Термоядролық синтездің тиімділігін анықтайтын басты факторларды көрсетіңіз:
Реликті сәулелену әсері.
Ортадағы магнит өрісі.
Нейтрино ағындары.
Ғарыштық сәулелердің әсері.
Плазма температурасы.
Ортадағы электр тогы
Орта тығыздығы.
Заттың химиялық құрамы.
Вопрос №7
V2
Ақ ергежейлілерге тән қаситет:
Магнит өрісінің болмауы.
Баяу осьтік айналу.
Зат тығыздығының жоғары болуы.
Пәрменді термоядролық реакциялар.
Зат тығыздығының төмен болуы.
Қарқынды спектрлік сызықтар.
Термоядролық реакциялардың болмауы .
Спектрлік сызықтардың тарылуы.
Вопрос №8
V2
Реликті сәулелену – бұл...:
Ғалам эволюциясымен байланыссыз құбылыс.
20 ғ. басында Хаббл және Слайфер ашқан құбылыс.
Жердегі ауа-райына әсер ететін құбылыс.
Ультракүлгін аймағында бақыланатын құбылыс.
1965 ж. Пензиас және Уилсон ашқан құбылыс.
Радиоаймақта бақыланатын құбылыс.
Ғалам кеңеюінің салдары болып табылатын құбылыс.
Ғарышта ғана бақыланатын құбылыс.
Вопрос №9
V2
Квазарлар – бұл...:
Біздің Галактика ішіндегі объектілер.
Жарықтылығы аз болатын объектілер.
Аса алып жұлдыздарға ұқсас объектілер.
Космологиялық қашықтықтарда орналасқан объектілер.
Күн жүйесі аумағында орналасқан объектілер.
Жарықтылығы аса жоғары болатын объектілер.
Галактикалардың активті ядролары болып табылатын объектілер.
Жұлдыз түзілетін аумқтармен байланысты объектілер.
Вопрос №10
V2
Жұлдызаралық ортаның болуы келесі құбылыстармен түсіндіріледі:
Жұлдыздар жарығының поляризациясы.
Жұлдыздар түсінің қызаруы.
Планеталар қозғалысының тежелуі.
Жұлдыздар спектрінде жұтылу сызықтарының.
Жұлдыздар маңайында галоның пайда болуы.
Цефеидалардың тұрақсыздығы.
Галактикалардың қашықтауы.
Жұлдыздар эволюциясяның үдетілуі.
Вопрос №11
V2
Пульсарларға тән құбылыс:
Қатаң периодты жылдам айнымалылық.
Радиосәулеленудің болмауы.
Қызыл алыптарға ұқсауы.
Сәулеленудің жылулық механизмі.
Жылтырлықтың тұрақтылығы.
Сәулеленудің синхротрондық механизмі.
Сәулеленудің баяу айнымалылығы.
Сәулелену ағыны бағытталуының пәрменділігі.
Вопрос №12
V2
Қос жұлдыздарды анықтау белгілері:
Жұлдыз компоненттері температураларының өзгеруі.
Жұлдыз компоненттерінің түстерінің өзгеруі.
Компоненттердің өзара байланысқан қозғалысы.
Компонеттердің сәулелік жылдамдықтарының периодты түрде өзгеруі.
Жұлдыздардың айналу жылдамдықтарының өзгеруі.
Компоненттердің өзара тұтылу құбылысы.
Жұлдыз компоненттерінің өлшемдерінің өзгеруі.
Жұлдыз компоненттерінің бұзылуы.
Вопрос №13
V2
Цефеидалардың басқа айнымалы жұлдыздардан ерекшеліктері:
Қызыл ергежейлілерге жатады.
Период – жарықтылық тәуелділігінің болмауы.
Сары аса алыптарға жатуы.
Жарықтылығының әлсіздігімен.
Жылтырлық өзгерісінің қатаң периодтылығы.
Жылтырлық өзгерісінің қатаң периодты болмауы.
Қос жүйелерге жатуы.
Период – жарықтылық тәуелділігі орындалады.
Вопрос №14
V2
Оптикалық диапазонға жататын сәулеленулерге тән:
Толқын ұзындығының 0,46 – 0,86 мкм аумағында жатуы.
Бақылау құралдарының өте аз болуы.
Атмосфера мөлдірлігнің төмен болуы.
Бақылау құралдарының өте көп болуы.
Толқын ұзындығының 0,36 – 0,76 мкм аумағында жатуы.
Толқын ұзындығының 0,26 – 0,66 мкм аумағында жатуы.
Тиімді сәуле қабылдағыштардың болмауы.
Атмосфера мөлдірлігнің жоғары болуы.
Вопрос №15
V2
Жұлдыздар – бұл:
Барионды материяның көп бөлігі орналасқан объектілер.
Қойнауында термоядролық синтез реакциясы жүретін объектілер.
Радиоактиті ыдырау реакциясы жүретін объектілер.
Электромагниттік сәулеленудің негізгі бөлігіне жауап беретін объектілер.
Барионды материяның аз бөлігі орналасқан объектілер.
Күнге ұқсамайтын объектілер.
Планеталарға ұқсас объектілер.
Гравитациялық сығылу салдарынан жарық шығаратын объектілер.
Вопрос №16
V2
Планеталар дегеніміз:
Өздік қуатты энергия көздері бар аспан денелері.
Жұлдыздарды орбиталар бойымен айналатын аспан денелері.
Жұлдыздардан массалары жүздеген есе аз объектілер.
Тек Күн жүйесінде ғана болатын объектілер.
Масссы Күн массасына жақын аспан денелері.
Өздік қуатты энергия көздері жоқ аспан денелері.
Ғарышта өз бетімен өмір сүре алатын объектілер.
Басқа жұлдыздарда табылмаған аспан денелері.
Вопрос №17
V2
Астрофизикадағы Метагалактика ұғымына сәйкес келетін тұжырым:
Жақын маңдағы галактика шоғырларының жиынтығы.
Біздің Галактика маңайы.
Бикеш галактикалар шоғырымен байланысты жүйе.
Жақын маңдағы галактикалар жиынтығы.
Астрофизика қарастыратын Ғалам бөлігі.
Бақылауға мүмкін болатындай кеңістік аймағы.
Күн және оны қоршаған жұлдыздар.
Радиусы 4 миллиард парсек және центрі бақылау орталығында болатын кеңістік аймағы.
Вопрос №18
V2
Космология – келесі мәселелерді қарастыратын астрофизика бөлімі:
Біздің Галактика маңайын.
Жұлдыздардың құрылуы мен дамуын.
Күн жүйесінің дамуын.
Ғалам дамуының заңдылықтарын.
Ғаламның құрылымдық элементтерінің қасиеттерін.
Жұлдыздық шоғырлардың құрылуын.
Метагалактиканың құрылуы мен дамуын.
Күн жүйесі ғаламшарларының табиғатын.
Вопрос №19
V2
Астрофизика - келесі мәселелерді қарастыратын астрономия бөлімі:
Ғарышта информация беру тәсілдерін.
Аспан денелерінің қозғалыс заңдарын.
Қашықтыққа энергия жеткізу тәсілдерін.
Жұлдызаралық орта табиғатын.
Аспан денелеріне дейінгі қашықтықты анықтау әдістерін.
Ғарыштық аппараттарды басқару әдістерін.
Аспан денелерінің барлық түрлерінің табиғаты мен даму мәселелерін.
Аспан денелерінің физикалық табиғатын.
Вопрос №20
V2
Практикалық астрофизика мақсаты:
Аспан денелерін зерттеуге қажетті техникаларды дамыту.
Аспан денелерінің қозғалыс траекториясын есептеу.
Аспан денелерінің табиғаты туралы мағлұмат алу.
Аспан денелерін зерттеу әдістерін дамыту.
Ғарыштық аппараттар қозғалысының траекторияларын есептеу.
Жер айналуының ерекшеліктерін қарастыру.
Уақытты өлшеу.
Қашық байланыс әдістерін дамыту.
Вопрос №21
V2
Информацияны қабылдау әдістері бойынша астрономияның негізгі бөлімдерін атаңыз
A. Күн физикасы.
B. Астрофизика.
C. Күн жүйесінің кіші денелерінің физикасы.
D. Аспан механикасы.
E. Галактикалық астрономия.
F. Астрометрия.
G. Космология.
H. Жұлдыздық жүйелер динамикасы.
Вопрос №23
V2
Астрономияның пайда болуы мен дамуының түрткісі
A. Практикалық қажеттілік.
B. Жұлдыздық аспанның ұлылығы мен әдемілігі.
C. Ондық жүйенің ойлап табылуы.
D. Астрология.
E. Математиканың жетістіктері.
F. Сыртқы әлемді тану құмары.
G. Империяның пайда болуы.
H. Діни ілімдердің пайда болуы.
Вопрос №24
V2
Төменде келтірілген аспан денелері атауларының қайсысы қазақша атаулар болып табылады?
A. Субару.
B. Плеядалар.
C. Сириус.
D. Үркер.
E. Шолпан.
F. Альтаир.
G. Регул.
H. Темір қазық.
Вопрос №25
V2
Жұлдыздар, планеталар, Ай және Күннің көрінетін қозғалыстарының сипаттамасы.
A. Ай жұлдыздар арасында сағат тілі бойынша қозғалады.
B. Ай жұлдыздар арасында бұралаңдап қозғалады.
C. Көрінетін Күннің жылдық қозғалысы және Айдың айлық қозғалысы жұлдыздар арасында сағат тіліне қарсы бағытталған.
D. Планеталар жұлдыздар арасында сағат тіліне қарсы бағытта қозғалады.
E. Планеталар жұлдыздар арасында сағат тілі бойынша да, қарсы бағытта да қозғалады (бұралаңдайды).
F. Күннің көрінетін жылдық қозғалысы жұлдыздар арасында сағат тілі бойынша бағытталған.
G. Барлық аспан денелерінің тәуліктік қозғалысы сағат тілі бойымен бағытталған.
H. Планеталар әрқашан жұлдыздар арасында сағат тілі бойымен қозғалады.
Вопрос №26
V2
Аспан күмбезі мен аспан сферасы түсініктері.
A. Аспан күмбезі мен аспан сферасы – бір түсінік.
B. Аспан күмбезі құдайлардың тіршілік мекені.
C. Аспан күмбезі әрқайсысы өз жылдамдығымен айналатын көптеген сфералардан тұрады.
D. Аспан күмбезі ерекше заттан тұрады: эфир немесе квинтэссенция.
E. Аспан күмбезі - атланталардың иықтарында ұстап тұрылатын реалды сфера.
F. Астрономиядағы аспан сферасы – центрі бақылаушының көзінде болатын, кез келген үлкен радиусты жорамал сфера.
G. Күндіздік аспан күмбезі – біздің ішкі санамыз бірдей қашықтықта қабылдайтын, біздің атмосфера тығыздығының флуктуациясынан шашыраған Күн жарығы.
H. Аспан күмбезі көптеген адамдардың елестетуі бойынша – аспанның әсем бейнесі.
Вопрос №27
V2
2 - аспан сферасының негізгі сызықтары.
A. Аспан экваторы – аспан сферасының әлем өсіне перпендикуляр жазықтықпен қиылысуынан пайда болған үлкен дөңгелегі.
B. Аспан экваторы – бұл аспан сферасының Жер экваторы жазықтығымен қиылысатын сызығы.
C. Математикалық горизонт – бұл аспан сферасының тіктеуіш сызығына перпендикуляр жазықтықпен қиылысуынан пайда болатын үлкен дөңгелегі.
D. Математикалық горизонт – бұл аспан сферасының полярлық дөңгелек жазықтығымен қиылысуынан пайда болатын үлкен дөңгелегі.
E. Аспан экваторы – бұл аспан сферасы мен аспан меридианының қиылысу сызығы.
F. Түстік сызық – бұл экватор жазықтығы мен математикалық горизонттың қиылысу сызығы.
G. Аспан меридианы – аспан сферасының полюс пен зениттен өтетін үлкен дөңгелегі.
H. Аспан меридианы – бұл аспан сферасы мен математикалық горизонт жазықтығының қиылысу сызығы.
Вопрос №28
V2
Бірінші экваториалдық координаталар жүйесі.
A. Шырақтың сағаттық дөңгелегі – бұл зенит және шырақ арқылы өтетін дөңгелек.
B. Шырақтың сағаттық бұрышы – бұл горизонт жазықтығы мен шырақ бағыты арасындағы бұрыш.
C. Экваториалдық жүйенің негізгі жазықтығы болып аспан экваторы жазықтығы табылады.
D. Иілу - бұл математикалық горизонт жазықтығының аспан экваторы жазықтығына көлбеулігі.
E. Аспан экваторы жазықтығы мен шырақ бағыты арасындағы бұрыш иілу деп аталады.
F. Иілу сағатпен, минутпен және секундпен өлшенеді.
G. Полярлық қашықтық – полюс пен зенит арасындағы доға.
H. Сағаттық бұрыш – бұл аспан меридианы мен шырақ жазықтықтары арасындағы бұрыш.
Вопрос №29
V2
Екінші экваториалдық координаталар жүйесі.
A. Кульминация – шырақтың зениттен өту моменті.
B. Көктемгі күннің теңелу нүктесі – бұл Күннің оңтүстік жартышардан солтүстікке өтетін, экватордың эклиптикамен қиылысу нүктесі.
C. Шырақтардың иілуі 0 мен 180 градус аралығында өзгереді.
D. Бірінші координата тік шарықтау болып табылады (көктемгі күннің теңелу нүктесі және шырақ иілуі дөңгелегі мен экватордың қиылысу нүктесі бағыттарының арасындағы бұрыш).
E. Екінші экваториалдық координаталар жүйесінде шырақтар уақыт бойынша өзгереді.
F. Экватор мен эклиптиканың қиылысу нүктелері күн тоқырау нүктелері деп аталады.
G. Тік шарықтауды аспан экваторы жазықтығында тәуліктік қозғалысқа қарсы есептейді.
H. Шырақтардың тік шарықтауы -90 және +90 градустар аралығында өзгереді.
Вопрос №30
V2
Эклиптикалық координаталар жүйесі
A. Эклиптика – бұл аспан сферасына жүргізілген проекциядағы жұлдыздар арасында Күннің жылдық жүріп өтетін жолы.
B. Көктемгі күннің теңелу нүктесі қазір Торпақ шырағында орналасқан.
C. Шырақтың эклиптикалық ұзақтығы жыл мезгіліне тәуелді.
D. Эклиптикалық жүйедегі координаталар ұзақтық пен енділік болып табылады.
E. Экватор және эклиптика жазықтықтарының арасындағы бұрыш 45 градусқа тең.
F. Енділік – бұл экватор жазықтығы мен шырақ бағыты арасындағы бұрыш.
G. Эклиптикалық координаталар жүйесі күн жүйесі денелерінің орбиталарын есептеу кезінде қолданылады.
H. Ұзақтылық күздік күннің теңелу нүктесінен бастап есетеледі.
Вопрос №31
V2
Батпайтын және шықпайтын шырақтарға арналған шарттар
A. Батпайтын шырақтар үшін: иілу δ > (90° - j)
B. Шықпайтын шырақтар үшін: орын енділігі j > 45°
C. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: -(90° - j) < δ < (90° - j)
D. Батпайтын шырақтар үшін: δ < 30°
E. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: δ < j + 45°
F. Батпайтын шырақтар үшін: δ < (90° - j)
G. Шықпайтын шырақтар үшін: δ < -(90° - j)
H. Шығатын шырақтар үшін: тік шарықтау α < 90°.
Вопрос №32
V2
Батпайтын және шықпайтын шырақтарға арналған шарттар
A. Батпайтын шырақтар үшін: иілу δ > (90° - j)
B. Шықпайтын шырақтар үшін: орын енділігі j > 45°
C. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: -(90° - j) < δ < (90° - j)
D. Батпайтын шырақтар үшін: δ < 30°
E. Батпайтын және шықпайтын шырақтар үшін: δ < j + 45°
F. Батпайтын шырақтар үшін: δ < (90° - j)
G. Шықпайтын шырақтар үшін: δ < -(90° - j)
H. Шығатын шырақтар үшін: тік шарықтау α < 90°.
Вопрос №33
V2
Сфералық үшбұрыш: анықтамасы және қасиеттері
A. Сфералық үшбұрыш (с.ү.) үлкен дөңгелектердің доғаларымен құрылады.
B. С.ү. қабырғаларының қосындысы (a + b + c) 360°-қа тең.
C. С.ү. бұрыштарының қосындысы (A + B + C) 180°-тан үлкен және 540°-тан кіші.
D. С.ү. бұрыштарының қосындысы 180°-тан кіші.
E. С.ү. бұрыштары үшбұрыш төбелерінен қабырғаларына жүргізілген жанамалардан түзіледі.
F. С.ү. қабырғалары үлкен және кішкентай дөңгелектердің доғалары бола алады.
G. С.ү. кішкентай дөңгелектердің доғаларынан құрылған.
H. Сфералық артылу деп бұрыштар қосындысы мен 270° айырмасын айтады.
Вопрос №34
V2
Сфералық үшбұрыш: анықтамасы және қасиеттері
A. Сфералық үшбұрыш (с.ү.) үлкен дөңгелектердің доғаларымен құрылады.
B. С.ү. қабырғаларының қосындысы (a + b + c) 360°-қа тең.
C. С.ү. бұрыштарының қосындысы (A + B + C) 180°-тан үлкен және 540°-тан кіші.
D. С.ү. бұрыштарының қосындысы 180°-тан кіші.
E. С.ү. бұрыштары үшбұрыш төбелерінен қабырғаларына жүргізілген жанамалардан түзіледі.
F. С.ү. қабырғалары үлкен және кішкентай дөңгелектердің доғалары бола алады.
G. С.ү. кішкентай дөңгелектердің доғаларынан құрылған.
H. Сфералық артылу деп бұрыштар қосындысы мен 270° айырмасын айтады.
Вопрос №35
V2
1 – уақыт өлшеулері
A. Секунд – Жердің айналу периодының 1 / 86400 бөлігіне тең уақыт аралығы.
B. Секунд – бұл 1900.0. эпохасындағы көктем нүктесіне қатысты Күннің айналу периодының 1 / 31 556 925, 9747 бөлігіне тең уақыт аралығы.
C. Секунд (атомдық) – бұл негізгі күйдегі 133Cs атомы шығаратын электро-магниттік толқын тербелістерінің 9 192 631 770 периодының ұзақтығына тең уақыт аралығы.
D. Жұлдыздық уақыт – бұл көктемгі күн теңелу нүктесінің сағаттық бұрышы.
E. Берілген меридиандағы жұлдыздық тәуліктің басы ретінде көктемгі күннің теңелу нүктесінің төменгі кульминациясы моменті алынады.
F. Көктемгі күннің теңелу нүктесі аспан сферасында крестпен белгіленген.
G. Тропикалық жыл – нағыз Күн центрінің көктемгі күннің теңелу нүктесінен өткен көршілес екі уақыт аралығы.
H. Күнделікті өмірде жұлдыздық уақыт қолданылады.
Вопрос №36
V2
3 – уақыт өлшеулері
A. Астрономияда уақытты бұрышпен өлшейді.
B. Күннің экватор бойымен жылдық қозғалу жылдамдығы айнымалы.
C. Күннің көкжиектен бату моменті тәуліктің басы ретінде алынады.
D. Бірдей уақыт моментіндегі орташа уақыт пен шын күндік уақыт айырмасы уақыт теңдеуі h деп аталады.
E. Нөлдік меридиан Париж арқылы өтеді.
F. Жұлдыздық уақыт көктемдік күннің теңелу күнінде күндік уақытпен сәйкес келеді.
G. Бүкіл әлемдік уақыт – бұл Пулковский меридианының уақыты.
H. Алматылық уақыт бүкіл әлемдік уақыттан үш сағат артта.
Вопрос №37
V2
Аспанда шырақтардың орнын өзгертетін эффекттер
А. Көкжиек үстінде рефракция шырақты жоғыралатып көрсетеді. Және мынадай формуламен өрнектеледі: r = 60,25² tg z (z < 70° болғанда).
В. Рефракция шырақтың азимутын өзгертеді.
С. Рефракция шырақтың тура шарықтауында байқалмайды.
D. Рефракция себебінен Жер полюстерінде полярлық күндер түннен ұзағырақ.
Е. Горзонталды параллакс ол шырақ дискі көрінетін бұрыш.
F. Тәуліктік паралллакс зенитте максималды болады.
H. Тәуліктік параллакс ол бақылау нүктесіне жүргізілген, шырақтан Жер радиусы көрінетін бұрыш.
А. Көкжиек үстінде рефракция шырақты жоғыралатып көрсетеді. Және мынадай формуламен өрнектеледі: r = 60,25² tg z (z < 70° болғанда).
Вопрос №38
V2
Планеталардың толық қозғалысы
Сыртқы планеталар үшін синодтық қозғалыс теңдеуі: 1/S = 1/T – 1/P, мұндағы S және P – планеталардың синодтық және сидерлік айналу периоды, ал Т – Жердің айналуының жұлдыздық периоды.
В. Кеплердің бірінші заңы: барлық планеталар эллипс бойынша қозғалады және оның центрінде Күн орналасқан.
С. Кеплердің екінші заңы: уақыт интервалының ұзақтығына пропорционал, ауданды сипаттайтын планетаның радиус векторы.
D. Кеплердің үшінші заңы: жартылай осьті орбиталардың квадраты айналу периодының кубына пропорционал.
Е. Синодический период – екі кезектелген бірдей конфигурациялы планеталар арсындағы уақыт аралығы.
F. Эллипс теңдеуі: x2/a2 + y2/b2 = 2, мұндағы a және b – эллипстің үлкен және кіші жартылай осьтері.
G. Эллипстің эксцентриситеті мынаған тең: e = (a2-b2)0,5 / a, мұндағы a және b – эллипстің жартылай осьтері.
H. Орбитада планетаның Күнге ең жақын қашықтықта болуын перигей деп атайды.
Вопрос №39
V2
Екі дене есебі
А. Екі дененің тартылу күші олардың арасындағы қашықтыққа кері пропорционал.
В. Жердегі тарту күші дененің биіктігінің квадратына кері пропорционал кемиді.
С. Гравитациялық күш экрандалмайды.
D. Екі дене есебінің нақты теңдеуі: v2 = f (M + m) (2/r -1/a), мұндағы v – m массалы дененің жылдамдағы, M – центральды дененің массасы, f – гравитациялық тұрақты, a –эллипса үлкен жартылай осі, r - радиус-вектор.
Е. Кеплердің үшінші заңының нақтыланған түрі: T12(M + m1) / T22 (M +m2) = (a1/a2)3
F. күш денег бағытталған.
G. Келетін күштер қашықтық квадратына кері пропорционал.
H. Нептунда кездейсоқ тапты.
Вопрос №40
V2
Аспан денелерінің көлемі, пішіні және оларға дейінгі қашықтық
А. Жер радиусы 384000 км тең.
В. Жердің экваториалдық радиусы полярлықтан 20 км кем.
С. Астрономиялық бірлік ол Жерден Күнге дейінгі орташа ара қашықтық.
D. Астрономиялық бірлік 15 мың километрге тең.
Е. Горизонталды параллакс ол бұрыш, егер ол көзге перпендикуляр болған жағдайда, шырақтан Жер радиусы көрінеді.
F. Алып аспан денелерінің пішінін гравитация күші мен айналулар анықтайды.
G. Қашықтық d мен параллакс p екеуі өзара мынадай ара қатынасымен байланысты: d ´ p = .
H. Бір парсек 1000 астрономиялық бірлікке тең.
Вопрос №41
V2
Прецессия және оның салдары
А. Прецессия деп зенитте жер осьтерінің айналуын айтады.
В. Прецессия деп эклиптика полюсінің айналасында жер осьтерінің тербелуін айтады.
С. Прецессия ол Ай мен Күннің өзіне тартуынан пайда болған момент әсерінен Жердің айналу остерінің бағытының өзгеруі.
D. Прецессияның әсерінен көктемгі күн теңелу нүктесі ығысады.
Е. Экваторды бойлай көктемгі күн теңелу нүктесінің орын ауыстыру жылдамдығы 46,11²/ жылды құрайды.
F. Нутация ол Галлея кометасының Жерге периодты түрде жақындауымен түсіндірілетін, Жердің айналу осьтері салыстырмалы аз ғана тербелуі.
G. Қазіргі уақытта көктемгі күн теңелу нүктесі Таразы шоқжұлдызында.
H. Уақыт өткен сайын Жер үдетіліп келеді.
Вопрос №42
V2
Спутниктік навигацияның және геодезияның жүйесі
А. Спутниктік навигациямен Жердің барлық аумағын алу үшін 30 спутник қажет.
В. Спутниктік навигациямен Жердің барлық аумағын алу үшін 12 спутник қажет.
С. Спутниктік навигациядан шығатын теңдеу: ri =c(ti0 – tie), мұндағы ri – бақылаушыдан спутникке дейінгі қашықтық, c – жарық жылдамдығы, ti0 – бақылаушымен сигналды тіркеу мезеті, tie - сигналдың сәулелену мезеті.
D. Спутниктік навигациядан шығатын теңдеу: ri =c(ti0 + tie), мұндағы ri – бақылаушыдан спутникке дейінгі қашықтық, c – жарық жылдамдығы, ti0 – бақылаушымен сигналды тіркеу мезеті, tie - сигналдың сәулелену мезеті.
Е. Қазіргі таңда спутниктік навигацияның бір ғана түрі бар: GPS.
Спутниктік навигацияның басты жұмысқа керек теңдеуі:
(x – xi)2 + (y – yi)2 + (z – zi)2 = c2 (ti0 +dt – tie)2 , мұндағы і – спутник нөмірі, dt – спутниктік сағаттарға қатысты бақылаушының сағатын белгісіз түзетілуі.
Спутниктік навигацияның басты жұмысқа керек теңдеуі:
(x + xi)2 + (y + yi)2 + (z + zi)2 = c2 (ti0 +dt – tie)2 , мұндағы і – спутник нөмірі, dt – спутниктік сағаттарға қатысты бақылаушының сағатын белгісіз түзетілуі.
Навигациялық спутниктің координатын дәл анықтау үшін 20 жер обсерваториясының желілері бар.
Вопрос №43
V2
Жұлдыздардың өзіндік қозғалысы
А. Инерциалды координат жүйесіне айналу мен үдеу қатысады.
В. Жұлдыздардың өздік қозғалысы – ол олардың кеңістіктік жылдамдығы.
С. Өздік қозғалыс жылдамдық бірлігінде км/ тәулікпен өлшенеді.
D. Жұлдыздардың өздік қозғалысы қашықтыққа тәуелді емес.
Е. Жұлдыздардың өздік қозғалысы қашықтыққа тәуелді.
F. Өздік қозғалыс ол прецессияны, нутацияны және абберацияны ескермей бір жыл ішінде жұлдыздың ығысу бұрышы.
G. Өздік қозғалыс бір бірлікте өлшенуі: бұрыштық секунд/жыл.
H. Өздік қозғалыс үшін арналған формула: m = (mδ2 - mα2)0,5.
Вопрос №44
V2
Космостық геодезия және ЖЖС бақылау әдістері.
A. Космостық геодезияның негізінде Жер бетінен бұрыштық өлшеулер үшін Жер мен Айдың жасанды серіктерін тірек нүктелері ретінде қолдану жатыр.
B. ЖЖС бақылау үшін аз жарық күшті телескоптарды қолдану керек.
C. Жұлдыздар бойынша гидирлеу кезінде фотопластинкадағы серік кескіні жеке нүктелерден тұратын сызық түрінде алынады.
D. Лазерлік ұзақ метрияның негізгі формуласының түрі: r = 0.5 (cDt +Dr1 + Dr2), мұндағы r - ізделініп отырған ұзақтық, Dr1 және Dr2 – атмосферадағы сәулелердің іркілуі мен аппаратураның қателігіне байланысты сәйкес түзетулер.
E. Лазерлік шоғырдың қимасы серікке дейінгі қашықтыққа тәуелді емес.
F. Лазердің көмегімен қашықтықты анықтау дәлдігі уақытты анықтау дәлдігіне тәуелді емес.
G. Доплерлік ЖЖС бақылау әдісінің негізгі теңдеуінің түрі:
fobs = (-1/c)fem(dr/dt), мұндағы fobs – сәуле шығарудың бақыланатын жиілігі, fem – сәуле шығару жиілігі, с – жарық жылдамдығы, dr/dt - қабылдағышқа қатысты сәуле шығару көзінің радиалды жылдамдығы.
Вопрос №45
V2
Электромагниттік сәуле шығарудың негізгі түсініктері және қасиеттері.
A. 1 эВ = 1, 6´10+19 Дж
B. l = сn
C. Көрінетін сәуле шығару кванттарының энергиясы 2-3 эВ тең.
D. 1А = 10-8м
E. Жарық жылдамдығы 300 км/с тең.
F. Көрінетін сәуле шығарудың ұзын толқынды шекарасы – шамаман 760нм.
G. Гамма-сәуле шығару – бұл 0.01нм -ден қысқа электромагнитниттік сәуле шығару.
H. Күлгін сәуле шығарудың қысқа толқынды шекарасы 300нм –ге тең.
Вопрос №46
V2
2 – Астрофотометрия негіздері
A. Ағын – бірлік уақытта берілген ауданнан өтетін сәулелік энергия мөлшері.
B. Интенсивтілік – бірлік уақытта бірлік спектрлік интервалда бірлік ауданнан шығарылатын энергия мөлшері.
C. Энергетикалық жарықтылық – берілген бағытта бет арқылы өтетін сәуле шығару ағынының бірлік денелік бұрышқа және сәуле шығару бағытына перпендикуляр бірлік ауданға қатынасы.
D. Жарықтылық жарқыраумен келесідей байланыста: E =B/ω.
E. Жұлдыздық шама шырақтың өлшемдерін сипаттайды.
F. Жарықтылық қашықтық бойынша кері квадраттар заңы бойынша өзгереді.
G. Жұлдыздық шамалар шкаласы – жұлдыздар және басқа да денелермен тудырылатын жарықтылықтардың фотометрлік логарифмдік шкаласы.
H. Погсон формуласының түрі: m1 - m2 = 2.5 lg (E1/E2)
Вопрос №47
V2
Уақыт теңдеуі
η= bm — Tс = btm — tс = bс — am
η= Tm — Tс = tm — tс = aс — am
η= bm — aс = btm — aс = bс — am
Орташа уақыт пен шын күндік уақыттың бір мезеттегі айырмасы - уақыт теңдеуі деп аталады
Орташа уақыт пен шын күндік уақыттың бір мезеттегі қосындысы - уақыт теңдеуі деп аталады
Tm = Tс + η= tс+12h+ η
Аm = Tс + η= tс+12h+ η
Tm = Tс + η= tс+12h+ О
Вопрос №48
V2
Шын күндік уақыт туралы дұрыс тұжырым
Бірдей екі кульминациялар арасындағы және бірдей географиялық меридиандағы уақыт аралығы шын күндік тәуліктер деп аталады
Жоғарғы кульминация және әртүрлі географиялық меридиандағы уақыт аралығы шын күндік тәуліктер деп аталады
Күннің төменгі кульминациясынан оның кез-келген келесі орнына дейінгі уақыт аралығын шын күндік уақыт Тс деп атайды
Күннің жоғарғы кульминациясынан оның кез-келген келесі орнына дейінгі уақыт аралығын шын күндік уақыт Тс деп атайды
Айдың төменгі кульминациясынан оның кез-келген келесі орнына дейінгі уақыт аралығын шын күндік уақыт Тс деп атайды
Tс= tс + 12h
Tс= ас + 12h
Tс= tс + 24h
Вопрос №49
V2
Жұлдыздық уақыт туралы айтылғандардың дұрысы
Күзгі күн теңелу нүктелерінің екі бірдей кульминациялары арасындағы уақыт аралығы
Көктемгі күн теңелу нүктелерінің екі бірдей кульминациялары арасындағы уақыт аралығы
Көктемгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады
Күзгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады
Қысқы тоқырау нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады
Көктемгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан кез-келген келесі орынға дейінгі жұлдыздық тәулік бірлігіндегі уақыт - жұлдыздық уақыт деп аталады
Жазғы күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып жоғарғы кульминация моменті алынады
Көктемгі күн теңелу нүктесінің жоғарғы кульминациясынан оның Жұлдыздық нүкте басы болып төменгі кульминация моменті алынады
Вопрос №50
V2
Шырақтың шығу және бату шарттарының дұрысы
Бақылаушыға аспан экваторындағы барлық шырақтар шығатын және бататын болып көрінеді
Вопрос 51
V2
Бірінші экваторлық координаттар жүйесі
негізгі жазықтығы ретінде математикалық көкжиек жазықтығы алынады
негізгі жазықтығы ретінде аспан экваторы жазықтығы алынады
Бірінші координат ретінде h биіктігі алынады
Екінші координат ретінде А азимут алынады
δ еңкеюі 0º~ 360º аралығындағы мәндерді қабылдайды
Тек айды бақылауға арналған жүйе
Бірінші координат ретінде δ еңкеюі алынады
Негізгі нүкте ретінде аспан экваторының Q жоғарғы нүктеcі алынады
Вопрос 52
V2
Төмендегілердің ішінде аспан сферасының элементтеріне жатпайтындары :
Z зенит
Z’ надир
Ай
әлем осі
Күн
аспан меридианы
жер
тал түстік сызық
Вопрос 53
V2
Сатурн
A. Сатурнның өз өсінен айналу периоды 7 күнге тең.
B. Сатурнның химиялық құрамы Күнге ұқсас, яғни Сатурн 99% сутегі мен гелийден тұрады.
C. Сатурн атмосферасының эффективті температурасы 95К.
D. Сатурнда магнит өрісі жоқ.
E. Сатурнның орташа тығыздығы 1400 кгм-3 құрайды.
F. Сатурнның Күнді айналу периоды 20 жылға тең.
G. Сатурнның сақиналары әр 20 жылда периодты түрде жоғалып кетеді.
lektsii.com - Лекции.Ком - 2014-2024 год. (0.015 сек.)
Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав
Главная страницаСлучайная страницаКонтакты