Осциллограф көмегімен токтың лездік мәнін өлшеу

Оосциллограф көмегімен токтың лездік мәнін өлшеу токты оған пропарционал потенциалға ауыстырумен және осы потенциалды жоғарыда көрсетілген әдіспен өлшеу.

Токты потенциалға айналдырудың ең қарапайым түрі өлшенетін ток тізбегіне кішкене кедергісі бар резистор қосу шын сұлбаларда қосылатындай етіп. Резистордың бір шығысы жерге жалғанған болуы керек және екінші шығысының потенциалы өлшенеді, осы жағдайда токқа пропарционал болатын.

10 суретте гармоникалық кернеу көзінен қоректеніп тұрған RC-тізбегінің тогын олшеудің сұлбасы көрсетілген және соған байланысты осциллограммалар келтірілген. Нақ осы әдіс лаборатораториялық жұмытарда кеңінен таралған және зерттеліп отырған процесстің қателігін бағалай отырып қосымша элементті қосып (шунтты) және шунтты қосу әдісіменен және оны осциллографқа қосуды біліп бірінші кезекте осыны үйреніп алу керек.

Сурет. 10

Шунттың кедергісі кішкентай болған сайын, оның сұлбадағы процестерге әсері соғғұрлым аз болады, бірақ одан алынатын сигналда төмен болады. Оны күшейту үшін шунт пен осциллограф арасына күшейткіш қою керек. Шунттың кедергісі нолге ұмтылғанда идеал жағдай болады. Мұндай өлшеу тәсілін Electronics Workbench те іске асыруға болады, өлшенетін тізбеккке топен басқарылатын кернеу көзін тізбектей жалғап, шығысының біреуін жерге жалғап, ал келесісін осциллографқа жалғап ( 11 сурет). Осциллографпен өлшенетін осы кездегі кернеу мына формуламен есептеледі :

U_осц=I_изм K_п

U_ос – осциллограф кірісіндегі сигнал,

I_изм - өлшенетін токтың лездік мәні,

К_п – энергия көзінің беру коэффициенті.

Тәуелді идеалды энергия көзінің кіріс кедергісі нолге тең болғандықтан, оны тізбекке қосу сұлбадағы процесстерге әсерін тигізбейді, ал беру коэффициенті сигналды бақылауға қолайлы масштап таңдауға мүмкіндік береді, егер осциллографта бар мүмкіндіктер жетіспей жатса.