Маскоўскае княства XIV-XVIIвв.

У канцы 15 стагоддзя князь Іван 3 завяршыў аб'яднанне земляў пад пачаткам Масквы. Утваралася дзяржава.

Старая крэпасць відавочна не гадзілася для таго, што бы ў ёй прымаць замежныя амбасады. Крэмль меў патрэбу ў карэннай перабудове. Пачалася яна ў 1472 г. з ўзвядзення Успенскага сабора - галоўнага храма Масквы.

* Успенскі сабор у Крамлі. (Альберт Фіяраванці з Балон’і, празваны на Русі Арыстоцелем, кіраваў будаўніцтвам сабора). Будаўніцтва вялося "въ які кружыў ды въ въ правіла" (то бок з дапамогай цыркуля і лінейкі).

* Дабравешчанскі сабор (1484 - 1489 гг.). Для будаўніцтва новага сабора дойліды выкарыстоўвалі высокі падклёт (г. зн. ніжні паверх). У сярэдзіне XVI стагоддзя па кутах сабора прыбудавалі 4 аднакупальныя прыбудоўкі (невялікія амаль самастойныя цэрквы), а колькасць яго асноўных купалоў павялічылі да пяці.

У канцы 80х гг. XV стагоддзя ў Крамлі пачалося будаўніцтва палаца вялікага князя маскоўскага. Ўзводзілі яго прынятыя на вялікакняскую службу італьянскія архітэктары Марк Фразін, П’етра Антоніа Салары і Алевіз Фразін (яго яшэ празвалі Новы) (справа ў тым, што славяне слова "фразін» ужывалі ў дачыненні да італьянцаў).

* Гранавітая палата (1487-1491 гг.). (Толькі яна захавалася, усе астатнія часткі палаца ў розны час былі разабраныя ці патрапілі ўнутр іншых, больш позніх пабудоў). Гранавітая (або Вялікая) палата з'яўлялася троннай залай гасудара ўсяе Русі, дзе ва ўрачыстай абстаноўцы рускія вялікія князі і цары прымалі замежных амбасадараў.

* Іванаўская званіца - З'яўленне на Саборнай плошчы высокага храма-званіцы, які яшчэ называлі “Іван Вялікі” аб'яднала ўвесь архітэктурны ансамбль цэнтра Крамля.

А што ж сам Крэмль?

Да сярэдзіны XIV ст. Крэмль атачалі драўляныя сцены. Толькі ў часы Дзмітрыя Данскога на іх месцы падняліся сцены і вежы, складзеныя з белага каменя. З тых часоў Маскву і сталі называць белакаменнай. Да канца XV ​​ст. гэтыя ўмацавання зусім састарэлі. Кіравалі будаўніцтвам новых умацаванняў Марк Фразін, П’етра Антоніа Салары, Антон Фразін і Алевіз Фразін. Новую крамлёўскую сцяну, якая працягнулася больш чым на два кіламетры, мела 18 вежаў і ўтварыла велізарны трохкутнік, узвялі параўнальна хутка. Асноўныя працы, пачатыя ў 1485, былі скончаныя ўжо ў 1495м.

* Маскоўскі Крэмль * Фролаўская вежа ў Крамлі (пасля Спаская)

* Пакроўскі сабор на Чырвонай плошчы (1555-1561 гг.) - У народзе называюць храмам Васіля Блажэннага - па імя вядомага маскоўскага юродзівага, па Грэбэнным ў 1552 г. у сцен Траецкай царквы, якая першапачаткова 100 Яла на месцы сабора. Будавалі Храм па загадзе Івана Грознага ў памяць ўзяцця Казані ў 1552 Будавалі рускія майстры Барма і Поснік Якаўлеў (да нашых дзён загадкай застаецца колькі гэта чалавек).У сярэдзіне 20-х гадоў 20 стагоддзя сабор Васіля Блажэннага атрымаў статус музея. З 1934 года ён лічыцца філіялам Дзяржаўнага Гістарычнага музея.

Асаблівасці Маскоўскага дойлідства:

1. Высокі падклёт (ніжні паверх),

2. Шматпрыдзельныя храмы (прыдзел - прыбудова да царквы, у якой таксама можа адбывацца набажэнства).