КАТЕГОРИИ:
АстрономияБиологияГеографияДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника
|
Инвест жобаларды әлеуметтік талдаудың мәнін анықтаңызӘлеуметтік талдаудың мақсаты – бұл жоба жоспарының нұсқауларын, оны пайдаланушылар үшін жарамдылығын анықтау болып табылады. Әлеуметтік талдауды жүргізу нәтижесінде жоба мен оны пайдаланушылар арасындағы өзара әрекет етуін стратегиялық мүмкіндігін қамтамасыз ету қажет. Әлеуметтік талдаудың шешетін мәселелері: · Жобаға қатысты елдің халықаралық әлеуметтік мәдени және демографиялық сипаты · Жобаны жасауда сол елдің әдет ғұрпының және дәстүрінің ескерілуі · Іске асыру барысында жергілікті халықтың мүдделерінің ескерілуі Әлеум талдаудың стандарттық әдісі мен процедураларының жоқтығынан бұл жобаны түрі өте күрделі болып келеді. Жоба бойынша әлеум нәтижелер келесідей: · Аймақтық жұмыс орындалуының сапасының өсуі мүмкін · Жұмысшылардың тұрғылыұты жағдайының жақсаруы · Жұмысшыларжың еңбекшарттарының өзгеру мүмкіндігі · Өндірістік кадрлар құрылымының өзгеру мүмкіндігі · Халықтың және қызметкерлердің денсаулық деңгейінің жақсаруының мүмкіндігі
30.Инвестициялық жобаларды қаржылық талдаудың мәнін анықта ңыз. Инвестициялық жоба - халықаралық тәжірибеде кәсіпорынның даму жоспары бизнес-жоспар ретінде көрсетіледі, ол негізінен кәсіпорынның даму жоспарының құрамдастырылған сипаты болып табылады. Егер жобаинвестицияны тартумен байланысты болса, онда ол «инвестициялық жоба» деп аталады. Әдетте кәсіпорынның кез келген жобасы, қалай болса да, инвестицияның тартуымен байланысты болады. Жобалық талдау-бұл жобаға жұмсалған шығындарды, осы жоба бойынша түсетін табыстарды салыстыру негізінде жобалық табыстарды талдау процесі б.т Инвестициялық жобаны талдау қарастырылатын жобаны артықшылықтары мен кемшіліктерін жан-жақты бағалауға негізделеді. Сондықтанда инв/қ жобаны ж.ас/у үшін қолданылатын жиынтық жоба талдауларының түрлерін былайша бөліп қарастыруға болады:қаржылық талдау, техникалық т, институционалдық т, әлеуметтік т, қоршаған ортаны н/е экологиялық т, экономикалық т. Қаржылық талдау-экономикалық талдаудың жалғасы ретінде қаржылық ақпараттарды жинау, трансформациялау ж/е пайдалану тәсілдерінің жиынтығын білдіреді. Қарж/қ талдаудың мақсаты 1)кәсіпорынның ағымдағы ж/е болашақтаға қаржылық жағдайына баға беру. 2) капитал нарығына кәсіпорының жалпы жағдайына болжам жасау ж/е даму қарқынын талдау. . Қаржылық талдаудың өзара байланысты мәселелер кешенін қарастырайық. Инвестициялық жобалаудың қаржылық бөлімінің жалпы нұсқасы қарапайым тізбекке негізделген: 1. Кәсіпорын қызметінің соңғы 3 (дұрысы 5 жыл) жыл ішіндегі қаржылық жағдайына талдау жасау. 2. Инвестициялық жобаны дайындау кезеңіндегі кәсіпорынның қаржылық жағдайына талдау жасау. 3. Негізгі өнім өндірісінің залалсыздығына талдау жасау. 4. Инвестициялық жобаны жүзеге асыру барысындағы пайда менақша ағымдарын болжамдау. 5. Инвестициялық жобаның тиімділік бағасы. Кәсіпорынның бұдан бұрынғы қызметі мен ағымдағы жағдайына қаржылық талдау жасау әдетте кәсіпорынның пайдалылығы мен оның басқару тиімділігін, несие қабілеттілігін, өтемпаздығын көрсететін негізгі қаржылық коэффициенттерінің интерпретациясы мен есептеулеріне келтіріледі. Қаржылық бөлімде кәсіпорынның өткен жылдардағы негізгі қаржылық есебін беру және негізгі көрсеткіштерді салыстыру аса қажет. Егер инвестициялық жоба батыстық стратегиялық инвесторды тарту үшін дайындалса, онда қаржылық есепті беруін инвесторды тартқан батыс мемлекеттің форматтарына келтіру керек. Шығынсыздықты талдау негізгі өнімдерді шығару мен өткізудің өзіндік құн құрылымын талдау бойынша жүйелік жұмыстарды және барлық шығындарының айнымалылар (өндіріс көлемі мен сату көлемінің өзгеруіне орай өзгереді) мен тұрақтыға (өндіріс көлемі өзгеруіне байланысты өзгермейтін) бөлінуін қамтиды. Шығынсыздықты талдаудың негізгі мақсаты – шығынсыздық нүктесін анықтау, яғни пайданың нольдік мәніне сәйкес келетін тауар көлемін сату. Шығынсыздықты талдаудың маңыздылығы нақты немесе жоспарланған пайданы инвестициялық жоба процесінде шығынсыздық нүктесі мен кәсіпорынның пайданы алып келетін іскерлігі сенімінің кейінгі бағасымен салыстыруға негізделген. Жобаның қаржы бөлімінің неғұрлым жауапкершілігі мол бөлігі оның инвестициялық бөлігі болып табылады, ол мыналарды қамтиды: • жоба б/ша кәс/ң инвестициялық қажеттіліктерін анықтау; • инв/қ қажеттіліктердің қайнар көздерін белгілеу • инв/қ жобаны іске асыру үшін тартылған капиталдың құнын бағалау; • жобаның іске асуы есебінен түсетін пайда мен ақша ағымдарын болжау; • жоба көрсеткіштерінің тиімділігінің бағасы; Жобаның іске асу мерзімінде оның өтелімділігін бағалау мәселесі әдістемелік тұрғыдан өте қиын. Жобаны іске асыру нәтижесінде пайда болатын ақша ағымының көлемі, «ақшаның құны уақыт өтуіне қарай» деген қағиданы есепке ала отырып сомалық инв/я шамасын жабуы керек. Бұл принцип б/ша: «Доллардың қазіргі құны бір жылдан кейінгі алынған доллардың құнынан үлкен», яғни бір жыл кейін алынған әрбір жаңа ақша ағымы бір жыл ерте алынған оған көлемі тең ақша ағымынан төмен мәнге ие. Ақша ағым/ң уақытты мәнділігін өлшейтін сипаттамсы ретінде инв/қ жобаны іске асыру нәтиж/де алынған ақша ағымын инвес/н түскен түсімнің нормасы көрінеді. 31.Инвестициялық жобалардың бюджеттік тиімділігі мәнін анықтаңыз Инвестициялық жоба - халықаралық тәжірибеде кәсіпорынның даму жоспары бизнес-жоспар ретінде көрсетіледі, ол негізінен кәсіпорынның даму жоспарының құрамдастырылған сипаты болып табылады. Егер жобаинвестицияны тартумен байланысты болса, онда ол «инвестициялық жоба» деп аталады. Кез келген инв/қ жобаны қаржыландыру н/е несиелеу оның тиімділігін бағалауға үлкен мән береді.Инв/қ жобалардың тиімділігінің түрлері келемілер болып табылады: 1)Коммерцияалық (қаржылық) тиімділік 2) Бюджеттік тиім 3) Экономикалық Тиімділік 1)Коммерцияалық (қаржылық) тиімділік-инвестициялық жобаны іске асытуға қатысушылар үшін , жобаның іске асуынан туындайтын қаржылық нәтижелермен анықталады ж/е оларды 2 топқа бөлеміз 1) өндірістік қызметтің тиімділігін, көрсеткіштерін с-ақ жобаны іске асырушы кәсіпорынның ағымдағы ж/е болашақтағы қарж/қ жағдайын сипаттайтын көрсеткіштер. 2) инвестициялық тиім/ң көрсеткіштері, яғни ақша ағамының жоспары негізінде есептеледі 2) Бюджеттік тиімілік. Бюджеттік инвестициялар - бюджеттен қоса қаржыландыру шартымен бюджеттік инвестициялық жобаларды, концессиялық жобаларды іске асыру арқылы заңды тұлғалардың жарғылық капиталдарын қалыптастыру және ұлғайту, мемлекеттің активтерін құру есебінен мемлекет активтерінің құнын ұлғайтуға бағытталған республикалық немесе жергілікті бюджеттен қаржыландыру.Бюджеттік инвестициялық жоба - белгілі бір уақыт кезеңі ішінде бюджет қаражаты есебінен іске асырылатын және аяқталған сипаттағы жаңа объектілерді тұрғызуға (салуға) не қолда барларын реконструкциялауға бағытталған іс-шаралар жиынтығы. Бюджеттік тиімділік-мемлекеттік бюджет есебінен жүзеге асырылатын инвестициялық жоба бойынша қаржылық тиімділік. Бұл көрсеткіштер инвестициялық жобаның іске асыратын бюджетке түсетін салықтық және басқа да түсімдерге байланысты сипатталады. Мысалы: Әлеуметтік-экономикалық даму бағдарламалары, жол картасы 2020, 100 мектеп, 100 аурухана, дипломмен ауылға, жұмыспен қамту 2020 бағдарламалары ж/е т.б 3) Экономикалық тиім/к-жобаның іске асыруына байланысты туындайтын барлық шығындар мен нәтижелерді есепке алатын тиімділік.Бұл көсеткішті анықтағанда мынадай тиімділік ескеріледі. 1. жобаның іске асуынан туындайтын әлеуметтік нәтижелер, яғни жобаның іске ас/а жұмыссыздық мәселесін шешуге ықпалы, жоба бойынша жұмыс жасайтын жұмыскерлердің тұрғын үй, денсаулық жағдайы , тұрмыс жағдайларына қатысты сұрақтардың дұрыс шешілуі 2. Жобаларды іске асырудың экологиялық тиімділігі, яғги қоршаған ортаны қорғау шаралары. Әлемдік тәжірибеде инв/қ жоб/ң ,коммер/қ н/е қаржылық тиім/н бағалауда олардың ішіндегі тиімді нұсқасын таңдауда мынадай көрсеткіштер қолданады: 1)Таза ағымдағы құн-инв/қ ж/ы жүзеге асыр/н түсетін ақшалай түсімдер ж/е олар/ң дисконтталған ағымдық құндары
Жобаны қабылдауға болады, тиімсіз 2) Инвес/қ табыстылық –инв/а жұмсалған әр бір ақша бірлігіне келетін табысты есептеуге сипатталады. Жобаны қабылдауға болады, тиімсіз 3) Ішкі пайда нормасының есебі. Инвестиц/ң жалпы көлеміне арналған қаржыландырудың сыртқы көзд/ң ең жоғарғы құнына сәйкес ішкі пайда нормасы. Егер жоба толығымен коммерциялық банктегі несиесі есебінен қаржыландырылатын болса онда IPP –дің мәні пайыз мөлшерлемесінің шекті деңгейін көрсетеді. Яғни одан жоғары болса тиімсіз болып саналады. =0; жоба тиімді, тиімсіз 4)Өтеу мерзімін есептеу-тапқан қаражаттар есебінен несиенің қайтарылу мерзімін анықтайды. Өтеу мерзімі қысқа болуы тезірек қайтарылуға мүмкіндік береді.
|