Сурак Инвистициялаудын лизингтик тасил 1 страница

Лизинг – мүлікті сатып алу және оны лизинг келісімшартының негізінде белгілі бір бағаға, белгілі бір мерзімге және келісімшарттан туындайтын белгілі бір шарттармен лизинг алушыға табыстау бойынша инвестициялық қызмет түрі, лизинг алушыда мүлікті құнын төлеп сатып алу құқығы қалады.
ЛИЗИНГТІҢ АРТЫҚШЫЛЫҚТАРЫ

Өндірістік қуаттылықтарды айналымдық қаражатты жұмсамастан жаңарту;

80%-ға дейін қаржыландыруды қамтамасыз ету;

Мүлік лизинг алушы кәсіпорынның балансында көрсетіледі;

Лизинг келісімшартының әрекет мерзімі 3 жылдан 5 жылға дейін;

Лизинг бойынша сыйақы түгелдей шегерімдерге жатқызылады;

Алғашқы іске пайдалану жылындағы қосарлы амортизация нормасы;

Лизинг келісімшарты әрекет еткен мерзім ішінде ҚҚС біркелкі мөлшерде есептеледі;

Лизинг берешекті өтеу кестесін жасау тұрғысынан аса икемді болып келеді;

Лизингтің заты лизинг келісімшарты аяқталғаннан кейін лизинг алушының меншігіне беріледі;

Сатып алынып отырған лизинг заты лизинг мәмілесінің бірден бір қамтамасыздығы болып табылады. ҚАРЖЫЛЫҚ ЛИЗИНГ ШАРТТАРЫЛизингтің мерзімі:· Оңтайлы мерзім – 37 ай. Сыйақы мөлшерлемесі· Жылдық 18%.

59 сурак Инвестициялык саладагы несиелендіру үйымдастыру және несиелік мониторинг. Несие банктің қаражаттарын жұмылдырады, бірақ өте тәуекелді болып табылады. Осыдан несиелік портфельдің сапасынан және құрылымынан банктің дамуы және перспективасы тәуелді екені айқындалды. Осыған байланысты қазіргі заманға сай және оған ұмтылатын банктер керекті, міндетті деңгейде несиелік мониторинг жүргізеді.

«Несиелік моноторинг» - несиенің мақсатты түрде жұмсалуын қадағалау, өз уақытында және толық несиені өтеуді және есеп шығаратын әдістерді қабылдануын қадағалау.

Несиелік моноторинг көптүрлігіне қарамастан, олар 4 принцип негізінде құрылады:

Несиенің барлық түрлерін несие беруші банк тексереді.

Несиелік мониторингтің кезеңдерін жүзеге асырады. Мысалы:

жасалынаған келісімшартқа сай төлемдер графигін бұзбау;

меншіктің сапасы және жағдайы;

сот болған жағдайда барлық керекті құжаттардың болуы;

несие алушының қаржылық жағдайын толық анықтау ж/е нақты баға беру;

ссуданың деңгейін анықтау.

Проблемалық несиелерді тексеру. Ол мәселелерге: салықтың өзгеруі, импорт-экспорт заңдылығының өзгеруі, технологияның өзгеруі немесежаңа бәсекенің пайда болуы.

Несиелік қызметте актуалды болып нарықтық жағдайдағы ішкі несиелендіру аудиті болып табылады. Осы мақсатта арнайы аудиторлық қызметтер ұйымдастырылады.

Ішкі аудиторлық тексерістің мақсаты:

уақыты өткен несие бойынша банктік шоттағы ақша қаражаттарының қалдықтарының жағдайларын анықтау;

несиелік тәуекелдің ең төменгі мөлшерін анықтау;

несиелеу процессі жүзеге асыру кездегі жағдайға қадағалау-тексеру талдауын жасау.

Несиелік мониторинг банктік несиелендірудің программасын жүзеге асыруға өте қажет. Ол банктің басшыларына несиелік проблемаларды тез арада анықтауды, қызметті атқарушылардың жұмыстарын қадағалауды, тәуекелділікті бағалауды қамтамасыз етеді және банктің қаржылық тұрақтылығына көмектеседі

60 сурак инвистициялык цикл жане онын курылымы. Экономикалық және қаржылық тұрғыдан инвестицияландыру экономикалық ресурстарды болашақта таза пайдаға жету және бұл пайданы бастапқы салынған капиталдан асырып түсіру мақсатымен ұзақ мерзімді салу деп анықталады. Капиталдық салым процесінің жалпы анықтамасы: инвестицияландыру дегеніміз бүгінгі қажеттіліктерін қанағаттандыруды оны келешекте инвестициялық игіліктердің көмегімен қанағаттандыру үмітіне айырбастауды білдіреді. Инвестиция – бұл ақшаны, оның сақталуына немесе құнының артуына және табыстың оң шамасын қамтамасыз етуге үміт арта отырып, отналастыруға болатын кез келген құрал. Период времени между началом осуществления проекта и его ликвидацией принято называть инвестиционным циклом. Инвестиционный цикл принято делить на фазы, каждая из которых имеет свои цели и задачи: прединвестиционную - от предварительного исследования до окончательного решения о принятии инвестиционного проекта; инвестиционную - включающую проектирование, заключение договора или контракта, подряда на строительные работы и т.п.; операционную (производственную) - стадию хозяйственной деятельности предприятия (объекта); ликвидационную - когда происходит ликвидация последствий реализации ИП. Прединвестиционная фаза включает несколько стадий: а) определение инвестиционных возможностей; б) анализ с помощью специальных методов альтернативных вариантов проектов и выбор проекта; в) заключение по проекту; г) принятие решения об инвестировании. Каждая стадия инвестиционного проекта должна способствовать предотвращению неожиданностей и возможных рисков на последующих стадиях, помогать поиску самых экономичных путей достижения заданных результатов, оценке эффективности ИП и разработке его бизнес-плана. На прединвестиционной фазе необходимо сформулировать инвестиционный замысел (идентифицировать проект). Идеи осуществления инвестиционного проекта появляются в связи с неудовлетворительным спросом на товары и услуги, наличием временно свободных средств, желанием реализовать предпринимательские способности и т.п. Как правило, рассматривается несколько вариантов бизнес-идеи и отклоняются варианты, предполагающие высокую стоимость, чрезмерный риск, отсутствие надежных источников финансирования. Инвестиционный замысел отражается в Декларации о намерениях. В Декларации содержатся сведения об инвесторе, местоположении объекта, технических и технологических характеристиках инвестиционного проекта, потребности в различных ресурсах (трудовых, сырьевых, водных, земельных, энергетических), источниках финансирования, воздействии объекта на окружающую среду, сбыте готовой продукции.

61 сурак Нарыктык катнастар жайындагы инвистицияларды каржыландыру адистери Инвестициялар ақша құралдары, мақсатты банкілік салымдар, пайлар, акциялар және де басқа құнды қағаздар, технологиялар, машиналар, қондырғылар, лицензиялар, несиелер, кез келген мүлік немесе мүліктік құқықтар ретінде анықталады және осының бәрі – пайда табу мен әлеуметтік жақсы әсерлерге жету мақсатында. Осы тұрғыда инвестиция түсінігі нарықтық тәсілге едәуір жақын келедіӘлемдiк тәжiрибенiң дәлелдеуi бойынша, инвестициялар кез-келген елдiң өркендеуiнiң маңызды факторы ретiнде қарас­тыры­лады Қазақстан халқына ел Президентiнiң жолдаған “Қазақстан-2030” Жолдауында республика экономикасына инвестицияларды тарту маңызды стра­тегиялық мәселе ретiнде қарастырылған. Инвестицияларды экономикаға тарту iшкi жинақтардың және қаражаттардың жетiспушiлiгiнен құтылуға, өндiрiстiң өсуiне, экспорттың жоғарылауына, импорттың төмендеуiне, тауарлық тапшылықтың қысқаруына және өндiрiстi ұйымдастырудың тиiмдiлiгiн жоғарылатуға көмектеседi.Тiкелей инвестициялар тартудың тәжiрибесiмен алмасу, жекелеген елдердегi инвестициялық ахуал мен заңдардың ерекшелiктерiн, сондай-ақ шетелдiк инвесторлардың iскерлiк белсендiлiгiнiң өзiндiк белгiлерiн зерделеу мақсатында инвестицияларды қолдау және мамандарды өзара тағылымдамадан өткiзу бағдарламасын жүргiзу бойынша шетелдiк агенттiктермен ынтымақтастықты жандандыру керек. Елеулi инвестициялық ресурстарға ие немесе әлеуеттi инвесторлардың мейлiнше кең шеңберiне шығудың арналары болуға қабiлеттi шетелдiк және халықаралық инвестициялық қорлармен, трасттармен, сақтандыру компанияларымен, инвестициялық банктермен және басқа да ұйымдармен ынтымақтастықты жолға қою үлкен маңызға ие болады. Қазақстанға тiкелей шетелдiк инвестицияларды тарту бойынша елшiлiктермен және дипломатиялық миссиялармен жұмыстың тиiмдiлiгiн арттыру қажет. Қазақстанның халықаралық қаржы ұйымдарымен (Дүниежүзiлiк банк, Халықаралық валюта қоры, Еуропа Қайта жаңарту және Дамубанкi, Азия Даму банкi, Ислам Даму Банкi және басқалар), сондай-ақ донор елдермен ынтымақтастығы табысты дамып отыр. Қазақстан - олардың әлемнiң көптеген аймағын қамтыған қаржы дағдарысының жағдайында сенiмiн сақтап дамып келе жатқан рыноктардың бiрi. Сонымен бiрге халықаралық ұйымдарда дамып келе жатқан елдерге жеке капиталдың құйылуына жәрдемдесудiң өзiндiк тәжiрибесi жинақталған, бұл Қазақстан Республикасының экономикасына тiкелей инвестицияларды тартуды жандандыру кезiнде пайдалы болуы мүмкiн. Атап айтқанда, дамып келе жатқан елдердi жеке қаржыландыруды тарту үшiн Дүнижүзiлiк банк соңғы жылдары өзiнiң кепiлдiк құралдарының екi түрiн: несие тәуекелiне iшiнара кепiлдiк берудi және саяси тәуекелдi реттеудiң iшiнара кепiлдiктерiн белсендi пайдалануды бастады.

62 сурак Банктік маркетингтегі тамазмұны.

Жарнама және оның банктік маркетинг стратегиясындағы орны.

Нарықтағы жетістік, маркетингтің үлкен жетістігі ахуалды жүйелі түрде ұғуға, банктің күш-жігерін нақты үйлестіруге , мақсаттар мен міндеттерді дәл белгілеуге және жетістіктерді бағалаудың ең жетілген әдістерін пайдалануға мүмкіндік беретін стратегиялық жоспардың сапасымен анықталады. Маркетинг стратегиясы кез келген банк үшін стратегиялық жоспардың негізгі элементі болуы тиіс. Бұл саладағы жоспарлау банктің күшті және әлсіз жақтарын, банк өз қызметінде алдағы 3-5 ж ішінде кездестіруі мүмкін қолайлы және жағымсыз факторларды детальды түрде талдай алатын экономикалық болжау бойынша тәжірибелі мамандарды жасақтаудан басталады. Маркетинг стратегиясының сәтті жүзеге асуы мынандай факторларға байланысты:

Банктің ұйымдық құрылымында банк бизнесінің,маркетингтің жаңа формаларын әзірлеумен айналысатын стратегиялық тұрғыдан дамытудың арнайы тобын құру;

Стратегиялық жобаларды жүзеге асырушы жұмыскерлерді ынталандыратын арнайы жүйені ұйымдастыру;

Банктің стратегиялық жоспарын әзірлеу және жүзеге асыру қызметіне барлық деңгейдегі басшыларды тарту;

Нақты бақылау жүйесін қалыптастыру

63 сурак Банктің микроортасы мен оның құрылымы.

Микроорта – фирманың өзіне және оның зат берушілер, клиенттер бәсекелестер, қарама-қатынас аудиторлары сияқты клиентураға қызмет ету жөніндегі мүмкіндіктеріне қатысы бар элементтер жиынтығы.

Тұтынушыларды зерттеу арқылы фирма олардың қажеттері мен қалауын, тауарлар мен сату көлеміне деген сұранысты біле алады.

Бәсекелестер – фирма бәсекелестері оның маркетинг стратегиялары мен нарықтағы табысына тікелей әсер етеді.

Жабдықтаушылар – фирманы тауарлар өндіру мен қызмет көрсету үшін қажетті материалдық ресурстармен қамтамасыз ететін кәсіпорындар мен ұйымдар.

Маркетингтік делдалдар – оларға кәсіпорындар мен әр түрлі компаниялардың тауарларын сатуға көмектесетін фирмалар жатады.

64 сурак Банк нарығының бөлшек сауданың сегментациясы және оның белгілері.

Нарықтық сегементтеу нарықты тұтынушылар сұранысының өзіндік ерекшелігімен де, ұсыныстың өзіндік ерекшелігімен де сипатталатын жекелеген учаскілерге бөлуді ұйғарады. Сегменттеудегі мақсат-жекелеген тұтынушы тобының көрсетілген нақты қызмет түріне қатынасын анықтау. Банктер нарықты екі принцип бойынша сегменттейді:

Өнімдікке (несиелік қызмет көрсету нарығы, операциялық қызмет көрсету нарығы, инвестициялық қызмет көрсету нарығы, сенімгерлікпен қызмет көрсету нарығы);

Клиентікке (жылжымайтын мүліктің меншік иелері, корпорациялар, үкіметтік нарық, сенімгерлікпен қызмет көрсету бөлімінің клиенттері)

Нарықты сегметтеу – банктік қызмет көрсетудің үлкен іс-тәжірибесін және білімін қажет ететін күрделі әрі еңбек сыйымдылығы бар процесс. Нарықты сегменттеудің негізін банктік қызмет көрсету сипаты, клиентуралық белгі жатады. Сонымен қатар, географиялық, демографиялық, психомадини және мінез-құлықтық сегменттеулер де пайдаланылады

65 сурак Банктін баганы калыптастыру ідістері және қалыптасу стратегиясы. Баға – маркетингтік категорияның маңызды элементі болып есептеледі. Баға белгілеу дегеніміз – бағаның, оның деңгейінің ара-қатынасы мен құрылымның қалыптасу және өзгеру процессі. Нарықта құралатын бағаға көптеген факторлар әсер етеді. Бұлардың ішіндегі аса маңыздысы – экономика коньюнктурасының, өндіріс пен тұтынудың түйіскен тұсында өзгеріске түсуі. Баға тағайындаудың негізгі тәсілдері мыналары:

Сұранымға бағытталған баға;

Шығындарға бағытталған баға;

Бәсекеге бағытталған баға.

Сұранымға бағытталған жағдайында баға дискреминациясы п.б.:

Тауардың варианттарына қарай;

Сатылу орнына қарай;

Сатылу уақытына қарай.

Баға тағайындау кезендері:

Баға тағайындау мақсатын таңдау;

Сұранымды белгілеу;

Шығындарды талдау;

Бәсекелестердің бағаларын талдау;

Баға тағайындау тәсілдерін таңдау;

Соңғы бағаны белгілеу.

66 сурак Банктің макроортасы мен оның құрамдас бөліктері.

Макроорта – ұйымның маркетингтің қызметіне шешуші ықпал ететін демографиялық, экономикалық ,табиғи, ғылыми – техникалық, саяси және мәдени факторлардың жиынтығы. Демографиялық - тұрғындардың саны, аумаққа қарай орналасуы, халық тығыздылығы, миграциялық бағыттары, өсім құрылымы, туу, өлуі, неке және ажырасу саны, этникалық және діни құрылымы және т.б. Экономикалық – тұрғындардың сатып алу қабілеті, инфляция деңгейі, мемелекеттің қаржы қаражат жағдайы, жалпы шаруашылық коньюнктурасы, салық жүйесі, халықтың тұтыну құрамының өзгеруі, сұраныс және тұтыну икемділігі. Табиғи – энергоресурстары мен шикізат көздерін пайдалану жағдайы және болашағы, қоршаған ортаның ластану деңгейі мен ресурстарды тұтыну интенсивтілігіне мемлекет ұйымының әсері. Ғылыми-техникалық – шектес және бақылауға алынған салалардағы техникалық өзгерістердің қарқыны, фирманың және оның бәсекелестің инновациялық әлеуеті. Техникалық жаңартулардың қауіпсіздігіне қатал талап қойылуы. Саяси құқықтық – кәсіпкерлікті реттеудің құқықтық жағынан жағдайы, мемлекеттің экономикалық саясаты, сыртқы саясаттың нарықтың дамуына әсері, мемлекете шешімінің қоғам өміріне тигізетін әсері. Мәдени – тұтынушылар бірлестігінің мәдени ерекшеліктері мен дәстүрлі, мәдениет түрлері т.с.с.

67 сурак Жарнама және оның банктік маркетингтегі стратегиялық орны.

Нарықтағы жетістік, маркетингтің үлкен жетістігі ахуалды жүйелі түрде ұғуға, банктің күш-жігерін нақты үйлестіруге, мақсаттар мен міндеттерді дәл белгілеуге және жетістіктерді бағалаудың ең жетілген әдістерін пайдалануға мүмкіндік беретін стратегиялық жоспардың сапасымен анықталады. Маркетинг стратегиясы кез келген банк үшін стратегиялық жоспардың негізгі элементі болуы тиіс. Бұл саладағы жоспарлау банктің күшті және әлсіз жақтарын, банк өз қызметінде алдағы 3-5 ж ішінде кездестіруі мүмкін қолайлы және жағымсыз факторларды детальды түрде талдай алатын экономикалық болжау бойынша тәжірибелі мамандарды жасақтаудан басталады. Маркетинг стратегиясының сәтті жүзеге асуы мынандай факторларға байланысты:

Банктің ұйымдық құрылымында банк бизнесінің, маркетингтің жаңа формаларын әзірлеумен айналысатын стратегиялық тұрғыдан дамытудың арнайы тобын құру;

Стратегиялық жобаларды жүзеге асырушы жұмыскерлерді ынталандыратын арнайы жүйені ұйымдастыру;

Банктің стратегиялық жоспарын әзірлеу және жүзеге асыру қызметіне барлық деңгейдегі басшыларды тарту;

Нақты бақылау жүйесін қалыптастыру

69 сурак CAMEL банктік қызметінің рейтингтік жүйенің бағалануы.

Банк балансын сомманың көрсеткіштерді есептеу, банк жағдайларының нашарлануының нақты себептерін анықтауға, өзінің міндетті талдау қызметтерімен қатар формалды емес талдау әдістерінде қолданылады. Оның бірі рейтингтік жүйе – КЭМЕЛ. Бұл жүйе 1978 ж-дан бері АҚШ-ң 3 негізгі ұйымның рейтингтік әдістемесі б.т.:1) федеративтік резервтік жүйе; 2)Ақша айналысын бақылаушы; 3) депозиттерді сақтандыру бойынша федеративті корпорация. КЭМЕЛ әдістемесі иерархиялық құрылымға ие. Ол келесі 5 компоненттен тұрады:

Капитал жеткіліктілігі;

Активтер сапасы;

Мененджмент немесе басқару сапасы;

Табыстылық;

Өтімділік.

Бұл жүйе арқылы келесі жағдайларды анықтауға болады:

Банктің сенімді екендігінің жалпы сандық бағасын;

Активтер табыстылығын анықтайды;

Несие берудің деңгейі;

Актив, пасситерді басқаруының жан-жақты тиімділігін,т.б.

КЭМЕЛ әдістемесі кезінде берілетін қорытынды бал негізінде қойылады

71 сурак Банктегі басқарудың қажеттілігі және тиімсіз бақылау Банктің басқарудағы қателер.

Әр банк өздері тарапынан орындалатын банк операциялары мен шығарылатын өзіндік ерекшеліктері бар өнімдеріне қарамастан, белгілі бір сандық сараланымды басқармасы бар:

Банк кеңесі;

Банк басқармасы;

Басқарманың жалпы және экономикалық мәселелерінің сараланымы;

Банктің коммерциялық қызметінің сараланымы;

Қаржылық сараланым;

Автоматтандыру сараланымы;

Әкімшілік сараланымы.

Банк басқармасы (Директорлар кеңесі) банкті жалпы басқарумен айналысады және банктің даму стратегиясын бекітеді.

Басқарма құрамына банктің қоғарғы басшылары кіреді:

Төраға, басқарма бастығы немесе банк президенті;

Банк төрағасының орынбасары;

Банктің басты бөлімдерінің бастықтары

Басқарма келесі мәселерді шешеді:

Ақша несие саясатын жасайлы;

Банктің қызметіне қатысты ҰБ жасаған нормативтік актілерді бекітеді;

ҰБ-ң ҚР-ң банктерімен және бюджеттермен жүргізілетін операциялар бойынша пайыздық мөлшерлемелерін белгілейді;

ҚР валютаның айырбас бағамын айқындау тәртібін бекітеді;

ҰБ-ң жұмысы туралы есепті, және жылдық жиынтық балансты қарастырады;

Банктер мен олардың филиалдары және т.б. экономикалық нормативтерді бекітеді.

72сурак КР валюталык жуйеси жане онын элесенттери. Валюьа- мемлекеттердин занды толем каржы ретинде кабылданган акша бирлиги немесе банкноттар, казынашылдык билеттер жане монеталар, сонын ишинде кымбат монеталардан жасалган монеталар (айналыстан алынган немесе алынатын, бирак айналыста журген акша белгилерине айырбастауга жататын коса алганда) туриндеги колм-кол жане колма- колсыз акша нысанындагы кунынын ресми стандарттары, сондай ак шоттардагы, сонын ишинде халыкаралык акша немесе есеп айырысу бирликтериндеги каражат. В. Айырбасындагы рыноктык багамы- К.Р. кор биржасынын негизги сессясында калыптаскан жане каржы министирлигинин Ултык банкпен берилисип берилген тартиппен аныкталган тенгенин шетелдик валютага орташа безбенделген биржалык багам; тенгенин шетелдик валюталарга багамы, олар бойынша казакстаннын кор биржасында сауда-саттын жургизилмейди, каржы министирлигинин улттык банкпен бирлесип берилген тартиппен кросс-багамдары пайдалана отырып есеп айырылысада. Валюталык баскыншылык – орталык (улттык) банктын шетелдик валютаны сатып алу-сату аркылы улттык валюта багамында ыкпал ету максатымен валюта рыногында операцияларга айналысу; валюталык саясаттын бир тури Вал. Операциялар- валюталык кундылыктарга меншик кукыгынын жане озге кукыктарынын кошуине, сондай ак валталык кундылыктарды толем каражаты ретинде пайдалануга байланысты операциялар; валюталык кундылыктарды, улттык валютаны, номиналы улттык валютамен корсетилген багалы кагаздар жане толем кужаттары, резиденттер шыгарган номиналы жок багалы кагаздар КР-на акелу, жиберу жане аудару, сондай-ак КР-нан акету, жиберу жане аудару.

73 сурак Валюталық багам. Валюталық багамын қалыптасуына әсер етуші факторлар.

Қандайда бір елдің валюта бағамы барлық маңызды экономикалық факторлардың, атап айтқанда ақша айналысының жағдайын, өндірістің өсу қарқынын, бағаның деңгейін, еңбектің өнімділік деңгейін және т.б.жағдайын бейнелейді. Валюта бағамының өзгерісі бір елдің басқа елге қатысты бәсекеге қабілеттілігінің артуын немесе кемуін білдіреді. Валюта бағамына өз әсерін тигізетін мынадай негізгі факторлар бөліп көрсетіледі:

Жалпы ұлттық өнім;

Сатып алу қабілетінің бірдейлігі бойынша валюта бағамы;

Пайыз мөлшерлемесінің деңгейі;

Инфляция;

Өнеркәсіп өндірісінің индексі;

Жұмыссыздық.

Валюта бағамы екі ақша бірлігі айырбасының арақатынасын білдіреді немесе бір ақша бірлігінің басқа мемлекеттің ақша бірлігінде көрінетін бағасы б.т. ұлттық нарыққа тікелей әсер ететін әрине валюта бағамын қалыптастыратын механизм. Валюта бағамының ауытқуы бірінші кезекте импорт пен экспорттың физикалық көлеміне әсер етеді. Валюта бағамының ауытқуы ұлттық экономикаға экспорт-импорт операцияларынан басқа да каналдар арқылы жағымсыз әсер етуі мүмкін:

Ұлттық валюта бағамының төмендеуі елдегі инфляцияның өсуінің бір факторы болуы мүмкін;

Сыртқы экономикалық операцияларды жоспарлау және болжау едәуір күрделенеді;

Алыпсатушылардың тұрақтылыққа қарсы әрекеті көтеріледі, өз кезегінде ол экономикалық шығындарды өсіруі мүмкін.

74 сурак Валюталык нарык және онын турлеріВалюта нарығы осы сөздің тар мағынасында – ол шетел валютасын сатып алу сату қатынастарын қалыптастыратын ерекше институционалдық механизм. Онда мәмленің көпшілігі банктер арасында, сондай-ақ брокерлер мен басқа да қаржы институттарының қатысуымен жасалады. Валюта нарығы – ол тек оның субъектілері арасындағы қатынастар ғана емес, сондай-ақ банктер мен клиенттер арасындағы қатынастар жиынтығы. Валюта нарығы:

Халықаралық тауар, қызмет көрсету және капитал айналымына;

Сұраныс пен ұсыныстың әсерінен валюта бағамын қалыптастыруға қызмет етеді;

Валюталық қауіптен және саудагердің капиталынан қорғану механизмі;

Ақша-несиелік және экономикалық саясаттағы мемлекеттің құралы қызметін атқарады.

Валюта нарығы жүргізілетін валюталық операциялардың сипаты мен қолданылатын валютаның санына және көлеміне байланысты әлемдік, аймақтық, ұлттық (жергілікті) нарық б.бөлінеді. Әлемдік валюта нарығында банктер әлемдік төлем айналысында кең қолданылатын валюталармен операциялар жүргізеді. Олар аймақтық және жергілікті маңызы бар валюталармен мәміле жасамайды. Аймақтық және жергілікті валюта нарығында белгілі бір айырбасталымды валюталармен операция жүргізіледі.