Шартты форматтау.

Егер жұмыс парағында қандай да бір мәлiметтерді , белгiлi бiр мәндермен белгілеу керек болса онда шартты форматтауды қолдануға болады.

1. Форматт жасау қажет ұяшықтарын белгілеу.

2. Формат, Условное форматированиетаңдау.

3. Пайда болған терезеде сәйкесінше қажет ұяшықтар үшiн шартты форматтаудың жасау үшін шартты құрастыру керек. Сосын Формат батырмасын басып керекті форматы жасау, шартты қаннағатындыратын ұяшықтар белгіленген болады.

4. «А также» батырмасын баса 3 шарттарға дейiн сәйкес форматтарды орнатуға болады. Шарттар ішінде мәндерден басқа формулаларды Ақиқат мен жалған мәндерін қайтарып беретін көрсетуге болады. Шарттарды алып тастау үшін «Удалить»батырмасын қолдану керек.

5. Барлық қажет шарттарды және оған сәйкесінше форматтарды ұйымдастырған сон Ok батырмасын басу керек..

Условные форматы можно копировать при помощи кнопки «Формат по образцу» батырмасы арқылы Шартты форматтарды қөшіру мүмкін..

Егер бірнеше көрсетілген шарттардан ақиқатық мәнді бірден аса қабылдайтын болса онда қайсысы бiрiншi шын шартқа сәйкес келетін ,тек қана сол форматты қолданылады. Егер берілген шарттардың бiрi де шынайы мәндi қабылдамаса, онда ұяшықтардың форматы бұрынғы болып қалады.

Логикалық функциялар шартты орындауын тексеру немесе бірнеше шарттарды тексеру үшін арналған. Мысалы Егер (Если) функциясы көрсетілген шартты орындалуын анықтауға мүмкіндік беріп , шарт ақиқат немесе жалған болса бір мәнді қайтарып береді.

ЕГЕР(если), ЖӘНЕ(и), НЕМЕСЕ (или), ЕМЕС (не) логикаклық функияларға жатады.

Егер (ЕСЛИ) функциясы берілген шарт бойынша ақиқат есептелсе бір мәнді қайтарады , ал жалған болса басқа мәнді қайтарып тұрады.

Егер (ЕСЛИ ) функциясы формулаларды және шартты мәндерді тексеру үшін қолданылады.

Синтаксис:

ЕГЕР(ЕСЛИ)(лог_өрнегі;мағынасы_егер_ақиқат;мағынасы_егер_жалған)

Лог_өрнек - есептегенде ақиқат мәнің немесе жалғанмағынасын беретін кез келген өрнек немесе мағына..

Ақиқат мағнасы. Мағнасы_егер_ақиқат - бұл мән, қайтарылады, егер лог_өрнек ақиқат мәніне ие болады. Егер лог_өрнек ақиқат мағнасына сәкес болса және мағнасы_егер_шын түсірілген ,онда АҚИҚАТ мағнасы қайтарылады. Мағынасы _егер _ақиқат басқа формула болу мүмкін.

Мағнасы _егер _жалған - бұл мағнасы қайтарылады, егер лог_өрнегінде ЖАЛҒАН мәні болады.. Егер лог_өрнегі жалған болса және ЖАЛҒАН мағнасы түсірілген, онда Жалған мағнасы болады және _егер_ жалған мағнасы түсірілген жалған мәні қайтарылады. Мағынасы _егер _жалған басқа формула болу мүмкін.

ЕСКЕРТУ: өте курделі тексерудерін құрастыру үшін мағынасы_егер _ақиқат және мағнасы_егер _жалған аргументтердін мәндері ретінде ЕГЕР 7 функцияларға дейін бір біріне салуға мүмкін.

ЖӘНЕ (И)(логикалық_мағнасы1; логикалық_мағнасы 2; ...)

Логикалық_мағынасы1, логикалық_мағынасы2, ... - бұл 1 ден 30 дейін мағынасы немесе Ақиқат немесе Жалған болу мүмкін.

Аргументтер логикалық мәндер, массивтар немесе логикалық мәндерде болатын сiлтеме болуы керек

Егер сiлтеме немесе массив болып табылған аргументтерде мәтiндер немесе бос ұяшықтар болса оның мәндеріне назар аудармаймыз.

Егер берілген интервалда логикалық мәндері болмаса, онда ЖӘНЕ #ЗНАЧ қате деп мәнін қайтарады

НЕМЕСЕ функциясы АҚИҚАТ мәнің қайтарады ,егер ең болмаса бір аргументінің мәні Ақиқат болып табылса; Жалған мәнің қайтарады, егер барлық аргуметтері жалған болса..

НЕМЕСЕ(логикалық_мәні1;логикалық_мәні2; ...)

Логикалық _мәні1, логикалық_мәні2, ... – бұл мән 1мен 30мен аралығындағы тексерiлетiн шарттар, ақиқат немесе жалған мәніне ие болады.

Тапсырма:

1. Microsoft Excel программаны қосыныз.

2. Excel сабағы_А-Жөз бумада сақтаныз.

3. 1 параққа А1 ұяшыққа Аты-жөніңенгізініз, А3ұяшыққа– «Тұған жылын», А4ұяшыққа – «Бүгін», А5ұяшыққа – «Жас», А6 ұяшыққа– «Өмiр сүрiлген күндердiң саны ».

4. В3 ұяшыққа өз тұған жылын енгізініз, ал В4ұяшыққа – СЕГОДНЯфункциясын

5. В5ұяшыққа өз жас шамасын санап шығыныз (сол үшін СЕГОДНЯ функциясынан туу датасын алып ,365 күнге бөлу).Осы ұяшыққа «лет» форматтын қойыныз.

6. В6 ұяшықта өмiр бойы өмiр сүрiлген күндердiң санын санап шығу. Сол ұяшыққа «дней» форматтын қойыныз.

8. Осы 4 парғын төменде көрсетілгендей аттын өзгертініз:

a. 1 парақ —«Экономика»

b. 2 парақ —«Философия»

c. 3 парақ— «Мәдениеттану»

d. 4 парақ — «Стипендияның есептеп шығаруы »

9. Экономика, Философия, Мәдениеттану өзара ұқсас парақтар, емтихандық ведомость түрінде берілген( парақтардын аттары пәндердін аттарына сәйкес ): (7 сур)

7 сур. Экономика

10. “Стипендияны есептеп шығару” парағы стипендияның есептеп шығаруын емтихан ведомость орташа баллға байланысты болады және келесi түрде:

8 сур Стипендияны есептеп шығару

11. келесі ережемен стипендияны есептеп шығарыныз:

e. Егер(Если) 4<= орт .балл <=5, минималды стипендияны және оған қоса минималды стипендиядан 50% алады.;

f. Егер (Если) 3< студенттің орт.балл <4, , минималды стипендияны және оған қоса минималды стипендиядан 30% алады.

g.Егер орт балл <= 3, студент тек қана минималды стипендияны алады.

12. Ескерту:осы жұмыста СРЗНАЧ орта балл үш пәннен есептеу үшін және стипендияны есептеу үшін логикалық функцияларды ЕСЛИ және И қолданылады.

13. Кітапты сақтап , Microsoft Excel жабыныз.

14. Математикалық функциялардын графиктері деп аталған кітапқа қосымша парақ жасаныз

15. қадамы 0,1 тең , аралығында жататын функцияның графигін с жасаныз (11 - 14 пунктерін орынданыз).

16. автотолтыру арқылы A1:A11 ұяшықтарға 0; 0,1; 0,2; 0,3 … 1. мәндерін енгіземіз

17. B1 ұяшыққа = cos (A1)^2формуланы енгізініз.

18. осы формуланы B2:B11 ұяшықтарға көшірініз.

19. мастер диаграмм арқылы келесі графикті жасаңыз

20. функцияның графигін аралығында ,қадам = 0,1. жасаңыз. ( 16 – 19 пункт жасаныз).

Рисунок 9 График функции

21. A20:A30 ұяшықтарға 0; 0,1; 0,2; ….; 1. мәндерің еңгіземіз.

22. B20 ұяшыққакелесі формулуланы енгіземіз: =ЕСЛИ(A20<0,5;(1+ABS(0,2-A20))/(1+A20+A20^2);A20^(1/3))

23. осы формуланы B21:B30 көшірініз

24. мастер диаграмм көмегімен келесі графикті жасаныз.

10 сур функцияның графигі

25. Бір координат жүйесінде екі функцияның графигін жасаныз: Y=2sin(x) и z=3cos(2x)-sin(x) при x [-3;0]:

26. A бағанаға , A40 ұяшықтан бастап, -3; -2,8; -2,6 … 0. мәндерін еңгіземіз
A39, B39, C39 ұяшықтарға X, Y,Z. жазылударды енгіземіз. B40 ұяшыққа =2*SIN(A40). Формуланы жазамыз.

27. C40 ұяшыққа: =3*COS(2*A40)-SIN(A40)формуланы жазып функциясының графигін жасаймыз.

28. x [-1,1]. z=x²-y² беттін жасаймыз.Ескерту : B61:L61 ұяшықтарға–1; -0,8; …1. сандарды енгіземіз. Сол мәндерді A62:A72. ұяшықтарға енгіземіз. B62 ұяшыққа =$A62^2-B$61^2. формуланы жазамыз. Марек автотолтыру арқылы формуланы A62:L72 диапазонға көшіріп, беттін графигін жасаймыз.

29. Кітапты сақтап Microsoft Excel жабыныз.

Бақылау сұрақтары:

1. Ұяшықтарға формуланы енгізу тәсілдері қандай бар болады?

2. Функцияны ұяшыққа қалай енгізуге болады ?

3. Белгіленген ұяшықтардын диапазонға автоформат калай беріледі?

4. Қандай ұяшықтардын форматтау тәсілдері бар болады?

5. Ұяшыққа пайдаланушы форматты қалай жасауға болады?

6. Белгіленген ұяшықтар диапазонға шартты форматауды қалай беріледі?

7. Формулада басқа парақа сілтеме қалай жасауға болады?

№5 Тәжірибелік жұмыс

Статистикалық, қаржылық, логикалық функциялар. Сұрыптау, деректер қорын түрлендіру, қарапайым сұраныстарды құру. Автосүзгі, кеңейтілген сүзгі. Аралық қорытынды жасау.

Мақсаты: Студенттерге MS Excel-де деректер қорын құруды, өңдеуді үйрету.

Қысқаша теориялық мәліметтер

Деректер қоры (ДҚ) – бұл ақпаратты сақтауға, іздеуге арналған құрал.

Қазіргі кездегі компьютерлік ДҚ-да ақпараттар көбінесе өзара нақты түрде байланысқан бірнеше кестелерден тұрады. Мұндай ДҚ-дағы кестелер жазбадан (жолдан) және өрістен(бағандардан) тұрады. Қарапайым, бір кестеден тұратын ДҚ MS Excel арқылы құруға болады.

Тізімдерді ДҚ ретінде қолдану.

Тізім – деп өзара байланысты міліметтерден тұратын жолдар жинағын айтамыз. MS Excel де ДҚ ретінде тізімдерді пайдалануға болады. Сұрыптау, іздеу сияқты қарапайым операцияларды орындаған кезде тізім ДҚ ретінде танылады.

Төмендегі тізімдер элементі мәліметтерді құрған кезде ескеріледі.

Тізімдегі бағандар ДҚ-ның өрісі болып табылады.

Бағандардың атаулары өрістер атауына сәйкес келеді.

Тізімнің әрбір жолы ДҚ-ның жазбасына айналады.

MS Excel бетінде ДҚ-на келесі талаптар қойылады:

Бір бетте бір тізімнен артық тізімнен артық тізім орналастыруға болмайды. Тізімдіөңднудің кейбір функциялары, мысалы, сүзгі бірнеше тізімді өңдеуге мүмкіндік бермейді. Тізім мен басқа мәліметтер арасында кем дегенде бір бос жол немесе бос баған болуы керек. Тізімнің өзінде бос жол немесе баған болмауы тиіс. Ол тізімді белгілеуді және идентификациялауды оңайлатады. Бағандардың атауы 1-жолда болуы қажет.

Олар сұрыптау, іздеу, қорытынды жасағанда қолданылады.

Тізімді құрған кезде бірдей бағандардың барлық жолдарында біртипті мәліметтер болу қажет.

Ұяшықтағы мәліметтер алдында пробел болмау қажет, ол сұрыптауға әсер етеді.

Келесі кеңестерді де ескерген жөн:

Маңызды мәліметтерді тізімнің оң немесе сол жақ шетіне орналастырған жөн. Сүзгіні Қолданғаннан кейін олар жасырын болуы мүмкін.

Тізімдегі мәліметтерді сұрыптау.

Ұяшықтарды мәні бойынша реттеудің нақты бір сұрыптау реті қарастырылған.

Тексті сұрыптау кезінде мәндер әр символ бойынша оңнан солға қарай сұрыпталады. Мысалы, егер ұяшықта «А100» болса, сұрыптаудан кейін ол «А1» жазбасы бар ұяшықтан кейін, «А11» жазбасы бар ұяшықтың алдында орналасады.

Тізімдегі жолдарды бір немесе бінеше бағандардың мәні бойынша сұрыптауға болады. Тізімді өсу немесе кему реті бойынша сұрыптауға болады.

Үнсіз түрде тізім алфавит бойынша сұрыпталады. Апта күндерін, айларды логикалық ретімен сұрыптағанда пайдаланушы ретін қолданады.