Толқын кебетін бақылай қозғалатын түрлендіргіштер

Эдинбург университетінің профессоры Стефана Солтераның жасаған қондырғысы «Солтер үйрегі» деп атады. Көрсетілген формадағы қондырғы максималды қуатты қамтамасыз етеді (16.2 - сурет).

16.2-сурет. «Солтер үйрегі» а) толқын энергиясын түрлендірудің сұлбасы, б) түрлендіргіш қондырғының құрылымы: 1-қалқымалы платформа, 2-цилиндірлік тірек, электр жетек-генератор, 3- қалқыма

Сол жақтағы толқын үйректі тербетуге мәжбүр етеді. Цилиндрлі формаға қарама-қарсы таяздық толқынның оң жақтағы тербетілген үйректің айналысын қамтамасыз етеді. Мұндай тербелмелі жағдайда қуаты остен түсуі мүмкін, минималды энергияның сәулеленуін қамтамасыз етеді. Сәулеленумен және жібермелі толқын энергияның біраз ғана бөлігін (5% шамасын), бұл құрылымда көбірек тиімділігі ұзын жилікті диапозонында тербелмелі қозғалады.

Солтеромның бастамасында жеткілікті жилік құрылым макеті құрылған. Толқындық бассейінде 90% шамасында энергия түседі. Алғашқы рет теңізге жақынырақ орында тексеріс жүргізілді, бұл 1977 ж мамырда Лох – Несс өзенінде өткізілді. 50 м, 20 метрлік (үйрекпен) барлық массасы 16 тонна суға түсірілген, Зерттеу жұмысы 4 айда әртүрлі толқын арасында болуы шарт. Бірінші ағылшын толқындық электр станциясының ПӘК да шамамен 50%. Кемшіліктері: жетек генераторына жай қозғалмалы толқын берілуі қажет, өндірілген қуатты алу үшін тереңде орналасқан қондырғы қажет, қондырғының жүйесінің толқынға сезімталдығы және құрастыру және жөндеу жүйесін жетілдіру қажет [33,41].

Толқын энергиясын түрлендіретін басқа да қонырғылардың түрлері кездеседі оларға: Әткеншекті Коккерелла плоты (16.3-сурет) және Су доңғалағы тәріздес жасалған қондырғылар жатады (16.4-сурет).

16.3-сурет. Әткеншекті тәріздес Коккерелла плоты

1- тербелмелі бөлік, 2-түрлендіргіш, 3-тартқыш ,4-айналмалы иін.