Д і с т е о р и я с ы. Дененің тығыздығы оның бірлік көлемінің массасымен анықталады: .

Дененің тығыздығы оның бірлік көлемінің массасымен анықталады: .

Цилиндр пішінді дененің көлемі: , тығыздығы:

. (1)

Мұндағы – дененің массасы, – цилиндрдің диаметрі, – цилиндрдің биіктігі тікелей өлшенген шамалар болып табылады. Дене тығыздығын есептеу қателігін бағалау үшін 8 пунктке сәйкес амалдар орындалады:

а)

ә)

Осы өрнектің оң жағындағы бөлшектердің бөліміне тікелей өлшенген шамалардың 2-пункт бойынша анықталған орташа мәндері, алымына олардың 4-пункт бойынша есептелген сәйкес орташа абсолют қателіктерінің мәндері қойылады:

(2)

Теңдеудің оң жағындағы қосындының мәні тығыздықты есептеудің салыстырмалы қателігіне тең:

немесе (3)

Тығыздықты есептеудің абсолют қателігі:

(4)

Дене тығыздығын анықтаудың ең соңғы нәтижесінің жазылуы:

Жұмыстың орындалу реті

1. Аналитикалық таразының көмегімен цилиндр пішінді дененің массасын

0,01г дәлдікпен өлшеу керек.

2. Штангенциркульдің көмегімен цилиндрдің диаметрі және биіктігі

5 рет өлшенеді. Нәтижелері кестеге жазылады.

3. Өлшенген шамалардың орташа арифметикалық мәндері І-2 пунктке

сәйкес есептеледі: .

4. Жеке өлшеулердің абсолют қателіктері І-3 пунктке сәйкес есептеледі:

.

5. Өлшеулердің орташа абсолют қателігі І-4 пунктке сәйкес есептеледі:

.

6.Тікелей өлшенген шамалардың орташа мәндері бойынша дененің тығыздығы есептеледі:

Дененің есептелген тығыздығын кестеге кг/м³-пен жазу керек.

7. Дененің тығыздығын анықтаудың салыстырмалы қателігі 3-формулаға сәйкес анықталады.

8. Дененің тығыздығын анықтаудың абсолют қателігі 4-формулаға сәйкес есептеледі.

9. Есептеу нәтижесі бойынша дененің заты (материалы) анықталады.

№	г	г	, мм	мм	, мм	, мм	, кг/м3	кг/м3	%
орташа