Демократияның орнатылыу-ол, саяси режимге байланысты болады.

Бақылау сұрақтары:

1. Қоғам дегеніміз не және оның қандай түрлері бар?

2. Ең алғашқы адамдар қоғамы қай кезде пайда болды?

3. Азаматтық қоғамды қалвай түсінесіз?

4. Құқытық мемлекет қай кезде орнатылуы мүмкін?

5. Құқытық мемлекетті орнату жолындағы батыс елдерінің қандай ғалымдарын

білесіңдер?

ДӘРIС

Тақырып: Адам құқығы- мәдени өркениеттi әлемдiк құбылысы

Сабақтың мақсаты:Адам құқығы- мәдени өркениеттi әлемдiк құбылысы

туралы оқып танысу

Жоспар:

1.Адам құқығының негiзгi қағидалары

2.Адам құқығы және азамат құқығы

3.Адам құқығы және мемлекет мүддесi

Адам құқығының негiзгi қағидалары

Адам құқығының қағидасы дегенiмiз-ол, қоғамдық қатынастарда әрбiр адамның өiне тән табиғи және конституциялық субъективтiк құқытарының толық түрде сақталуы мен оның қажеттi деген кезде өз еркiмен тиiстi заңнамаларға сәйкес пайдалануын айтады. Адам құқытары барлық жағдайларда сақталуға тиiстi. Бұл туралы Жалпыға бiрдей адам құқығының декларациясында және ҚР конституциясында көрсетiлген. Жалпыға бiрде адам құқығынынң декларациясында адам құқығынынң мынадай қағидалары көрсетiлген:

-барлық адамдар туғанда ерiктi және құқығы мен беделi өз ара тең болады;

-әрбiр адам оның шыққан тегi, нәсiлiне, ұлтына, көзқарасына, дiнiне, тiлiне, саяси көзқарасына, мүлiктiк жағдайына, сословиясына және басқа да жағдайларына қарамастан Декларацияда көрсетлген барлық талабына ие бола алады;

-әрбiр адам өмiр сүруге, бостандыққа және жеке басына қолсұғылмау құқығына ие бола алады;

-ешкiмде ешқашанда құлдыққа салынуға және құлдыққа сатыуға жол берiлмейдi;

-ешкiмде және ешуақытта дене жарақатын зорлықпен және айуандылық әрекетiн жасауға жол берiлмейдi;

-әрбiр адам қайда жүрсе де өзiн құқықтық субъектiсi деп танылуына құқылы болады;

-барлық адамдар заң алдында және сот процесiнде, құқықтық көмек алуға тең құқыта болады;

-әрбiр адам өзiне азамттық мәртебесiн алуға құқылы болады;

-әрбiр адам өзiнiң мүлкiне жекеше немесе бiрiгiп ие болуға құқылы болады;

-әрбiр адам өзiнiң елiнде өз еркiмен мемлекеттiк қызметке кiруге тең құқыта болады. ҚР Констиуциясында адм құқығы туралы мына принциптер айтылған:

-Адам құқытары мен бостандықтары әркiмге тумысынан жазылған, олар абсолюттi деп танылады, олардан ешкiм айыра алмайды, заңдар мен өзге де нормативтiк құқықтық актiлердiң мазмұны мен қолданылуы осыған қарай анықталады.

-Республиканың азаматы өзiнiң азаматтығына орай құқықтарға ие болып, мiндеттер атқарады.

-Әркiмнiң өз құқықтары мен бостандықтарынынң сот арқылы қорғалуына құқығы бар. Осы аталған адам қүұқығынынң принциптерi әрбiр тұлғаның толық деңгейде өз құқығын пайдалануға және тиiстi мәселенi шешу үшiн жүзеге асыруға құқығы бпр екенi айқындайды.

ҚОРТЫНДЫ:

1.Адам құығының негізгі қағидалары ең алғаш халықаралық деңгеде ол,

Лы Француз Революциясының нәтижесінде пайда болды.

2. 1948 жылғы, 10 желтоқсандағы «Жалпыға міндетті адам құқығының