Босанудың II кезеңін жүргізу.

1) босанған әйелдің жалпы жағдайы ,тері қабаттарының түсі, артериялық қан қысымы мен тамыр соғысы қадағаланады;

2) босану қызметінің сипатына, күшену ұзақтығына,төменгі сегменттің жағдайына:созылуы немесе тартылуы бар ма, әлде жоқ па, ауырғандық белгілерінің пайда болуына назар аударады; контракциялық сақинаның тұру биіктігіне,қынаптан бөлінетін бөліністер сипатына, түсіне, сыртқы жыныс мүшелерінің жағдайына:ісік бар ма, жоқ па, анықталады. Босанудың қозғалу ырғағын Леопольдтің төртінші тәсілімен және Пискачек әдісімен анықтайды.

Ұрық басының қозғалысының келесі қозғалыстарын ажыратады:

1) ұрық басы кіші жамбастың кіреберісінде орналасқан;

2) ұрық басы кіші сегментімен кіші жамбастың кіреберісіне орналасқан;

3) ұрық басы үлкен сегментімен кіші жамбастың кіреберісінде орналасқан немесе кіші жамбас қуысының кең бөлігінде;

4) ұрық басы кіші жамбас қуысының тар бөлігінде;

5) ұрық бас жамбас түбінде;

1. ұрық басы кіші жамбастың кіреберісінде – сыртқы қарауда: ұрық басы бос қозғалмайды,қозғалысы шектелген , қиындықпен жоғарыға қарай ығыстырылады;Зерттеуші қолдың саусағын ұрық басының астына итеру арқылы енгізуге болады.

РV: жамбас қуысы бос. Ұрық басының аз ғана бөлігі кіші жамбастың кіреберісі жазықтығына өткен. Ұрық басының төменгі полюсі анықталады, басқанда кері, жоғарыға қарай ығысады.

2. ұрық басы кіші сегментімен кіші жамбастың кіреберісінде орналасқан – сыртқы қарауда: ұрық басының басым бөлігі кіші жамбастың кіреберісі үстінде анықталады.Зерттеуші қолдың саусақтары ұрық басында орналасады.

РV: ұрық басы,кіші еңбек аймағы оңай анықталады.Сегізкөз ойығы бос,мүйіс ұрық басымен толтырылған.Қасағаның жоғарғы қыры ұрық басымен толтырылған.

3. ұрық басы үлкен сегментімен кіші жамбастың кіреберісінде орналасқан немесе кіші жамбас қуысының кең бөлігінде – сыртқы тексеруде :кіші жамбастың кіреберісінде ұрық басының аз бөлігі анықталады. Тексеруші қолдың саусақтары оңай қиылысады.

РV: сегізкөз ойығының жоғарғы бөлігі (2/3) ұрық басымен толтырылған.Артқы жағынан соңғы сегізкөз омыртқалары, сегізкөз- құйымшақ буыны және құйымшақ, қапталынан - шонданай сүйегінің жотасы, алдыңғы жағынан-қасағаның төменгі қыры мен ішкі беті ортасына дейін толтырылған. Ұрық басының төменгі полюсі интерспинальды жазықтықта орналасады.

4. ұрық басы кіші жамбас қуысының тар бөлігінде- сыртқы тексеруде:ұрық басы анықталмайды. Ұрықтың мойын-иық аймағы пальпацияланады. Тексеруші саусаққа ұрық басы оңай жетеді.

РV: сегізкөз ойығы ұрық басымен толтырылған. Төменгі полюсі сегізкөз ұшы немесе төмен анықталады. Қасаға мен шонданай сүйектерінің жотасы анықтау мүмкін емес. 5. ұрық басы жамбас түбінде – ұрық басы кіші жамбас кіреберісінде анықталмайды.

РV: ұйымшақ омыртқалары мен қасағаның төменгі қыры қиындықпен анықталады. Күшену барысында жыныс саңылауынан ұрық басының шашты бөлігі көрінеді.

Босанудың екнші кезеңінің физиологиялық өту барысында, ұрық басының үлкен сегментімен кіші жамбастың кіреберісінің жазықтығында 30 минуттан артық тұрмау керек, күшену кезеңінің ұзақтығы 1 сағаттан аспау керек. Ұрық жүрек соғысының аускультациясы әр күшенуден соң жүргізілу керек.

Босануды қабылдау аяқ салуға және қолмен тартуға арналған құралы бар арнамалы Рохманов керуертінде жүргізіледі. Босанушы әйел шалқасынан жатып,аяқтары жамбас-сан,тізе буындарында бүгіліп, аяқтарын тірейді.Босанушы әйел басы жоғары көтеріледі,бұл жағдайда жатыр осі мен кіші жамбас осі бір-біріне сәйкес келуіненұрық басының босану жолы арқылы өтуін жеңілдетеді. Босану бөлімінде болуы қажет:

1) Жеке зарасыздандырылған киім кешені (одеяло және 40°С дейін жылытылған 3 мақталы жаялық).

2)Жаңа туған нәрестені өңдеуге арналған жеке зарарсыздандырылған кешен, құрамында : 2 Кохер қысқышы, Роговин қыстырғышы, пипетка, мақталы домалақтар, ұзындығы 60 см лента, 2 клеенкалы білезік, катетер және кілегейді сорып алатын баллон болуы қажет. Ұрық басының жарып-шығуы кезеңінен бастап,босанушы әйелдің сыртқы жыныс мүшелері өңделеді, босануды қабылдаушы акушерка қолдарын қуыстық операция алдындағы өңдеу сияқты өңдейді және таза зарасыздандырылған халат пен резеңке қолғап киеді. Босанушы әйелдің аяғына зарасыздандырылған бахилла кигізеді, санын, балтырын, тік ішек аймағын зарасыздандырылған матамен жауып, бір шетін сегізкөз астына қарай жібереді. Ұрық басының жыныс саңылауынан жарып-шығуы кезінде акушерка босанушы әйелдің оң жағына тұрып, аралығын қорғау мақсатымен қол әдістерін қолданады.Бұл шаралар ұрық басының кіші өлшемімен тууына,бас ішілік қан айналымының бұзылыстарының, әйелдің жұмсақ тіндерінің және босану жолдарының зақымдалуының алдын-алуға бағытталған.

Аралықты қорғауға бағытталған қол әдістерінің кезеңдері :

1 кезеңі – ұрық басының уақытынан бұрын шалқаюының алдын-алу. Шүйдемен келудің алдыңғы көрінісімен босануда ұрық басының бүгілуі күшті болса, соншалықты кіші өлшеммен жыныс саңылауынан жарып-шығуы болады. Ұрық басының уақытынан бұрын шалқаюының алдын-алуы үшін сол қолдың алақаны қасағаның үстіне қойылады,үлкен саусағы бір жағына,қалған 4 саусағы выльварлы сақинаның екінші жағына қойылады, ұрық басын ұстап, күшену барысында шалқаюына кедергі жасайды.

2 кезең – күшенуден тыс уақытта ұрық басын жыныс саңылауынан алып шығу; Күшенуден соң, оң қолдың сұқ және үлкен саусақтарымен жарып-шығып келе жатқан бастың астына қарай вульварлы сақинаны керіп-созады,жыныс саңылауына төбе бұдырлары келеді. .

3 кезең – аралықтың керілуін азайту- бұл үшін оң қолдың алақан жағы аралыққа қойылады,үлкен саусағы оң жақ үлкен жыныс еріндері , 4саусағы сол жақ үлкен жыныс еріндері бойыменқойылады, аралықты төмен ысырады Екінші қолдың саусақтары туылған нәресте басына қойылып, уақытынан бұрын шалқаюына кедергі жасайды.

4 кезең – күшенуді реттеу –ұрық басының төбе бұдырлары жыныс саңылауынан көрініп,шүйдеасты ойығы қасағаның төменгі қырына тірелгенде,босанушы әйелден терең демалу сұралады,күшену аяқталған соң, оң қолмен төбе бұдырларын вульварлы сақинадан ығыстыру арқылы босатады, сол қолмен ұрық басын жәймен жоғары көтеріп,басын шалқайтады.

5 кезең – иық белдеуінің босауы және нәрестенің туылуы;Нәресте басы туылғанан кейін, босанушы әйелден күшену сұралады,бұл кезде иықтардың ішкі бұрылысы,бастың сыртқы бұрылысы аяқталады. Иықтары жамбастың шығаберісінің тіке өлшеміне сәйкес келіп, алдыңғы иық қасағаның төменгі қырына тіреліп,айналым нүктесі пайда болады. Алдыңғы иық туылғаннан кейін,тұлғасының қаптал бүгілуінен,артқы иық туылады. Егер иықтары өздігінен туылмаса, нәресте басының оң және сол жақ самай-ұрт бөлігіне екі қолдың алақаны қойылады, алдыңғы иығы қасағаның төменгі қырына келгенше басты арқа қарай тартады.Сол қолмен басты жоғары тартады(алақаны нәрестенің төменгі ұртында орналасады).Оң қолмен артқы иықтан аралықты төмен ығыстырады. Нәрестенің арқасы жағынан оң және сол қолдың сұқ саусақтарын қолтықастына енгізіп,алға және жоғары тартады. Бұл нәрестенің тез туылуына жағдай туғызады. Егер аралықтың жыртылуына қауіп туса (аралық терісі түсінің бозаруы, жарылу белгілерінің пайда болуы) перинеотомия жасалу қажет, себебі, кесілген жараның жазылуы жақсы болады. Перинеотомия көрсеткіштері: босану барысындағы ұрық гипоксиясы,аралықтың жоғары болуы , аралықтың тыртықты өзгерістері.

Жаңа туған нәрестенің алғышқы өңдеу жұмыстарын орындауда, акушерлік стационарларда құрсақішілік инфекциялардың алдын-алуға бағытталған шаралардың сақтаулы маңызды орын алады. Жңаң туған нәрестенің алғышқы өңдеуін жүргізу үшін, акушерка қолдарын өңдеп, зарасыздандырылған маска мен резеңке қолғап киеді.Өңдеу үшін зарасыздандырылған өңдеуге арналған кешен мен Роговин қысқыштары қолданылады. Жаңа туылған нәрестені зарасыздандырылған, жылытылған, таза жаялық төселген лотокқа салады,зарасыздандырылған дәкелермен сүртеді.Күні жетіліп ,дені сау нәресте туылғаннан соң,қатты айқайлап, тыныс алады. Нәрестенің соз бленореясының алдын-алу мақсатымен көздерін туылғаннан кейін және 2 сағаттан соң 1% күмісті нитрат ерітіндісі немесе 30% натрий сульфацил ерітіндісі (альбуцид) қолданылады. Алдымен қабақтарын сыртқы жағынан ішке қарай құрғақ мақталы тампонмен сүртеді.Жоғарғы және төменгі қабақтарын ашып, жоғарыға және төменге тартады да, төменгі кілегейлі қыртысқа ерітіндінің бір тамшысын тамғызады. Көздерді өңдейтін ерітінділерді күн сайын ауыстырады.

Кіндікті (0,5% хлоргексидин глюконаттың 70% этилді спиртті ерітіндісімен) алдын-ала өңдейді, тамыр соғысы аяқталған соң, кіндік сақинасынан 10см. жоғары қысқаш салынады, екінші қысқашты бірінші қысқаштан 2см. төмен салынады. Екі қысқаш аралығы зарасыздандырғыш ерітіндімен өңделіп, кесіледі. Жаңа туылған нәрестені жылытылған жаялыққа салып, орайтын үстелге жатқызады, неонатолог дәрігері қарау жүргізеді.

Кіндікті өңдеу үшін, акушерка қайтадан қолын өңдеп, жуып, спиртпен сүртіп, зарарсыздандырылған маска мен резеңке қолғаппен жұмыс жасайды. Кіндікті анасы жағынан 0,5% хлоргексидин глюконат 70% этилді спиртті ерітіндісімен өңдейді, қолдың үлкен және сұқ саусағымен басып тұрып, Роговин қыстырғышын кіндік сақинасынан 0,5 см. жоғары салады. Қыстырғыштың қысқашын қысылғанша қысады. Кіндіктің қалған бөлігін қыстырғыштың шетінен 0,5-0,7см. жоғары кеседі. Кіндікті 5% калий перманганаты немесе 0,5 хлоргексидин глюконат тың 70% этилді спиртті ерітіндісімен сүртеді. Роговин қыстырғышын салғаннан кейін, кіндікке қабықтүзуші дәрмекті қолдануға болады.

Анасында Rh – сенсибилизациялы қанмен туылған нәрестенің кіндігіне туылған бойда қысқаш салынады, кейін- кіндік сақинасынан 2-2,5 см. жоғары жерге жібекті лигатура салынады. Кіндікті лигатурадан 2-2,5 см. жоғары зарасыздандырылған қайшымен кеседі. Кіндіктің қалған бөлігін зарасыздандырылған дәкелі салфеткамен жабады.Бұл қажет болған жағдайда кіндік тамырлары арқылы ауыстырмалы қан құю үшін қалдырылады.

Жаңа туылған нәрестенің тері қабаттарын өсімдік майымен немесе жеке қолдануға шығарылған вазелин майымен зарасыздандырылған мақталы тампон арқылы немесе бірреттік қағазды салфеткамен жүргізеді.

Жаңа туған нәрестеге алғашқы өңдеу жұмыстарын жүргізгеннен соң, бойы,салмағы өлшенеді,бас пен иық белдеуінің өлшемдері алынады, қолының білезігіне анасының аты, тегі,босану тарихының нөмірі,жынысы,туылған күні,салмағы, бойы жазылған анықтама салында. Кейін нәрестені жаялыққа орайды. Апгар ұпайлық шкаласы бойынша нәрестенің жағдайын бағалау нәресте туылған соң және 5 минуттан соң келесі параметрлер бойынша жүргізіледі: жүрек соғысының жиілігі, тыныс алуы, тері жамылғысы түсі, бұлшық ет тонусы, рефлекстері.

7-9 ұпай – қалыпты, 4-6 ұпай - асфиксияның орташа ауырлық дәрежесі, 0-3 ұпай – асфиксияның ауыр дәрежесі.

Босану бөлімінде туылғанан кейін алғашқы жарты сағат бойы босанудың асқынуына байланысты (асфиксия, ірі нәресте және т.б.) қарсы көрсеткіштер болмаса, нәрестені анасының кеудесі мен ішіне жатқызады.Ерте ана сүтімен емізу - ішек микрофлорасының қалыптасуын, нәрестенің ағзасының бейарнамалы қорғаныш күшінің жоғарылауын, лактацияның қалыптасуын және жатырдың тез жиырылғыштығын қамтамасыз етеді.

Нәресте анасының кеудесіне салынғаннан кейін, неонатологтың бақылауында болады.

Нәресте туылғаннан кейін, босанудың III кезеңі – бала жолдасының бөліну кезеңі басталады.Бұл кезеңде бала жолдасының,яғни плацентаның жатырдың қабырғасынан бөлініп, шығуы болады.Нәресте утылғаннан кейін, бірнеше минуттан соң толғақтар қайтадан басталады. Бірінші толғақтар кезінде бала жоолдасы жатырдың қабырғасынан ажырауы басталады (плацентарлы аймақ).Келесі толғақтар кезінде жатырдың барлық бұлшық қабаттары жиырылып, плацентарлы аймақта жиырылады. Плацентаның өздігінен жиырылу қасиеті болмайды,сондықтан көлемі кішірейген плацентарлы аймақтың үстінен көтеріліп, қыртыс немесе төмпешік тәрізді көтеріліп тұрады.Плацента мен плацентарлы аймақ арасындағы байланыс бұзылады, тамырлары үзіледі, бұл плацента мен жатыр қабырғасы арасындағы қан жиналуға – ретроплацентарлы гематомаға әкеледі.Ретроплацентарлы гематома жатырдың жиырылуыменбірге плацентаның толық жатыр қабырғасынан ажырауына әкеледі.Күшену барысында амнион қабықтарымен(сулы қабаттары) сыртына қарай, босану жолдарынан сыртқа шығарылады.Плацентаның аналық беті туылған бала жодасының ішіне қарай айналады.Бұл жиі кездесетін плацентаның орталығынан ажырауы мен сыртқа шығуы Шультц сипаттаған. Плацентаның жатыр қабырғасынан орталығынан емес, шетінен,яғни перифериясынан ажырау түрі де болуы мүмкін. Бұндай жағдайда үзілген тамырлардан бөлінген қандар плацентарлы гематома түзбейді, төменгеге қарай аға отырып, плацентаның қабаттарын ажыратады.Плацентаның ажырауына оныңөзінің салмағының да әсері көп. Әр толғақтар сайын, плацентаның қалған бөліктері ажырап, төменгі қырларымен алға қарай - аналық бетімен босану жолдарынан шығарылады.Ал амнионды беті(сулы қабатары) ішіне қарай бағытталады. Бұндай бөліну – Дункан бойынша бөліну деп аталады.

Босанудың III кезеңі қысқа мерзімді. Шаршаған босанушы әйел тынышталады, тыныс алуы қалыптасады.Күшену барысында жиілеген, тамыр соғысы баяулап,артериялық қан қысымы қалыпты мөлшеріне келеді. Тері қабаттары қызғыл түсіне келіп, дене қызуы қалыпты мөлшеріне келеді. Плацента ажырауы кезіндегі толғақтар ауырсынуды тудырмайды.Тек қайтаалап босанушы әйелдерде бұл кезеңде баяу ауырсынуды сезуі мүмкін.

Нәресте туылғаннан кейін, жатыр түбі биіктігі кіндік деңгейінде болады. Бала жолдасының ажыоауы кезіндегі толғақтар барысында жатыр көлемі ұзарып, тығыздалады.

Босанудың барлық кезеңдеріне қарағанда, III кезең мерзімі жағынан қысқа.Бірақ бала жолдасының ажырауы және бөлінуі барысында жатырдан қан кету қауіптілігінің жоғаруы болуына байланысты, бұл кезең өте сақ болуды өажет етеді. Бұл асқынулар көбінесе, физиологиялық босану барысында дұрыс емес килігулердің нәтижесінде туындайды. Сондықтан бұл кезеңде дәрігерлерден күтуді талап етеді. Бақылау барысында дәрігер мүмкін асқынулардың алдын алуға мүмкіндігі болады. Дәрігер жалпы жағдайына назар аударады, гемодинамика көрсеткіштері, қуықтың жағдайына, жатырдан қан кету белгілерінің болуына, сипатына, мөлшеріне, плацентаның ажырау белгілеріне назар аударады.

Дәрігер босанушы әйелдің жалпы жағдайына ( тері жамылғысының түсі, қоршаған ортаға реакциясы),тамыр соғысы, артериальды қан қысымына баға береді.Тамыр соғысы толыққанды, минутына 100 ретен кем емес,АҚҚ бастапқы мөлшерінен 15-20 мм.с.б.б. көрсеткішінен төмендемеу тиіс.

Бала жолдасының бөліну кезеңінде қуықтың жағдайына назар аудару керек, егер толық болса, босату қажет, себебі, қуықтың толық болуы- жатырдың жиырылуына кедергі жасап, плацентаның ажырауы мен бөлінуінің физиологиясын бұзады.

Бала жолдсаныңы бөлінуі кезеңінде босану жолдарынан кішкентай қан кету белгісі пайда болуында, басталған плацентаның ажырау белгісі деп қарастырылады. Физиологиялық қан кетуде (250-400 мл; 0,5% дене салмағынан) және плацентаның ажырау және бөліну белгілерінің болмауында, 30 минутты күту тағайындалады.

Босануды белсенді жүргізу келесі жағдайларда қажет болады:

1. қан кету мөлшері 500 мл.көп немесе 0,5% дене салмағын құраса;

2. қан кету мөқлшері аз, бірақ жалпы жағдайы нашарлауда;

3. жалпы жағдайы қанағаттанарлық және қант кету белгілері жоқ, бірақ босанудың III кезеңінің ұзақтығы 30 минуттан көп;Кейбір жағдайларда бөлінген плацента босану жолдарында тұрып қалып, жатырдың жиырылуына кедергі жасайды.Сондықтан, 30 минут бойы күтпей, плацентаның ажырау белгілері анықталғанда, сыртқы әдістер арқылы плацентаны шығарылады.

Босанудың III кезеңінде плацентаның ажырауы мен бөлінуін анықтау мақсатында, келесі белгілердіжетекшілікке алады:

1. Шредер белгісі.Егер плацента жатыр қабырғасынан бөлініп,жатырдың төменгі сегментіне немесе қынапқа төмен түссе, жатыр түбі жоғары көтеріліп,кіндіктен жоғары және оң жаққа көтеріледі,яғни «құм сағаты» түрге көшеді. Штрассман белгісі.Плацента бөлінбеуінде жатырдың түбін соққанда, соққы толқыны кіндіктің көк тамырына таралады. Бұл соққы толқынын қысқаштың үстінен ұстаған кіндіктің көк тамырларын ұстау арқылы сезуге болады. Егер плацента жатыр қабырғасынан бөлініп кетсе, бұл белгі анықталмайды.

2. Микулич – Радецкий белгісі. Жатыр қабырғасынан ажыраған плацента төменгі сегментке немесе қынапқа төмен түсуінің нәтижесінде босанушы әйелде күшену сезімі пайда болады.

3. Гогенбихлер белгісі. Плацентаның бөлінбеуінде, жатырдың жиырылуы кезінде босану жолдарынан төмен түсіп тұрған кіндік бауы, кіндік тамырының қанмен толуынан, өз осі бойымен айналады.

4. Альфельд белгісі жыныс саңылауы аймағында кіндікке салынған лигатураның, плацентаның ажырау белгілері болуында, 8-10 см. төмен түсуі анықталады.

5. Довженко белгісі. Босанушы әйелге терең тыныс алу сұралады:егер тынысты шығаруда-кіндік қынапқа қайтадан кірмесе, онда плацента ажырағаны.

6. Клейн белгісі.Босанушы әйелден күшенуін сұрайды: плацентаның ажырауында - кіндік өз орныныда қалады,егер плацента жатыр қабырғасынан ажыраса – күшенуден соң ішке тартылады.

7. Чукалов – Кюстнер белгісі.Қолдың саусақтарының қырымен қасағаүсті аймаққа басқанда,плацентаның ажырамауында жатыр жоғарыға көтеріліп,кіндік тамырлар қынаптың ішіне тартылмайды, керісінше, сыртқа қарай шығады.Жоғарыда көрсетілген белгілер плацентаның ажырау сұрағын шешуде абсолютті жауап бола алмайды.

Тек 2-3 белгілердің болуы, плацентаның жатыр қабырғасынан ажырауы туралы күмән бола алады. Шредер, Альфельд, Кюстнер-Чукалов белгілері плацентаның жатыр қабырғасынан ажырауы туралы көбірек мәлімет береді.Егер плацентаның ажырауы белгілері оң болса, босанушы әйелден күшенуін сұраймыз. Плацентаның жатыр қабырғасынан ажырау белгілері оң болуында,сыртқы әдістер арқылы ажыраған плацентаны шығарамыз.

1. Абуладзе тәсілі. Қуықты босатқаннан кейін, алдыңғы іш қабырғасының тік бұлшық еттерін екі қолмен қыртыс тәрізді ұстаймыз.Босанушы әйелден күшенуін сұраймыз.Бұл жағдайда тік бұлшық еттің екі жаққа ыдырауын алдын-алудан және іш қуысының көлемін кішіреюінен ажыраған плацента қиындықсыз шығады.

2. Креде-Лазаревич тәсілі. Кезекті кезекпен жүргізіледі:

1. қуықты катетермен босатады;

2. жатырдың түбін ортаңғы қалыпқа келтіреді;

3. жатырды жиырылту мақсатында жеңіл сипау (массаж емес !) жасалады ;

4. дәрігер жақсы бейімделген қолымен жатырды ұстайды, осы жағдайда қолдың төрт саусағы алақан жағымен жатырдың артқы қабырғасында, алақаны – жатырдың түбінде, ал бас бармағы - жатырдың алдыңғы қабырғасында орналасады.

5. бір мезетте барлық саусақтарымен жатырды екі қиылысатын бағытта қысады ( яғни,саусақтарымен – алдынан артына қарай,алақанымен – жоғарыдан төмен қарай )қасағаға қарай қынаптан бала жолдасы шыққанша дейін итереді.

Креде-Лазаревич тәсілін жансыздандырусыз қолданады. Тек қана жатыр қабырғасынан ажыраған плацентаның жатыр ернеуінің спастикалық жиырылуы нәтижесінде кідіруінде ғана жансыздандыру қолданылады.

Сирек жағдайларда бала жолдасы туылғаннан кейін,оның қабықтарының кідіруі байқалады.Бұндай жағдайларда туылған бала жолдасын қолға алып, айналдыра отырып, қабықтарын арқан тәрізді бұрайды. Нәтижесінде бала жолдасымен бірге қабықтары да туылады. Келесі әдіспен де қабықтарды шығаруға болады: босанған әйелге өкшесімен тіреліп, жамбас жағын көтеруін сұраймыз.Осы кезде плацента өзінің салмағымен қабықтарды тартып шығарады.

Плацентаның туылуынан кейін, оның бүтіндігіне тексеріледі. Бұл үшін плацентаны аналық жағымен жоғары жазық лотокке салып, бүтіндігіне және қабықтарының толық шығуына тексереді.