Студопедия

КАТЕГОРИИ:

АстрономияБиологияГеографияДругие языкиДругоеИнформатикаИсторияКультураЛитератураЛогикаМатематикаМедицинаМеханикаОбразованиеОхрана трудаПедагогикаПолитикаПравоПсихологияРиторикаСоциологияСпортСтроительствоТехнологияФизикаФилософияФинансыХимияЧерчениеЭкологияЭкономикаЭлектроника


Бап. Бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлердiң құқықтары, мiндеттерi мен жауапкершiлiгi




1. Қазақстан Республикасы азаматтарының, Қазақстан Республикасында тұрақты тұратын шетелдiктер мен азаматтығы жоқ адамдардың қабылдау талаптарына сәйкес бiлiм беру ұйымдарын және бiлiм алу нысандарын таңдауға құқығы бар.

2. Бiлiм алатын адамдар бiлiм алушылар немесе тәрбиеленушiлер болып табылады.
Бiлiм алушыларға оқушылар, кадеттер, студенттер, магистранттар, адъюнкттар, интерндер, курсанттар, тыңдаушылар және докторанттар жатады.
Тәрбиеленушiлерге мектепке дейiнгi, интернаттық ұйымдарда бiлiм алушы және тәрбиеленушi адамдар жатады.

3. Бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлердiң:

1) мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарына сәйкес сапалы бiлiм алуға;

2) бiлiм беру ұйымы кеңесiнiң шешiмi бойынша жалпыға мiндеттi мемлекеттiк бiлiм беру стандарттары шеңберiнде жеке оқу жоспарлары, қысқартылған бiлiм беретiн оқу бағдарламалары бойынша оқуға;

3) оқу жоспарларына сәйкес баламалы курстарды таңдауға;

4) өзiнiң бейiмдiлiгi мен қажеттерiне қарай қосымша бiлiм беру қызметтерiн, бiлiмдердi ақылы негiзде алуға;

5) бiлiм беру ұйымдарын басқаруға қатысуға;

6) қайта қабылдануға және бiр оқу орнынан басқасына, бiр мамандықтан басқасына, ақылы негiзден мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысы бойынша оқуға немесе оқудың бiр нысанынан басқасына ауысуға;

7) бiлiм беру ұйымдарында ақпараттық ресурстарды тегiн пайдалануға, оқулықтармен, оқу-әдiстемелiк кешендермен және оқу-әдiстемелiк құралдармен қамтамасыз етiлуге;

8) спорт, оқу, акт залдарын, компьютерлiк сыныптарын және кiтапхананы тегiн пайдалануға;

9) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес халықты жұмыспен қамту саласындағы жағдай туралы ақпарат алуға;

10) өзiнiң пiкiрi мен сенiмiн еркiн бiлдiруге;

11) өзiнiң адамдық қадiр-қасиетiнiң құрметтелуiне;

12) оқудағы, ғылыми және шығармашылық қызметтегi табыстары үшiн көтермеленуге және сыйақы алуға құқығы бар.

4. Меншiк нысаны мен ведомстволық бағыныстылығына қарамастан, барлық бiлiм беру ұйымдарының күндiзгi оқу нысаны бойынша бiлiм алушылары мен тәрбиеленушiлерiнiң:

1) жергiлiктi өкiлдi органдардың шешiмi бойынша қоғамдық көлiкте (таксиден басқа) жеңiлдiкпен жол жүруге;

2) оқудан бос уақытта оқуды жұмыспен ұштастыруға;

3) Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес әскери қызметке шақырылу мерзiмiн кейiнге қалдыруға құқығы бар.

5. Медициналық айғақтар бойынша және өзге де ерекше жағдайларды бiлiм алушыға академиялық демалыс берiлуi мүмкiн.

6. Азаматтар бiтiрген бiлiм беру ұйымдарының меншiк нысандарын қарамастан, келесi деңгейдегi бiлiм беру ұйымына түсу кезiнде бiрдей құқықтарға ие болады.

6-1. Бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi орган «Назарбаев Зияткерлiк мектептерiн» және халықаралық мектептердi бiтiргеннен кейiн бiлiм туралы құжат алған адамдарға бiлiм беру гранттарын алуға арналған конкурсқа қатысу үшiн ұлттық бiрыңғай тестiлеу нәтижелерi туралы сертификаттар бередi. Сертификаттардың балдары бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi орган бекiтетiн шәкiл бойынша қорытынды бағаларды (балдарды) ауыстыру арқылы белгiленедi.

6-2. Жалпы бiлiм беретiн пәндер бойынша халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) соңғы үш жылдағы жеңiмпаздары, сондай-ақ жалпы бiлiм беретiн пәндер бойынша ағымдағы жылғы осы халықаралық олимпиадалар мен ғылыми жобалар конкурстарының (ғылыми жарыстардың) қатысушылары (ерекше үлгiдегi аттестат және "Алтын белгi" белгiсiн алуға үмiткер түлектердi қоспағанда) бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi орган қорытынды бағаларды сертификаттар баллына ауыстыру негiзiнде берген ұлттық бiрыңғай тестiлеудiң нәтижелерi туралы сертификаттар алады. Бiлiм алушының жылдық бағаларын сертификаттар баллына ауыстыруға арналған шәкiлдi бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi орган бекiтедi.

7. Бiлiм беру ұйымдарында күндiзгi оқу нысаны бойынша мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысы бойынша бiлiм алушы (кәсiптiк лицейлердiң оқушыларынан басқа) студенттерге, интерндерге, магистранттарға, докторанттарға, резидентура тыңдаушыларына, жоғары оқу орындарының дайындық бөлiмдерiнiң тыңдаушыларына мемлекеттiк стипендия төленуi мүмкiн. Мемлекеттiк стипендияны тағайындау және төлеу қағидаларын, сондай-ақ оның мөлшерiн Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiтедi.
Мемлекеттiк атаулы стипендия жоғары оқу орындарының неғұрлым дарынды магистранттарына және Қазақстан Республикасы жоғары оқу орындарының күндiзгi оқу нысаны бойынша бiлiм алушыларына жоғары оқу орындары ғылыми кеңестерiнiң шешiмдерi негiзiнде төленедi.
Көзi көрмейтiн мүгедектердiң және құлағы естiмейтiн мүгедектердiң, жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған және қорғаншылыққа (қамқорлыққа) алынған балалардың, сондай-ақ кезектi аралық аттестаттаудың нәтижелерi бойынша "үздiк" деген бағаға ғана оқитын студенттер мен магистранттардың мөлшерiн Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын жоғары мемлекеттiк стипендия алуға құқығы бар.
Жеке және заңды тұлғалар тағайындайтын атаулы стипендиялар техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi, жоғары және жоғары оқу орнынан кейiнгi бiлiм беру ұйымдарында оқытудың күндiзгi нысаны бойынша бiлiм алушыларға тағайындалады.
Атаулы стипендиялардың мөлшерiн және оларды төлеу тәртiбiн оларды тағайындаған органдар мен тұлғалар айқындайды.

8. Алып тасталды - ҚР 2011.10.24 № 487-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңымен.

9. Мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысына сәйкес оқуға қабылданған бiлiм алушыларды бiлiм беру ұйымдары өздерi белгiлеген тәртiппен жатақханалардағы орындармен қамтамасыз етедi.

10. Бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлердi оқу процесiнен алаңдатуға жол берiлмейдi.

11. Жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балаларға арналған бiлiм беру ұйымдарында бiлiм алушы және (немесе) тәрбиеленушi жетiм балалар мен ата-анасының қамқорлығынсыз қалған балалар толық мемлекет қамқорлығында ұсталады.

12. Бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлердiң жекелеген санаттарына Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес басқа да жеңiлдiктер берiледi.

13. Техникалық және кәсiптiк, орта бiлiмнен кейiнгi және жоғары бiлiм беретiн ұйымдарда мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысы негiзiнде бiлiм алушылардың қысқы және жазғы каникул кезiнде қалааралық темiржол және автомобиль (таксиден басқа) көлiгiнде жеңiлдiкпен жол жүруге құқығы бар.

14. Бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлер мемлекеттiк жалпыға мiндеттi бiлiм беру стандарттарының талаптарына сәйкес бiлiмдi, шеберлiктi, практикалық дағдылар мен бiлiктiлiктi меңгеруге, iшкi тәртiп ережелерiн сақтауға, бiлiм беру ұйымының жарғысында және бiлiм беру қызметтерiн көрсету туралы шартта көзделген басқа да талаптарды орындауға мiндеттi.

15. Бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлер өздерiнiң денсаулығы үшiн қам жеуге, рухани және тән саулығын өздiгiнен жетiлдiруге ұмтылуға мiндеттi.

15-1. Бiлiм алушылар бiлiм беру ұйымдарында белгiленген киiм үлгiсiн сақтауға мiндеттi.

16. Бiлiм алушылар мен тәрбиеленушiлер педагог қызметкердiң ар-намысы мен қадiр-қасиетiн, өздерi бiлiм алатын оқу орнының дәстүрлерiн құрметтеуге мiндеттi.

17. Осы Заңның 26-бабы 8-тармағының 3) тармақшасында белгiленген квота шегiнде педагогтiк, медициналық және ветеринарлық мамандықтар бойынша оқуға түскен ауыл (село) жастары қатарынан шыққан азаматтар жоғары оқу орнын бiтiргенннен кейiн тиiсiнше мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдарында, мемлекеттiк медицина ұйымдарында, ветеринария саласында қызметiн жүзеге асыратын мемлекеттiк органдар бөлiмшелерiнде не ауылдық жерде орналасқан мемлекеттiк ветеринария ұйымдарында кемiнде үш жыл жұмысты өтеуге мiндеттi.
Мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысы негiзiнде педагогтiк және медициналық мамандықтар бойынша бiлiм алушы азаматтар Қазақстан Республикасының Үкiметi айқындайтын тәртiппен мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдарында және мемлекеттiк медицина ұйымдарында жұмысты өтеуге мiндеттi.
Мемлекеттiк бiлiм беру тапсырысы негiзiнде философия докторлары (РhD) бағдарламасы бойынша докторантураға оқуға түскен азаматтар оқуын бiтiргенннен кейiн жоғары оқу орындарында немесе ғылыми ұйымдарда кемiнде үш жыл жұмысты өтеуге мiндеттi.
Осы тармақта аталған адамдардың жұмысты өтеу жөнiндегi өз мiндеттерiн орындауына немесе жұмысты өтемеген жағдайда бюджет қаражатының шығыстарын өтеуiне мониторингтi және олардың сақталуына бақылауды қамтамасыз ету бiлiм беру саласындағы уәкiлеттi орган сенiм бiлдiрген агентке жүктеледi.

17-1. Мемлекеттiк бiлiм беру ұйымдарына және мемлекеттiк медицина ұйымдарына жұмысқа бiрiншi кезекте бөлiну құқығына мыналар ие:
1) жұбайы (зайыбы) бос орынды ұсынған елдi мекенде немесе оған жақын орналасқан елдi мекенде тұратын, жұмыс iстейтiн немесе қызметiн өткеретiн адамдар;
2) ата-анасының бiреуi немесе екеуi де I және II топтағы мүгедектер болып табылатын адамдар, сондай-ақ бос орынды ұсынған елдi мекенде қорғаншылар және қамқоршылар тұрақты тұрғындар болып табылатын адамдар.
17-2. Осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөнiндегi мiндеттен босату жас мамандарды жеке-жеке бөлу жөнiндегi комиссияның шешiмiмен мынадай санаттағы жас мамандарға:
1) жұбайы (зайыбы) тұратын, жұмыс iстейтiн немесе қызметiн өткеретiн елдi мекенде не жақын орналасқан елдi мекенде бос орын болмаған жағдайдағы адамдарға;
2) I және II топтағы мүгедектерге;
3) одан әрi оқу үшiн магистратураға, резидентураға, докторантураға түскен адамдарға;
4) жүктi әйелдерге, үш жасқа дейiнгi баласы (балалары) бар, сондай-ақ үш жасқа дейiнгi баланы (балаларды) өзi тәрбиелеп жатқан адамдарға берiледi.
17-3. Оқумен байланысты бюджет қаражаты есебiнен шыққан шығыстар өтелместен, осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөнiндегi мiндеттiң тоқтатылуы:
1) жұмысты өтеу жөнiндегi мiндеттiң орындалуына байланысты;
2) тиiстi құжатпен расталатын бiлiм алушының (жас маманның) қайтыс болуына байланысты;
3) жұмысты өтеу мерзiмi iшiнде I және II топтағы мүгедектiк белгiленген жағдайда;
4) осы баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларда жұмысты өтеу жөнiндегi мiндеттен босатылуына байланысты басталады.
17-4. Осы баптың 17-2-тармағында көзделген жағдайларды қоспағанда, осы баптың 17-тармағында көзделген жұмысты өтеу жөнiндегi мiндеттi орындамағаны үшiн жас маман өзiнiң оқуына байланысты бюджет қаражаты есебiнен шыққан шығыстарды өтеуге мiндеттi.

18. Бiлiм алушылардың, тәрбиеленушiлердiң мiндеттерiн бұзғаны үшiн оларға бiлiм беру ұйымының iшкi тәртiбiнiң ережелерiмен және жарғысымен көзделген тәртiптiк ықпал ету шаралары не бiлiм беру қызметтерiн көрсету туралы шартта көзделген өзге де шаралар қолданылуы мүмкiн.
Ескерту. 47-бапқа өзгерту енгiзiлдi - ҚР 2011.01.19 N 395-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2011.10.24 № 487-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi), 2012.01.09 № 535-IV (алғашқы ресми жарияланғанынан кейiн күнтiзбелiк он күн өткен соң қолданысқа енгiзiледi) Заңдарымен.


Поделиться:

Дата добавления: 2015-09-15; просмотров: 56; Мы поможем в написании вашей работы!; Нарушение авторских прав





lektsii.com - Лекции.Ком - 2014-2024 год. (0.006 сек.) Все материалы представленные на сайте исключительно с целью ознакомления читателями и не преследуют коммерческих целей или нарушение авторских прав
Главная страница Случайная страница Контакты