Есепті шығару бойынша әдістемелік нұсқау. 1. Кәсіпорынның қор қайтарымдылық көрсеткішінің өндірілген өнім көлеміне әсерін талдау

1. Кәсіпорынның қор қайтарымдылық көрсеткішінің өндірілген өнім көлеміне әсерін талдау қажет.

Бастапқы мәлімет:

Шығарылуы:

Абсолютті айырмалар әдісін қолданып өнім өндіру жоспарының орындалуына факторлардың әсерін анықтаймыз: Өндірілген өнім көлемі келесі факторлардың әсерінен 1475 мың теңгеге өскен:

1. Негізгі өндірістік қорлардың орташа жылдық құнының өзгеру әсері:

2. Қор қайтарымдылық өзгерісінің әсері:

Факторлардың жалпы әсері:

.

Кестеден негізгі құралдар құрылымының нашарлағанын, яғни қорлардың белсенді бөлігінің үлес салмағының азайғанын байқаймыз. Егер:

десек, онда: болады.

мұндағы, – негізгі қорлардың белсенді бөлігінің үлес салмағы;

– негізгі қорлардың белсенді бөлігінің қор қайтарымдылығы;

– тауарлы өнім көлемі.

Алынған мәнді жоспармен салыстырсақ, онда қор қайтарымдылық 0,124 теңгеге өскен, оған келесі факторлар әсер еткен:

1) белсенді негізгі қорлар бөлігінің үлес салмағының өзгерісінің қор қайтарымдылыққа әсері: .

2) белсенді негізгі қорлар бөлігі қор қайтарымдылығының өзгерісінің қор қайтарымдылыққа әсері:

Факторлардың жалпы әсері мынаған тең:

Жоғарыда аталған факторлардың тауарлы өнім көлеміне әсері былай анықталады:

1) белсенді негізгі қорлар бөлігінің үлес салмағының өзгерісі:

2) белсенді негізгі қорлар бөлігі қор қайтарымдылығының өзгерісі:

Факторлардың жиынтық әсері: .

Егер кәсіпорын жалға алынған негізгі құралдарды пайдаланған жағдайда, онда оларды пайдаланудың тиімділігін бағалау үшін қор қайтарымдылықтың орнына төмендегі көрсеткішті пайдалануға болады: . мұндағы, - жалға алынған құралдарды пайдалану шығындары.

2. Кестедегі мәліметтерді пайдаланып, негізгі өндірістік қорлардың қозғалысын сипаттайтын жаңару, істен шығу және өсім деңгейін бағалауға мүмкіндік беретін коэффициенттерге талдау жасау қажет:

Бастапқы мәліметтер:

Шығарылуы:

Жаңару коэффициентінің (К_жаң) формуласы:

Шығу коэффициентінің (К_шыгу) формуласы:

Жоғарыда аталған формулаларды пайдаланып, кестенің бос көздерін толтырамыз:

Кестеде алынған мәліметтерден кезең ішінде жаңару коэффициенттері неғұрлым жоғары негізгі қор элементтері – өндірістік және шаруашылық инвентарь (93,05%), көлік құралдары (19,05%), машиналар мен құрал-жабдықтар (11,03%) екенін байқаймыз.

Өз бетімен шығаруға арналған есеп:

1. Кестедегі мәліметтерді пайдаланып, негізгі құралдарды пайдаланудың негізгі және нақты көрсеткіштерін анықтап, оларды талдау қажет(кестенің бос көздерін толтырыңыз):