I. Тікелей өлшеу нәтижелерін өңдеу реті

Айталық, ізделінетін физикалық шама мына формуламен анықталсын: . Мұндағы - тікелей өлшенетін шамалар.

1. Нақты физикалық шама (мысалы ) N рет өлшенеді:

2. Осы шаманың орташа арифметикалық мәні есептеледі:

3. Жеке өлшеулердің абсолют қателіктері есептеледі:

4. Өлшеулердің орташа абсолют қателігі есептеледі:

*** Арнаулы зерттеу жұмыстарында өлшенетін шаманың ақиқатты мәнін қамтитын шекараны жоғары дәлдікпен анықтау мақсатында көп ретті қайталанатын өлшеулер бойынша орташа арифметикалық мәннің орташа квадраттық қателігін:

немесе ең ықтимал қателігін есептеу қабылданған:

Алайда, мұндай есептеулер математикалық амалдардың үлкен санымен

Орындалатындықтан, көптеген жағдайда шектеулі өлшеу нәтижелері

үшін бұл қателіктерді есептемеуге болады.

5. Өлшеу нәтижесінің салыстырмалы қателігі анықталады:

6. Жеке өлшенген шаманың жазылуы: