Ыптылық пен үнемділік

Әр адамның тірлігі, шаруашылығы керемет нәрсеге негізделеді. Ол ұқыптылық және үнемділік. Бұл екі ұғым экономиканың жаны. Бұл кереметтердің тағы бір туысы бар. Ол – гүлдену. Гүлдену дегеніміз -экономикалық табыс пен бақыт.

Адамның жеке шаруашылығы тек оның ақша жұмсау қабілетімен шектелмейді, сондай-ақ адам өз уақыты мен қуатын дұрыс жұмсай білу керек.

Егер сен өзіңнің үнемділігің тек қана ақшаға қатысты деп ойласаң, онда қателесесің. Өз өміріңді сенің мүлкің (имущество) емес, сенің өзің айқындайсың. Сенің адал, табанды болуың керек. Өз денсаулығыңды ойлауың керек, білім-білігіңді толықтыруың керек. Өзіңнің әрбір іс-әрекетіңді ойланып барып істеп, әрбір сөзің мен ісіңе жауап беретіндей болуың керек.

Осы қасиеттердің бәрін бойыңа қалыптастыра білу керек, өйткені бұл қасиеттер сенің үнемшіл болуыңа көмектеседі. Үнемшіл болу дегеніміз – сараң болу деген сөз емес. Сараң (скупой) адамдар табысын ешқашан біреумен бөліспейді. Олар тіпті өздерінің үлестерін (доля) төлеуден де жалтарады. Өзгелерді ешқашан мақтамайды. Сараңдық дегеніміз өзіңде бар нәрсені қызғыштай қорып, оны шашпауға тырысу, болашаққа кең өріс ашудың орнына, қолыңда бар нәрсені достарыңнан да жоғары қойып, тәуекелге бел буа алмау.

Үнемділік ұғымына тәуекелшілік те байланысты болады. Үнемшіл болу дегеніміз – қуанышсыз сұрқай өмір сүру деген сөз емес. Теледидар алдынан аулақ кетіп, болашақта саған көп пайда әкелетін іспен айналысу үшін өз еркіңді бағындыра білу де – тәуекелділік.

Сонда үнемділік дегеніміздің өзі әрбір адамның өз уақытын дұрыс ұйымдастыра біліп, ойға алғанының барлығы болмаса да, көпшілігін тындырып тастауға үлгеру үшін өз күшіңді шақтап жұмсай білу деген сөз.

2-тапсырма. Мәтінді абзацтарға бөліп, сөз немесе сөз тіркестерімен ат қойыңыз.

3-тапсырма.Мәтінді жоспар бойынша айтып беріңіз.

4-тапсырма. Мәтіннен мына сұрақтарға жауап іздеңіз.

1. Әр адамның тірлігі неге негізделеді?

2. Қандай ұғымдарды «экономиканың жаны» деп атаймыз?

3. «Ұқыптылық пен үнемділік – «экономиканың жаны» деген оймен келісесіз бе?

4. Үнемшіл адамды сараң деп айтуға болады ма?

5. Сараң адам қандай болады?

5-тапсырма.Үнемділік пен сараңдықты бір ұғым деп қарастыруға болады ма? Осы тақырыпта диалог құрыңыз.

6-тапсырма. «Үнемшіл болу дегеніміз - өз уақытыңды дұрыс ұйымдастыра білу» деген тақырыпта досыңызбен әңгімелесіңіз.

7-тапсырма. Керекті жалғауларды жалғаңыз.

1. Ұқыптылық пен үнемділік – экономика... жан... .

2. Сен өзің.... үнемділігің тек қана ақша... қатысты деп ойласаң, онда қателесе.... .

3. Сараң адамдар табыс... ешқашан біреумен бөліспей... .

4. Адам... жеке шаруашылығы тек оның ақша жұмсау қабілеті.... шектелмейді.

8-тапсырма. Жақшаның ішіндегі сөздерді қазақ тіліне аударыңыз.

1. Өз өміріңді сенің (имущество) емес, сенің өзің (определяешь).

2. (Экономичный) болу дегеніміз – қуанышсыз (жить серой жизнью) деген сөз емес.

3. Әр адамның тірлігі, шаруашылығы (великолепный) нәрсеге (основывается).

4. Үнемділік дегеніміз - әрбір адамның өз уақытын дұрыс (организовать).

9 – тапсырма. Мәтінді мазмұндаңыз.

10–тапсырма. Мына фразеологизмдерді есте сақтаңыз. Мысал келтіріңіз.

1. Ақ жүрек – душа на распашку.

2. Екі жүзді – двуличный.

3. Дүние қоңыз – скупой.

4. Қурайдың басын сындырмау – сидеть сложа руки.

5. Ала жібін аттамау – быть честным и скромным.

12-сабақ