Студопедия

КАТЕГОРИИ:

АстрономияБиологияГеографияДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника


Мова сучаснай архітэктуры: канцэпты “кампазіцыя”, “ансамбль”.




Кампазіцыя і ансамбль уяўляе сабой элемнты шматузроўневай структуры мастац-га вобраза архет-ры. Разам з дэнататыўнымі атрыбутыйнымі кампанентамі архет-ры - прасторай, формай, канструкціяй-кампазіцыя і ансамбль фарміруюць канцэптуальную схему яе маст-га вобраза.

Кампазіцыя-(ад.ліц. – складванне,звязванне)у архетык-ры ёсуь сродак арганізацыі прасторы і форма на аснове гарманічнага спалучэння частак у адзінае цэлае, які прадугледжвае іх упарадкаванне. Ансамбль-( ад. Фр. – сукупнасць, стройнае цэлае)- гарманічнае адзінства прасторавай арганізацыі, узгодзенасць,збалансіраванасць частак і элементаў, якія падпарадкаваны адзінай мастацкай ідэі,маст-кай задуе.

Семантычная падобнасць паняцяў “кампаз-я” і “ ансамбль” тлумачыцца непасрэднай сувяззю з прасторай як неад’емным структурным элементам маст-кага вобраза архер-ры, якая дасягаецца ў імкненні да адзінства, цэласнасці. Гэта сукупнае адзінства частак у прасторавай арганізацыі архет-ры выражаецца ў гармоніі форм( ад грэч.-сувязь, стройнасць, суразмернасць). Па-за кампазіцыяй і (або) ансамблем мастацкі вобраз архет-ры страчвае сваю сутнасць. Гармонія ёсць неабходная ўмова мадэліравання маст-кага вобраза архет-ры.

Гармонія-паняцце, якое выражае заканаернасць прыгажосці, уласцівай і прыродзе, і архет-ры.

Аднак маштаб канцэптаў “кампаз-я” і “ ансамбль” адрозніваецца. Кампазіцыя ўвасабляецца ў адзінкавым аб’екце, ансамбль-у группе аб’ектаў. “Архет-ная кампазіцыя прадугледжвае,як правіла, упарадкаванне і прывядзенне ў сістэму мноства элементаў- аднастайных і разнастайных, тых і іншых. Элементы могуць быуь кропкавымі (напр.,вокны), лінейнымі (карнізы і калоны), плоскаснымі (фасады і дахі) ці скальптурна-прасторавымі (эркерыцібудаўнічыяаб’ёмы)”, - сцвярджае ням-цкі тэарэтык архет-ры А.Кучмар.Пры гэтым самі элементы гарманізацыі адносяцца да нейкага канкрэтнага архет-нага аб’еатк – будынка, збудавання, пабудова. У ансамблі гарманізацыя здзейнсняецца шляхам мастацка-вобразнага або стылявога яднання некалькіх аб’ектаў,што утвараюць групу.

З другога боку адрозніваецц сам падыход да гарманізацыі. У архет-най кампазіцыі галоўны акцэнт ставіцца на гарманізацыю форм, у адрозненне якой “…архет-рны ансамбль гарманізуе зусім не фармальныя якасці і нават не часавыя, гістарычныя суадносіны,але ідэйна-мастацкія феномены”.

Узаемасуадносенасць канцэптаў “кампазіцыя” і “ансамбль” у архе-ры вызначаецца і праз усталяванне межаў трактоўкі прасторы. Як адзначае Л.Кірылава, “ у адных выпадкаж межы архет-най прасторы вызначаюцца архет-нымі аб’ёнымі формамі, у другіх-астраўное размяшчэнне архет-нага аб’ёма на свабодным учатску пераўтварае пратсору прыроды ў архет-ную і стварае вакол гэтага аб’ёму “ зону кампазіцыйнага прыцягнення”, у трэцім выпадку архет-ная прастора можа быць арганізавана расстаноўкай архет-ных аб’ёмаў”. Але калі кампазіцыйныя якасці архет-ры ўвасабляюцца ў абмежаванай прасторы (аб’ект), то ў ан самблі межы прасторы дэматэрылізуюцца. У адрознінне ад архе-най кам-цыі ансамдль прадугледжвае выражаную сувязь з ландшафтам, прычым з адсутнасцю дакладна вызначаных прыродных ціштучна створаных матэрыяльных межаў. “Межы” прасторы ў ансамблі расчыняюцца ў бясконцасці.

Канцэпты “кампазіцыя” і “ансамбль”, уключаныя ў моўную сістэму архет-ры, карэліруюць паміж сабой. Але шырыня іх тратоўкі значна мяняецца ў залежнасці ад кантэксту. Так, горадабудаўнічая кампазіцыя атаясамліваецца з горадабудаў-ай канцэпцыяй, выражанай у мадэлі арганізацыі гарадской прасторы, названай К. Лінчам “мадэллю горадабудаўнічай формы”. У дадзеным кантэксце кампазіцыі выступае дэнататычным элементам мадэліравання гарадской прасторы,элементам канцэптуальнай схемы горадабуд-чай планіроўк, яе канцэптам. У рэальнасці, арганізацыя гарадской прасторы здзейсняецца шляхам спалучэння, “звязвання” яго кампанентаў у нейкую сістэму, заключаную ў формы. Сама мадэль горадабуд-чай прасторы схематычна выражаецца формай: зорчатай, лінеарнай, рашэцістай,карункавай і інш. Горадабудаўнічы жа ансамбль – ёсць прыватнасць агульнай горадабуд-чай кампазіцыі, элемент горадабуд-чай прасторы, які разам з іншымі элементамі ( адзінкамі)- архет-нымі, прыроднымі- фарміруе мастацкі вобраз горада.

Горадабудаўніцтва апошней чвэрці20- пач.21 ст. характэр-ецца імклівым развіццём. Узбуйнеўся маштаб забудовы, пашыралася сістэма вуліц і магістралей, новае значэнне набыло пытанні добраўпарадкавання і азяляненне тэрыторыі. Сістэма камунікацыі ў першую чаргу стала звязана са знешнімі, прыгараднымі сувязямі. Горабудаў-чая кампазіцыя горада ў цэлым не заставалася нязменнай, а развівалася, улічваючы пры гэтым выпрацаваныя раней прынцыпы аганізацыі горадабуд-чай структуры.

Кампазіцыйныя і ансамблівыя якасці архет-ры сучасных сельскіх населённых месцфарміраваліся пад уплывам натуральна-гістарычнага фактару, які вызначыў нац-ную спецыфіку іх маст-кіх вобразаў, і патрабаванняў найноўшага часу, пад уплывам якіх былі успрыняты дэндэнцыі развіцця гарадской забудовы. Блізкасць да прыроды як спечыфічная саблівасць бел-кага сяла паўплывала на вырашэнне аб’ёмна-прасторавых кампазіцый пабудоў, якім ўласціва гарманічная сувязь з ландшафтам. Натур-ны прыродны ландшафт спрыяў кампазіцыйнаму аб’яднанню сялібнай і вытворчай зон у адзіны архе-на-мастацкі ансамбль.

Іншая сэнсавая значэнне маюць тэрміны “ архетыктурны ансамбль” і “ архет-ная кампазіцыя” .Архет-ны ансамбль разумеецца як гарманічнае адзінства на аснове прасторава-часавай сувязі некалькіх адасобленных,самастойных аб’ектаў, агульных па стэлявых матывах, мастацкай ідэі, мастацкім абліччы. Архет-ная жа кампазіцыя ёсць спалучэнне частак у архет-ным абекце. Іншымі словамі, у архет-ным ансамбле адзінае цэлае ўтварае узгодненнасць дыскрэтных элементаў( аб’ектаў), уцягнутых у прасторава-часавы кантынуўм; архет-най кампазіцыі кожны элемент ёсцьчастка адзінага цэлага.

Шматвектарны характар выражэння сутнасці канцэптаў “ кампазіцыі” і “ ансамбль” не стаў прычынай іх дэаметральна супрацьлеглай інтэрпрэтацыі. Пры ўсіх адрозненнях іх сутнасці, якія вызначаюцца прасторавымю, часавым фактарамі, маштабам і характарам кантэкстуальнай трактоўкі, імкненне да гармоніі форм як неабходная ўмова і ўласцівасць канцэптаў “ кампазіцыя” і “ансамбль” нашло выражэнне ў рэалізацыі агульных прынцыпаў увасаблення мастацкіх задум і ідэй вобразах. У канструяванні мастацкіх вобразаў архет-ры як каспазіцыя, так і ансамбль з’явіліся элементамі, якія вызначаюць іх якасную характарыстыку.

 



Поделиться:

Дата добавления: 2015-04-18; просмотров: 93; Мы поможем в написании вашей работы!; Нарушение авторских прав





lektsii.com - Лекции.Ком - 2014-2024 год. (0.006 сек.) Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав
Главная страница Случайная страница Контакты