Кіріспе

Annotation

In this diploma project is developed automated processing of sulfuric acid, and selected the necessary softwares to implement the project.

In the technological part is written the processing techniques of sulfuric acid.

The main part contains information about the requirement of hardware and software. Designed automate of the processing of sulfur acid and visualization of the project is implemented in the software ProTool.

Technical-economic performance was calculated by individual tasks and a number of issues of safety were described.

Мазмұны

Кіріспе................................................................................................................ 8

1 Технологиялық бөлім.................................................................................... 9

1.1 Күкірт қышқылын және олеумді қолдану................................................ 9

1.2 Күкіртті қышқылының физикалық қасиеттері....................................... 10

1.3 Қойылтылған күкірт қышқылының химиялық қасиеттері.................. 11

1.4 Су қосқан күкірт қышқылының химиялық қасиеттері........................ 11

1.5 Күкірт қышқылдарын алу...................................................................... 12

1.5.1 Күкірт қышқылы өндірісі үшін шикізат........................................... 12

1.5.2 Күкірт қышқылын алудың кезеңдері................................................ 13

1.5.3 Күкірт қышқылын алудың әдістері................................................... 13

1.5.4 Күкірттен күкірт қышқылын өндіру................................................. 16

1.5.5 Темір колчеданнан күкірт қышқылын өндіру.................................. 17

1.5.6 Күкірт сутектен күкірт қышқылын өндіру........................................ 19

2 Арнайы бөлім. Күкірт қышқыл өндірістерінің маңызды технологиялық схемаларын әзірлеу.......................................................................................................... 21.... ............................................................................................................................... ..........................................................................................................................

2.1 Игерілген технологиялық схемалар сипаттамасы................................. 21

2.2 Күкір қышқылы өндірісіндегі технологиялық параметрлерді есептеу.. 23

2.2.1 Заттық баланс..................................................................................... 23

2.2.2 Заттық баланстың есебі...................................................................... 23

2.2.3 Шығын коэффициентін есептеу......................................................... 25

2.2.4 Күкірт диоксидтің шығуын есептеу.................................................. 25

2.2.5 Шырақ тұқылының шығуын есептеу................................................ 25

2.3Гидравликалық машиналардың негізгі жұмыс параметрлері............... 26

2.3.1 Химиялық технологиялардағы сорғылар....................................... 26

2.3.2 Насостар есептеу................................................................................ 26

2.4 Автоматтандыру құралдарын таңдау................................................... 27

2.4.1 Басқару жүйесінің контролеррін таңдау.......................................... 28

2.4.2 Құралдардың сипаттамасы............................................................... 30

2.5 Күкіртті колчеданның күйдірумен күкіртті қышқылдар алудың технологиясындағы температураны реттеу жүйесінің төменгі деңгейінің бағдарлама техникалық кешенін құрастыру...................................................................... 32

2.5.1 Символдар кестесін құру................................................................... 32

2.5.2 Ұйымдастырушы блокта бағдарламалау......................................... 33

2.5.3 Диспетчерлік пунктті құру................................................................. 33

3 Экономикалық бөлім................................................................................... 37

3.1 Aвтoмaттaндыpылғaн бaсқapy жүйесiн құpyғa кететiн кaпитaлды қapжылық шығындap................................................................................................ 37

3.2 Өнім......................................................................................................... 37

3.3Қаржылықжоспар.................................................................................. 38

3.4 Автоматтандыру жүйесін эксплуатациялауға кеткен шығындар......... 40

4 Өміртіршілік қaуіпcіздігі............................................................................ 44

4.1 Ғимараттың ішкі және сыртқы жылулық жүктемесін есептеу............... 45

4.2 Желдету................................................................................................... 50

4.3 Шу............................................................................................................ 52

4.4 Шудан қорғану шаралары .................................................................... 53

Қорытынды..................................................................................................... 55

Қысқартулар тізімі.......................................................................................... 56

Қолданылған әдебиеттер тізімі....................................................................... 57

Кіріспе

Күкірт қышқылы - химиялық өнеркәсіптер негізінде ең маңызды өнім. Минералды қышқылдардың ортасында ол өндіруі және тұтыну көлемі бойынша бірінші орында орналасып жатыр, сондықтан күкіртті қышқылдар алудың қасиеттері мен әдістерін зерттеу қазіргі таңда өзекті мәселе.

Күкіртті қышқылды халық шаруашылықтарында әр түрлі салаларда қолданып жатыр, ол оның технологиялық қолдануын жеңілдету үшін ерекше қасиеттер кешеніне ие болып жатыр. Күкіртті қышқыл түтіндемейді, қойылтылған түрде қара металлдар коррозияға ұшырамайды, көп орнықты тұздарды құрастыруға қабілетті және әр түрлі шикізат өндірістері үшін арзан келіп жатыр.

Күкірт қышқылы көптеген елдердің өнеркәсіптерінің барлық салаларында қолданылады, елде экономикалық жағдайдың дамуында өзіндік көрсеткіші болып жатыр. Шығарылған күкіртті қышқылдар саны мемлекеттердің даму деңгейін көрсетіп жатыр. Соңғы 25-30 жылдың ішінде күкіртті қышқылдардың дүниежүзілік өндірістің қажеттіліктері 3 есеге өсті, осы жылғы уақытта 160 млн.т құрап отыр. Индустриалды дамыған елдер басқа химикаттарға қарағанда, көбірек күкіртті қышқылдар өндіріп алып жатыр. Бұл күкірт қышқылының үштен бірі дерлік тыңайтқыштар өндірісіне кетеді

Соңғы он жылдықта Қазақстанда күкірт қышқылы өндірісінің көлемі үлкеюіне қарамай топырақтарға минералды тыңайтқыштарға және құнарлылыққа қолдануларға сұрақтарда кризистік жағдай орын алды. 1990 жылдан ауылшаруашылықта тыңайтқыштарды қолдануға 10 есеге төмендеді. Тыңайтқыштарды кажетті азық-түлікті қамтамасыз ету үшін жеткілікті болу қажет, астық дақыл 600-1000 кг бір адамға шаққанда деңгейде жинап мүмкіндік беруін қамтамасыз ету. Соңғы жылы тыңайтқыштарды өндіруі азайды. Сонымен қатар 1999 ж. өсім көрсеткіші 23,3 %, ал 2000 ж. - 6,5, 2001 г. – барлығы 3,6 % .

Осы уақытқа күкіртті қышқылдар ең ірі тұтынушылары фосфорлы және азотты минералды тыңайтқыштардың өнеркәсібі болып жатыр, аммониннің сульфатты сондай сияқты, фосфорлы аммони, суперфосфат және тағыда баска заттарды өндіруде. Қарапайым суперфосфатты апатит өңдеумен және күкіртті қышқылмен фосфориттері арқылы алып жатыр. Минералды тыңайтқыштарды қолдану оларды ауылшаруашылық заттарына пайдалы өнімдерін жоғарылатуға мүмкіндік туғызып жатыр.

Ол мұнай өнімдерін тазартуға, қышқыл аккумуляторларында электролит есебінде, машина жасауда, гальвани жамылғыларда ұруда металлдардың беттерін әзірлеуге пайдаланып жатыр. Өнеркәсіпте металл өңдеушілерге күкіртті қышқыл және оның тұздарын құрыштан жасалған бұйымдар өндеу үшін қолданып жатыр.

1 Технологиялық бөлім

Есептің қойылымы. Дипломдық жобада күкірттен күкірт қышқылын автоматтандырылған түрде өңдеу процессін жасау.

Жұмыстың мақсаты – күкіртті колчеданның күйдіруімен күкіртті қышқылдар өндірістердегі технологиялық схемасын жасау керек.

1. Таңдалған күкіртті қышқылды алудың технологиялық сұлбасын дәлелдеу керек;

2. Күкіртті қышқылдар өндірудің технологиялық схемасын жасау керек;

3. Есеп айырысуды орындау және күкіртті колчеданды күйдірудің заттық баланс кестесін құрау керек;

4. Процестің технологиялық көрсеткіштерін есептеу керек;

5. Экономикалық тиімділігін есептеу;

6. Өміртіршілік қауіпсіздігі есептерін орындау.

Жұмыстың өзектілігі. Күкірт қышқылы – химиялық өнеркәсіптер негізінде ең маңызды өнім. Минералды қышқылдардың ортасында ол өндіруі және тұтыну көлемі бойынша бірінші орында орналасып жатыр, сондықтан күкіртті қышқылдар алудың қасиеттері мен әдістерін зерттеу қазіргі таңда өзекті мәселе.

Күкіртті қышқылды халық шаруашылықтарында әр түрлі салаларда қолданып жатыр, ол оның технологиялық қолдануын жеңілдету үшін ерекше қасиеттер кешеніне ие болып жатыр. Күкіртті қышқыл түтіндемейді, қойылтылған түрде қара металлдар коррозияға ұшырамайды, көп орнықты тұздарды құрастыруға қабілетті және әр түрлі шикізат өндірістері үшін арзан келіп жатыр.