Тапсырма. 1. MS Excel бағдарламасын іске қосындар (Пуск/программы/ MS Excel)

1. MS Excel бағдарламасын іске қосындар (Пуск/программы/ MS Excel)

2. Құрылған жұмыс кітабын өздерінің топтарының атымен сақталған папкада «ПР№_Ваша фамилия» атмын сақтаңыз.

1 Жаттығу. Автотолтыру.

1.1 Жұмыс кітабының 1 парағының атын «Автотолтыру» деп өзгертіндер. (ол үшін парақтын сілтемесіне тышқаннын оң жақ батырмасын басып, «Лист1» сөзінің орнына қажет тексті енгізіндер.

1.2 А1 ұяшығына кез-келген сан, ал В1 ұяшығына кез-келген сөз , С1 ұяшығына - 1995 енгізіңдер. А1:С1 блогын белгілеп алып, маркер көмегімен 10 жол төмен тартыңдар. Нәтижесін талдаңдар.

1.3 К9 ұяшығына Среда сөзін енгізіңіз. Ұяшықты белгілеп алып 6 жол төмен тартыңыз. К9 ұяшығын тағы да белгілеп, маркер көмегімен 6 бағанға оң жаққа тартыңыз. Осы операцияны солға және жоғары қайталаңыз. Нәтижесін талдаңыз.

1.4 Е19 ұяшығына 1 санын енгізіңіз. Е20 ұяшығына 2 санын. F19 ұяшығына 3 санын енгізіңіз. Е19:Е20 блогын белгілеп, маркер көмегімен төмен тартыңыз. Е19:Е20 блогын тағы да белгілеп жоғары тартыңыз. Тағы дасол блокты белгілеп солға, оңға тартып көріңіз. Нәтижесін талдаңыз.

1.5 А31 ұяшығына 25 санын енгізіңіз. В31 ұяшығына 50 санын енгізіп, А31:В31 блогын белгілеп бірнеше бағанға оң жаққа тартыңыз.

1.6 G38 ұяшығына январь сөзін енгізіңіз. Оны белгілеп 5 бағанға солға және оңга тартыңыз.

2 Жаттығу. Формула енгізу. Функциямастері. Абсолютті және салыстырмалы адресация.

1. Екінші парақтың сілтемесіне шертіп, «функциялар» деп атын өзгертіңіз.

2. А1 ұяшығын ағымды етіп, «Өлшеу нәтижелері » деген тақырып беріңіз.

3. А2 ұяшығынан А9 - ға дейін маркер арқылы 2 ден 9ға дейінгі сандарды енгізіңіз.

4. В1 жолына «Екі еселенген мәндер» енгізіңіз

5. С1 жолына «Мәндердің квадраты»

6. D1 жолына «Санның түбірі»

7. А10 жолына «Сумма»

8. А11 жолына «Орта мәні»

9. В2 ұяшығына =2*А2 формуласын

10 С2 ұяшығына =А2*А2 формуласын енгізіңіз.

11. D2 ұяшығын екпінді етіп, вставка функций батырмасын басыңыз. (немесе Вставка/Функция командасын орындаңыз). Пайда болған диалог терезесінен «Полный алфавитный перечекнь» категориясын таңдаңыз, содан кейін КОРЕНЬ функциясын белгілеп ОК батырмасын басыңыз.

Кейіннен «Число» өрісіне А2 ұяшығын көрсетіңіз. Мұны 3 әдіспен орындауға болады, 1-ден жай ғана осы өріске енгізу, 2-ден

Функция мастерін бос жерге жылжытып, қажетті ұяшықты белгілеу, 3-ден свернуть батырмасы арқылы орындауға болады.

D2 ұяшығында =КОРЕНЬ (А2) формуласы бар екенін тексеріңіз.

12 В2, С2,D2 ұяшығын белгілеңіз.

13 Тышканның курсорын рамканын төменгі оң жақ бұрышындағы берілген диапазонды қамтитын автотолтыру маркеріне апарыңыз.

Тышқанның сол жақ батырмасын басып және маркерді сүйретіп, А бағанында қанша сан бар сонша жолды В, С, Д бағандары бойынша сонша белілеу керек.

14. Ағымдағы жолдағы А бағанымен жұмыс істеу үшін, формула автоматты түрде құбылатынына көз жеткізіңіз.

15. В10 ұяшығын ағымды етіп, панельдер тақтасындағы Автосумма батырмасын басып, тышқан көрсеткішін А2:А9 диапазонына көшіріп, enter пернесін басыңыз. В10 ұяшығында қандай формула (дәлірек айтқанда функция) пайда болғанын тексеріңдер. (=СУММА(A2:A9) болу керек).

16. В11 ұяшығын екпінді етіп, «Вставка функции» батырмасын басыңыз немесе Вставка/Функции командасын орындаңыз. Пайда болған диалог терезесінен «Полный алфавитный перечень» категориясын таңдап, СРЗНАЧ функциясын белгілеп ОК батырмасын басыңыз. Содан кейін «число1» өрісіне А2:А9 диапазонын көрсету керек. Мұны 3 әдіспен орындауға болады: 1. қажеттіні өріске теріп жазу. 2. тышқан көмегімен осы диапазонды белгілеу. 3. терезені жинау батырмасын басып, тышқанды диапазон бойынша көшіріп, жазу батырмасын басу. Одан кейін ОК батырмасынбасамыз. D2 ұяшығында шынымен (=СРЗНАЧ(А2:А9) формуласы бар екеніне көз жеткізіңіз.

17. А бағанындағы бір мәнді өзгерткенде В,С,D ұяшықтарында да мәндер автоматты түрде есептелгеніне көз жеткізіңіз.

18. Е1 ұяшығына масштаб көбейткішін енгізіңіз.

19. Е2 ұяшығына 5 санын енгізіңіз. (өйткені масштаб көбейткіші 5 ке тең)

20. F1 ұяшығына масштабтауды енгізіңіз.

21. F2 ұяшығына =А2*Е2 формуласын енгізіңіз.

22. Автотолтыру арқылы F бағанын толтырыңыз.

23. Масштабтау бағаны дұрыс емес екеніне көз жеткізіңіз.

24. F2 ұяшығына шертіп, формула жолындағы Е2 сілтемесіне курсорды орналастырып, F4 пернесін басыңыз. Енді формула =A2*$E$2, түріне келгеніне көз жеткізіп enter пернесін басыңыз.

25. F2 ұяшығындағы формула көмегімен F бағанасынын толтырыңыз. Суретпен салыстырыңыз.

№3 жаттығу. (Өздік жұмыс) . Жұмыс кітабының 3 парағына көшіп, оны «Агенство по продаже недвижимости » деп атын өзгертіңіз. Төмендегі кестені құрып, есептеу жүргізіңдер.

С деңгейі

1) пәтердің құны пәтердің ауданынын бағасын мәртебелік коэффициентіне (коэффициент престижности) көбейткенге тең.

2) Приватизациялау салығы =0,01*Е2 формуласы арқылы есептеледі.

В деңгейі

1) Өздігімен G және H бағандарын есептеңдер.

2) E, F, G, H бағандарындағы мәндерді қосу арқылы пәтердің жалпы бағасын және қызмет көрсету бағасын есептеңдер, у.е. де.

А деңгейі

1) А8 ұяшығына доллардың курсын енгізіңіз. (1$=135)

2) А8 ұяшығына енгізілген доллардың курсы бойынша, J бағанында пәтердің жалпы бағасын тенгемен есептендер.

Бақылау сұрақтары

1. MS Excel бағдарламасын қалай іске қосамыз?

2. Ұяшықты толтырудың және редактрлеудің қандай әдістері бар?

3. Көршілес және көршілес емес диапазондарды қалай белгілейміз?

4. Жолды және бағанды автосуммалау қалай орындалады?

5. Бір жұмыс кітабында бір парақтан екінші параққа көшу қалай іске асырылады?

6. Формулада абсолютті және аралас сілтемелер қалай белгіленеді?

№4Тәжірибелік жұмыс

Ұяшықтардың форматы. Мәліметтер типі: мәтін, сан, формула. Шекаралар және бояулар. Сандық, пайыздық және ақшалы формат. Уақыт және Күн форматы. Егер(ЕСЛИ), ЖӘНЕ(И), НЕМЕСЕ (ИЛИ), ЕМЕС(НЕ) логикалық функцияларды есептеулерде қолдану.

Қысқаша теориялық мәліметтер

Сандардың меншiктi пішінін жасауын мүмкiндiк бар болады.

Пайдаланушы сандық форматы мәліметтерді бейнелейтін (шаблон) үлгісінің сипаттамма жолымен жасалынады, мәтінді , уақыт, дата, сандарды форматы сипатайтын төрт секциядан тұрады. Секциялар бір бірінен Windows тiзiмiнiң бөлгіш символ арқылы ажырасады (Бұл әдетте орыс тiлдерi үшiн нүктелi үтiр. Бұл символды басқару тақтасында - «Язык и стандарты тексеру немесе өзгерту мүмкiн.)

Ұяшықтарда керекті жиектеу (ұяшықтардың шекаралары) және түспен бояу (көлеңкелеу) қою үшін «Внешние границы» және «Выделение цветом» форматтау тақтасынан батырмаларды қолдануға болады.(Алдын ала ұяшықтарды белгілеу керек )

Ұяшықтардың шекараларының кез келген параметрлерiнiң орнату үшiн Граница ячейки таңдап және Граница қыстырманы шертуге керек. Тиiстi батырмалар көмегiмен содан соңы қажеттi шекаралардың параметрлерi орнату, соның iшiнде сызықтың түрi, түс және ұяшықтардың қай жақтарымен шекаралар орнатылады. Терезенiң бiр бөлiктерi сонымен бiрге орташа көруге болады, ұяшық көрiнгендей олардың шекараларының өзгерiсiнен кейiн.

Ұяшықтардың шекараларының кез келген параметрлерiнiң орнату үшiн Формат, Ячейки таңдап «Граница»қосымшасын шертініз. Сосын сәйкес батырмалар арқылы керекті шекаралар параметірдерді, соның ішінде сызықтар түрлерін, түсін және ұяшықтардың қай жақтарынан шектері орнатылғанын жасаймыз.

Ұяшықтардын шекараларын өзгерткен сон, оның түрлерін терезісінің орта бөлігінде көруге болады.

Кез келген заливка параметрлерін орнату үшін керекті ұяшықтарды белгілеп , Формат, Ячейки таңдап Вид қосымшасын таңдау керек. Сол қосымшада белгіленген ұяшықтарға өрнекті және фонның түсін орнату болады. Сонымен бірге «Образец» өрісінде фоннын түрін параметрлердiң өзгерiсiнен кейiн көруге болады.

«Формат по образцу» батырмасы және автоформат

Автоформат 16 кестелерден форматтардан тұрады, оларды ұяшықтардын диапозондарға қолдануға болады. Автоформатты қолдану үшін келесі амалдарды жасау керек:

1. Ұяшықтардын диапазондарды белгілеу

2. Формат, Автоформат танданыз. Экранда «Автоформат», терезесі ашылады , онын сол жағында форматтардын тізімдері пайда болады, «Образец» өрісінде келешек форматтын сыртқы түрі көрiнеді.

3. Тізімнің ішінде керек форматтын белгілеу керек..

4. «Параметры» батырмасы арқылы тандаулы форматтын кейбір элементтерін алып тастауға болады .

5. Ok басыныз

Форматтарды көшіру үшін біріншіден керек ұяшықтарды белгілеп , алмасу буферге көшіру керек, сосын Правка, Специальная вставка командаларын қолданып,ашылған терезесінде «Форматы» жалауды белгілейміз.

Стандарттық саймандар тақтасынан форматтарді көшіру үшін Формат по образцу (қылқалам түрінде) батырмасын колдануға ынғайлы.

1. керек форматтағы ұяшықты белгілеп, көшіріп жаңа орынға қоямыз.

2. «Формат по образцу»батырмасын шертеміз. Тышқанның көрсеткіші қылқалам түрінде оның жанында плюс таңбасымен орналасады.

3. Көшірілген форматқа тышқанның курсорын ұяшықтар арқылы тасымалдау керек

Форматы біруақытта бірнеше орындарға көшіру мүмкін. Сол үшін «Формат по образцу» батырмасын екі рет шертуге керек.. ESC перенесін басқанша тышқаның курсоры қылқалам түрінде болады .