадридтік түр.
/
Лос-анджелестік түр және мадридтік түр.
/
Лос-анджелестік түр және миландық түр.
!
Атмосфераның ластануы бөлінеді:
/
Бірінші реттік және екінші реттік.
/
Еритін және еримейтін.
/
Шектеулі және минимальді.
/
Толеренттық және тұрықсыз.
/
Бірінші және екінші топқа жатады.
!
Атмосфераның табиғи ластануына жататындар:
/
Жанартау.
/
Фреондар.
/
Бензипирин.
/
Күкірт оксиді.
/
Мұнай өнімдері.
!
Ластанудың жасанды факторына жатады:
/
Күкірт оксиді, өндірістің шығарлымы.
/
Жанартаулар.
/
Жер сілкінісі.
/
Шаң борандары.
/
Жауын-шашындар.
!
Уытты тұманның -смогтың лондондық түрі анықтайды:
/
Бронхты-өкпе ауруларының асқынуы.
/
Көздің қабынуы.
/
Мұрын және тамақ қуысының клегейлі қабығының қабынуы.
/
Жүрек-тамыр ауруларының асқыныуы.
/
Тұмау ауруы.
!
Фотохимиялық тұман «смог» тудырады:
/
Көз, тамақ, мұрын қуыстарының кілегейлі қабатының қабынуын.
/
Инфаркт ауруының туындауын.
/
Инсульттің жылдамдауын.
/
Онкологиялық аурулардың қауіпті түрлерін.
/
Тамыр аурулары мен жүрек-қантамыр қысымының ауытқуын.
!
Атмосфераның ластануында қолданылатын шаралар:
/
Қалдықсыз және аз қалдықсыз технологияны өндірісте қолдану.
/
Фильтрлер, зарарсыздандыру.
/
Қайнаған сулар, оның тұнуы.
/
Тұнбаларда тұнуы.
/
Судың ластануында заттардың тітіркенуі.
!
Атмосфераның ластануында келесі шаралар қолданады:
/
Өндіріс аймағында санитарлы –қорғауды ұйымдастыру.
/
Фильтрлер, зарарсыздандыру.
/
Қайнаған сулар, оның тұнуы.
/
Тұнбаларда тұнуы.
/
Судың ластануында заттардың нитрленуі.
!
Қазақстан Республикасының «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заңы тұрады:
/
89 баптан.
/
100 баптан.
/
50 баптан.
/
27 баптан.
/
75 баптан.
!
Тұщы су жетіспеушілік мәселесі туындады:
/
Су қоймаларының ластануынан.
/
Мұздықтардың еруінен.
/
Климаттың жылуымен байланысты.
/
Қышқыл жаңбыр түсуінен.
/
Озон тесігінің пайда болуынан.
!
Жер бетіндегі гидросферадағы тұщы су қорының жалпы көлемі:
/
2 пайыз.
/
1 пайыз.
/
3 пайыз.
/
4 пайыз.
/
5 пайыз.
!
Тұщы судың негізгі бөлігі орналасқан:
/
Мұздықта.
/
Өзендерде.
/
Теңіздерде.
/
Мұхиттарда.
/
Көлде.
!
Тұщы су жетіспеушілік мәселесінің туындау себебі:
/
Халық тұрғындарының жылдам өсуі.
/
Қышқыл жаңбырдың түсуіне байланысты.
/
Мұздықтардың еруіне байланысты.
/
Климаттың жылдам еруіне байланысты.
/
Озон тесігінің пайда болуынан.
!
Су көзінің биологиялық ластанушыларына жатады:
/
Бактериялар.
/
Мұнай.
/
Фенолдар.
/
Радионуклидтар.
/
Ауыр метал тұздары.
!
Су көзінің биологиялық ластанушыларына жатады:
/
Қарапайымдар.
/
Мұнай.
/
Күкірт.
/
Темір тұздары.
/
Фенолдар.
!
Судың сапалығын жақсартудағы негізгі әдістерді атаңыз:
/
Залалсыздандыру, тұнбалау, фильтрлеу.
/
Су мөлдірлігігің артуы.
/
Қышқылдану, қорлану, түссіздену.
/
Зарарсыздандру, азондау, қайнату.
/
Судың мөлдірленуі.
!
Халық тұрғындарының өсу қарқыны неге әкеп соғады:
/
Табиғат ресурстарының сарқылыуы, қылмыстың өсуіне әкер соғады.
/
Қоршаған ортаның жақсаруына, ғылым мен техниканың дамуына,
жұмысыздыққа.
/
Жұмыс орындарының босауы, экологиялық жағдайдың жақсаруы.
/
Әр түрлі ауруларға шалдығу, мұздықтардың еруіне, табиғи ресурстармен қамтамасыз ету.
/
Озон тесігінің үлкеюіне, жер бетінде экономикалық мәселелердің дамуы.
!
ХХІ-ғасырға дейін тұрғындардың сан мөлшері келесі жылдамдықпен өсіп отырды:
/
Бір ғасырда1 %.
/
Бір ғасырда 2 %.
/
Бір жылда1 %.
/
Бір жылда 2 %.
/
Бір ғасырда1,5 %.
!
Қазақстанда жалғыз ғаламдық экологиялық мәселеге жатады:
/
Арал теңізі.
/
Каспий теңізі.
/
Балқаш көлі.
/
Кіші өзендердің ластануы.
/
Радиоактивті қалдықтардың сақталуы.
!
Халық тұрғындарының қарқынды өсуі аталады:
/
Демографиялық жартылыс.
/
Биосфералық жаратылыс.
/
Популяциялық жаратылыс.
/
Экожүйелік жаратылыс.
/
Демографиялық апат.
!
Экологиялық дағдарыс дегеніміз:
/
Биосфераның өзгеруі немесе олардың бейімделуі, жаңа саланы ортадағы трасформациясы.
/
Экожүйенің күрделі жағдайы шөлдену процесіне әкеп соғады.
/
Экожүйенің биологиялық өнімділігінің қайтымсыз жойылу жағдайы.
/
Тепе-теңдік жағдайы.
/
Ағзалардың сандық баланысы, бақыланатын тепе-теңдік жағдайы.
!
Ультракүлгін сәулесінің маңызды ролін атаңыз:
/
D витаминінің жануарларда түзілуіне қатысады.
/
Озон фотосинтезге қатысады.
/
Жалпы жарық санын күшейтеді.
/
Фотоцинтезге қатысады.
Жер бетіне жарық өте күшті түседі.
!
Экологиялық апат дегеніміз не:
/
Экожұйенің күрделі жағдайы шөлдену процессіне әкеп соғады.
/
Биосфераның өзгеруі немесе олардың бөлімдері, жаңа сапасының ортадағы трансформациясы.
/
Экожүйенің биологиялық өнімділігінің қайтымсыз жойылу жағдайы.
/
Адам өміріне территорияның жарамсыз жағдайы.
/
Ағзалардың сандық балансы бақыланатын тепе-теңдік жағдайы.
!
Қазіргі замандағы экологиялық кризистердің негізгі ерешеліктерін атаңыз:
/
Ғаламдық сипат.
/
Экожұйенің тежелу қалыпы.
/
Экожұйенің қолайлы жағдайы.
/
Экожүйенің апаттық жағдайы.
/
Экожүйенің нашарлану жағдайы.
!
Каспий теңізіндегі қызыл балықтардың жойылу себептері:
/
Уылдырық салатын жердің көлемінің тарылуы, балықтар миграциясына кедергі жасайды.
/
Судың деңгейіндегі төмендеуі, теңіз түбіне шөгуі.
/
Су деңгейінің көтерліуі және жағалауды су басып кетуі.
/
Ғаламдық климаттың жылынуы.
/
Улы тұмандардың пайда болуы.
!
Экожүйені сақтауға арналған табиғи обектілер, шаруашылықта пайдалануға болмайтын территория аталады:
/
Қорық.
/
Ұлттық парк.
/
Қорықша.
/
Зоопарк.
/
Ботаникалық бақ.
!
Ағзаларды қорғаудағы ең қатал шара қолданатын, ерекше қорғалатын территорияны атаңыз:
/
Қорық.
/
Ұлттық парк.
/
Қорықша.
/
Ботаникалық бақ.
/
Зоопарк.
!
Қызыл кітапқа тіркелген организмдердің ерешеліктерін атаңыз:
/
Анықталмаған, сирек, жойылып бара жатқан, саны азайып бара жатқан.
/
Анықталмаған, сирек, жойылып кеткен, жойылып бара жатқан.
/
Саны азайып бара жатқан, сирек, жойылып кеткен, селекциондық.
/
Сирек, жойылып бара жатқан, жойылып кеткен, қалпына келу.
/
Қысқартылған, сирек, эндемдік түр.
!
Адамзат өз қажеттіліктерін қамтамасыз ету үшін және болашаққа қатер төндірмейтін дамуы аталады:
/
Тұрақты.
/
Тепе-теңдік.
/
Кризистік.
/
Қолайсыз.
/
Апаттық.
!
Түрлердің орташа өмір ұзақтығы:
/
10-30 млн жыл.
/
10-30 мың жыл.
/
10-30 жыл.
/
100-300 млрд жыл.
/
10-30 млрд жыл.
!
Түрлердің азаюының себептері:
/
Мекен ету орнының бұзылуы, шектен тыс пайдалану.
/
Биосфералық апат.
/
Систематикадағы жаңа критерилердің пайда болуы.
/
Экожүйеге байланысыты.
/
Бір түрдің екінші түрге ауысуы.
!
Түр әртүрлігінің азаюының салдары:
/
Бір түрдің.жойылуы 4-5 түрдің өмір сүруіне қауіп тудырады.
/
Бір түрдің жойылып, жаңа түрдің пайда болуына себеп болады.
/
Бір түрдің жойылып кетуі жаңа ұрпақтардың дамуына әкеледі.
/
Бір түрдің жойылуы популяциядағы осы түрдің көбеюіне әкеп соғады.
/
Бір түрдің жойылуы, оның азықтық қажетілігімен қамтамасыз етуіне әкеледі.
!
Халықаралық дәрежеге ие болған қорықтарды атаңыз:
/
Биосфералық.
/
Халықаралық.
/
Ұлтаралық.
/
Ноосфералық.
/
БҰҰ кіретін мемлекеттер территориясында орналасқан.
!
Қорықтар және демалыс орындарына ие болған территориялар аталады:
/
Ұлттық парктер.
/
Қорықтар.
/
Қорықшалар.
/
Табиғат ескерткіштері.
/
Биосфералық қорықтар.
!
Келесі территорияда қоғаудың қатал режимі қолданады:
/
Қорықтар.
/
Ұлттық парктер.
/
Қорықшалар.
/
Табиғат ескерткіштері.
/
Биосфералық қорықтар.
!
Организмдердің бір бірлестіктерінің белгілі кезектілікпен басқаларымен алмасу процесі аталады:
/
Сукцессия.
/
Рекреация.
/
Мелиорация.
/
Популяция.
/
Дефляция.
!
Жер шарындағы ормандардың жалпы ауданы құрайды (млн.гA):
/
4184.
/
169.
/
1746.
/
6208.
/
2005.
!
Биогеоценоздың бір түрі басым болып келетін табиғи-территориялық кешен аталады:
/
Ландшафт.
/
Агробиоценоз.
/
Биоценоз.
/
Зооценоз.
/
Фитоценоз.
!
Өсімдіктерді отырғызу арқылы жерлерді жақсарту бойынша іс-шаралар аталады:
/
Фитомелиорация.
/
Эвтрофикация.
/
Сукцессия.
/
Мелиорация.
/
Орманды мелиорация.
!
Ағынды суларды анаэробты бактериялардың көмегімен биологиялық тазартуға арналған құрылғы:
/
Метатенк.
/
Аэротенк.
/
Кяриз.
/
Бакштаг.
/
Аэрофлокула.
!
Озон қабаты келесі қашықтықта орналасқан:
/
20-25 км.
/
12-28 км.
/
8-32 км.
/
70-72 км.
/
5-15 км.
!
Гидропоника – дегеніміз:
/
Өсімдіктерді ертінділерде өсіру тәсілі.
/
Жануарларды тек сумен қоректендіру тәсілі.
/
Энергия алу үшін суды қолдану.
/
Астық өнімдерінің жоғары сапасын алудың жалғыз жолы.
/
Суару үшін суды пайдалану.
!
Арам шөптермен күресу үшін пайдаланады:
/
Гербицидтерді.
/
Фунгицидтерді.
/
Инсектицидтерді.
/
Пестицидтерді.
/
Акарицидтерді.
!
Патогенді саңырауқұлақтармен күресу үшін пайдаланады:
/
Фунгицидтерді.
/
Инсектицидтерді.
/
Пестицидтерді.
/
Гербицидтерді.
/
Акарицидтерді.
!
Зиянкес жәндіктермен күресу үшін пайдаланады:
/
Инсектицидтерді.
/
Фунгицидтерді.
/
Пестицидтерді.
/
Гербицидтерді.
/
Нематоцидтерді.
!
Жазғы уақытта әр бір м2 ағаштардың жапырақ бөліктері ауадағы қанша шаң-тозаңды жұтып алатынын көрсетіңіз:
/
5-6 кг.
/
1-2 кг.
/
20 кг.
/
1-5 кг.
/
10-15 кг.
!
Қазақстан Республикасында «Қоршаған ортаны қорғау туралы» заң қабылданды:
/
15 шілде 1997 ж.
/
25 қыркүйек 2000 ж.
/
25 маусым 1996 ж.
/
30 тамыз 1997 ж.
/
22 мамыр 1997 ж.
!
Жәндіктердің тыныс алу мүшелеріне әсер ететін химиялық улы заттар аталады:
/
Фумигантты заттар.
/
Пестицидті заттар.
/
Верулентті заттар.
/
Энтомофагтар.
/
Фармацевті заттар.
!
Бұзылған жерлерді түбегейлі жақсартуды атаймыз:
/
Мелиорация.
/
Эрозия.
/
Дефляция.
/
инерализация.
/
Рекультивация.
!
Бүкіл гидросферадағы су айналымының белсенділігі құрайды (жыл):
/
3000 жыл.
/
30 жыл.
/
100 жыл.
/
200 жыл.
/
1 жыл.
!
Топырақтың құнарлы қабатының (гумустың) қалыптасуы үшін қажет:
/
100-200 жыл.
/
10-30 жыл.
/
300-400 жыл.
/
1-2 жыл.
/
1000 жыл.
!
Дефляция – бұл:
/
Жел эрозиясы.
/
Су эрозиясы.
/
Сызықтық эрозия.
/
Жазықтық эрозия.
/
Көлбеу эрозия.
!
Жел эрозиясының түрлерін атаңыз:
/
Дефляция және шаңды-дауыл.
/
Мелиорация және дефляция.
/
Рекультивация және мелиорация.
/
Аэрация және дефляция.
/
Дефляция және дауыл.
!
Энергия алудың таза жолы:
/
Гидроэлектростанциясы.
/
Атом-электр станциясы.
/
Жылу элктр станциясы.
/
Жанар-май қолдану.
/
Шымтезек жағу.
!
Қазақстанда ең ерте қалыптасқан қорық Аксу-Жабағылы келесі жылы құрылды:
/
1928.
/
1931.
/
1992.
/
1998.
/
1976.
!
976 жылы Қазақстанда ұйымдастырылған қорықты көрсетіңіз:
/
Марқакөл.
/
Наурызым.
/
Алакөл.
/
Барсакелмес.
/
Ақсу-Жабағылы.
/
Сарқырама су, ғасырлық ағаштар, үңгірлер сияқты объектілер кіреді:
/
Табиғи ескерткіштерге.
/
Қорықтар құрамына.
/
Қорықшалар құрамына.
/
Ұлттық саябақтар құрамына.
/
Ерекше қорғалмайтын объектілерге.
!
Қазақстан Республикасы Елбасының қаулысымен 1996 ж.30 тамызда келесі шешім қабылданды:
/
ҚР экологиялық қауіпсіздік концепциясы.
/
ҚР «Қоршаған ортаны қорғау» туралы заңы.
/
ҚР «Білім туралы» заңы.
/
Экологиялық білім беру концепциясы.
/
Орта-кәсіби және жалпы білім беру мектептеріндегі «Экология» пәні бойынша бағдарлама.
!
Қазақстан Республикасы 1997 ж.15 шілдеде келесі шешім қабылдады:
/
ҚР «Қоршаған ортаны қорғау» туралы заңы.
/
ҚР «Білім туралы» заңы.
/
ҚР экологиялық қауіпсіздік концепциясы.
/
Экологиялық білім беру концепциясы.
/
Орта-кәсіби және жалпы білім беру мектептеріндегі «Экология» пәні бойынша бағдарлама
!
БҰҰ табиғатты қорғау әрекетінің координаторын көрсетіндер:
/
ЮНЕП.
/
ЮНЕСКО.
/
ФАО.
/
ВОЗ.
/
МАГАТЭ.
!
«Рим клубын» жаратудың инициаторын атаңыз:
/
А. Печчеи.
/
Дж. Форрестер.
/
Медоуз.
/
М. Месарович.
/
Э. Пестель.
!
«Рим клубының» бірінші «Өсу шектері» баяндамасының авторын атаңыз:
/
Д. Медоуз.
/
Б. Миллер.
/
А. Печчеи.
/
М. Месарович.
/
Э. Пестель.
!
Қоршаған орта мен даму бойынша БҰҰ Халыкаралық Комиссияның төрағасын атаңыз:
/
Х. Брунтланд
/
Дж. Форрестер.
/
А. Печчеи.
/
М. Месарович.
/
Э. Пестель.
!
Қоршаған орта мен даму бойынша БҰҰКонвенциясының өту уақыты мен орнын көрсетіңіз:
/
Рио-де-Жанейро, 1992 ж.
/
Йоханнесбург, 2002 ж.
/
Вашингтон, 1973 ж.
/
Стокгольм, 1972 ж.
/
Севилья, 1995 ж.
!
Қоршаған ортаны қорғау облысында халыкаралық ынтымақтастықтың негізгі қағидалары жасалған:
/
Стокгольмде, 1972 ж.
/
Рио-де-Жанейрода, 1992 ж.
/
Минскте, 1983 ж.
/
Йоханнесбургте, 2002 ж.
/
Севильяда, 1995 ж.
!
Қоршаған орта бойынша декларация қабылданған Декларация по окружающей среде была принята:
/
Стокгольмде, 1972 ж.
/
Рио-де-Жанейрода, 1992 ж.
/
Минскте, 1983 ж.
/
Йоханнесбургте, 2002 ж.
/
Севильяда, 1995 ж.
!
Атом энергетикасы бойынша халықаралық агенттікті көрсетіңіз:
/
МАГАТЭ.
/
ЮНЕП.
/
ЮНЕСКО.
/
ФАО.
/
БДСҰ.
!
Озон қабаты бойынша Веналық келісімге қол қойылды:
/
1985 ж.
/
1995 ж.
/
2000 ж.
/
1970 ж.
/
1990 ж.
!
Қоршаған орта мен даму бойынша БҰҰ Конференциясында қабылданған құжаттарды көрсетіңіз:
/
Барлық орман түрлерінің басқару; сақтау және тұрақты даму бойынша ғаламдық консенсустың қағидалары туралы өтініш.
/
«Біздің болашағымыз» өтініші.
/
Қоршаған орта бойынша БҰҰ бағдарламасы.
/
Озон қабатын қорғау бойынша БҰҰ бағдарламасы.
/
«Өсу шектері» бағдарламасы.
!
Қоршаған орта мен даму бойынша БҰҰ Конференциясында қабылданған құжаттарды көрсетіңіз:
/
Қоршаған орта мен даму бойынша Рио декларациясы.
/
«Біздің болашағымыз» өтініші.
/
Қоршаған орта бойынша БҰҰ бағдарламасы.
/
Озон қабатын қорғау бойынша БҰҰ бағдарламасы.
/
«Өсу шектері» бағдарламасы.
!
Қоршаған орта мен даму бойынша БҰҰ Конференциясында қабылданған құжаттарды көрсетіңіз:
/
XXI ғасырға күн тәртібі
/
«Өсу шектері» бағдарламасы.
/
«Біздің болашағымыз» өтініші.
/
Қоршаған орта бойынша БҰҰ бағдарламасы.
/
Озон қабатын қорғау бойынша БҰҰ бағдарламасы.
!
Алыс кеңістікте ауаның трансшекаралық ластануы туралы Конвенция қабылданды:
/
1979 ж.
/
1992 ж.
/
2000 ж.
/
1972 ж.
/
1986 ж.
!
Қоршаған ортаны қорғаудың әлемдік күні:
/
5 мауысым.
/
5 мамыр.
/
10 қыркүйек.
/
1 қаңтар.
/
6 тамыз.
!
Монреаль конференциясы өтті:
/
1987 ж.
/
1986 ж.
/
2000 ж.
/
2002 ж.
/
1972 ж.
!
Гринпис ұйымның қалыптасу жылын көрсетіңіз:
/
1971 ж.
/
2002 ж.
/
1992 ж.
/
1986 ж.
/
1972 ж.
!
Италия, Англия, АҚШ мен КСРО арасындағы Антарктида туралы келісімге келді:
/
1959 ж.
/
1980 ж.
/
2000 ж.
/
1983 ж.
/
1966 ж.
!
Ауыл шаруашылық бойынша БҰҰ мүшесін көрсетіңіз:
/
ФАО.
/
ЮНЕП.
/
ЮНЕСКО.
/
БДСҰ.
/
МАГАТЭ.
СОДЕРЖАНИЕ И СТРУКТУРА ТЕСТОВЫХ МАТЕРИАЛОВ
Тематическая структура
01. Системы водоотведения промышленных предприятий
01.1. Состав и свойства сточных вод от промышленных предприятий
01.2. Режим водоотведения
01.3. Схемы водообеспечения и водоотведения промышленных предприятий
01.4. Условия выпуска производственных сточных вод в водные объекты и водоотводящие сети населенных пунктов
02. Сситемы водоотведения портов
03. Системы водоотведения судов
03.1. Состав судовых сточных вод
03.2. Выбор технологических схем очистки судовых сточных вод
03.3. Испытания судовых установок очистки сточных вод
04. Повторное использование сточных вод
05. Геотехнические системы
05.1. Системы. Основные понятия
05.2. Структура систем
05.3. Состояние системы
05.4. Модели систем. Управление системами
05.5. Классификация и экологическая оптимизация геотехнических систем
05.6. Оценка состояния и оптимизация геотехнических систем при их проектировании и эксплуатации
05.7. Мониторинг геотехнических систем
06. Геотехническая система "Промышленное предприятие - Окружающая среда"
06.1. Воздействие на приземный слой атмосферы
06.2. Характеристика загрязнения территории промышленной площадки
06.3. Воздействие на водные объекты
07. Геотехническая система "Город"
07.1. Город как геотехническая система
07.2. Жилые районы, инфраструктура, транспорт
07.3. Отходы производства и быта
08. Оценка воздействия на окружающую среду и нормирование использования природных ресурсов
08.1. Классификация загрязнений окружающей среды
08.2. Санитарно-токсикологические основы нормирования ингредиентных загрязнений
08.3. Основы нормирвания параметрических загрязнений
08.4. Инженерно-экологические характеристики территории
08.5. Нормирование использования и состояния атмосферного воздуха
08.6. Нормирование использования и состояния водных ресурсов
08.7. Нормирование земельных отводов под промышленные объекты
09. Схемы комплексного использования и охраны водных ресурсов
10. Водоохранные зоны
11. Зоны санитарной охраны источников водоснабжения
12. Ликвидация аварийных разливов нефтепродуктов
Содержание тестовых материалов
Дата добавления: 2015-01-05; просмотров: 124; Мы поможем в написании вашей работы!; Нарушение авторских прав |