Ысқаша теориялық мағлұмат

Ток тізбегінің элементтерін: энергия шығаратын элементтер (қорек көздері, активті элементтер), электромагниттік энергияны түрлендіретін және басқада энергия түрлерін түрлендіретін элементтер (резистивті элементтер), және жинақтайтын әрі энергиясын беретін элементтерге (реактивті элемент) болуге болады. Элементтердің бірінщі екі тобының қасиеттерін олардың бойынан аққан токтың кернеуге байланысы арқылы жазуға болады (вольтамперлік сипаттама). Олардың қасиетін уақыт бойынша өзгермейтін сигналды қолданып зерттеуге болады. Реактивті элементтерде ток пен кернеу интегро-диференциалдық тәуелділікпен байланысты сондықтан олардың қасиетін зерттеу үшін уақыт бойынша өзгеретін сигналдар беру керек.

Кесте 1. Екі полюсті идеалды қорек көздерінің белгіленуі мен қасиеттері

Энергия көздерінің типтері	Ток	Кернеу	Ресей стандарты	АҚШ стандарты бойынша (Workbench-те қолданылады)	Неміс стандарты бойынша (Workbench-те қолданылады)
Идеалды тұрақты ЭҚК көздері	Кедергіден тәуелді	тұрақты
Идеалды тұрақты ток көздері	тұрақты	Кедергіден тәуелді
Идеалды гармонкалық ЭҚК көздері	Кедергіден тәуелді	Амплитудасы және фазасы тұрақты гармоникалық
идеалды гармоникалық ток көздері	Амплитудасы және фазасы тұрақты гармоникалық	Кедергіден тәуелді

1. Тәуелсіз идеалды қорек көздері.Электротехникада қарапайым қорек көздері болып идеалды ток көзі және кернеу көзі болып табылады. Олар шексіз үлкен қуатқа ие. Электротехникада және Workbench-те қолданылатын идеалды қорек көздерінің (активті екі полюсті) белгіленуі мен қасиеттері (2.1) кестесінде келтірілген.

Кесте 2.2.Төрт полюсті идеалды қорек коздерінің белгіленуі мен қасиеттері

Тәуелді энергия көздерінің типтері	Ток	Кернеу	Өткізу коэффициенті Кп	АҚШ стандарты бойынша (Workbench-те қолданылады)	Неміс стандарты бойынша (Workbench-те қолданылады Workbench)
Кернеумен басқарылатын ЭҚК көзі	Кедергіден тәуелді	Кіріс керенумен және Кп мен анықталады	өлшемсіз
Кернеумен басқарылатын ток көзі	Кіріс керенумен және Кп мен анықталады	Кедергіден тәуелді	өткізгіштік
Токпен басқарылатын ЭҚК көзі	Кедергіден тәуелді	Кіріс тогымен және Кп мен анықталады	Кедергі
Токпен басқарылатын ток көзі	Кіріс тогымен және Кп мен анықталады	Кедергіден тәуелді	өлшемсіз

Кесте 2.3. Резистрлердің бейнеленуі мен қасиеттері

Типы источников	Ток мөлшері	Кернеу мөлшері	Белгіленуі
Ресей стандарты	АҚШ стандарты бойынша (Workbench-те қолданылады	Неміс стандарты бойынша (Workbench-те қолданылады
Резистор	I = UG I = U/R	U = IR U = I/G

2.Тәуелді қорек көздері.Тәуелді қорек көздері төрнтполюсті болады және кіріс ток пен немесе кернеумен басқарылатын идеалды қорек көзі болып табылады. Әр уақытмоментіндегі шығыс кернеу немесе ток өлшемі кіріс басқару сигналымен және төртполюстіктің беру коэфицентімен (2.2 кестесіне сәйкес келетін) анықталады.

3.Резистор.сызықты резистордың вольтамперлік сипаттамасы Омзаңымен сипатталады, ол сол элемент үшін компанентті теңдеу болып табылады ( 2.3кесте).

4.Идеалды емес кернеу көзі.Бұл кернеу көзі айтылған екі элементтен тұратын блок: идеалды ЭҚК және тізбектей жалғанған резистордан ( 2.1а сур).

5.Идеалды емес ток көзі.Идеалды емес ток көзі айтылған екі элементтен тұратын блок: идеалды ток көзінен және оған параллел жалғанған резистордан ( 2.1б сур).

2. Конденсатор және индуктивтілік катушкасы.Интегро-дифференциалды байланыс, кернеу мен токтың арасындағы байланысты анықтайтын және сақталған энергияның шамасын анықтайтын реактивті элементтердегі 2.4 кестесінде келтірілген.

сур. 2.1

Кесте 2.4. Конденсатор мен индуктивтілікті катушканың беинеленуі мен қасиеттері

Элемент	Токтың кернеуден тәуелділігі	Кернеудің токтан тәуелділігі	Жиналған энергияға тәуелділігі	Барлық стандарт үшін белгіленуі
Конденсатор С
ИндуктивтілікКатушкасы L