Związki między podstawowymi rodzajami kształtowania zagospodarowania turystycznego a rozmieszczeniem walorów turystycznych i cechami ruchu turystycznego

Inne koncepcje użyteczne przy planowaniu zagospodarowania turystycznego Teoria lokalizacjiTeoria lokalizacji służy przede wszystkim do wyjaśniania i prognozowania działalności gospodarczej.

W znaczeniu makroekonomicznym jest częścią szeroko rozumianej teorii gospodarki przestrzennej, stosowanej podczas poszukiwania dla gospodarki danego obszaru efektywnych struktur przestrzennych

Z kolei w znaczeniu mikroekonomicznym dotyczy ona pojedynczych przedsiębiorstw, które, uwzględniając ceny i stan równowagi na rynku, poszukują najlepszego, z punktu widzenia kosztów i korzyści, miejsca działalności gospodarczej

Teoria ośrodków centralnych Zgodnie z teorią ośrodków (miejsc) centralnych, centralność produkowanych (świadczonych) w danym miejscu dóbr i usług określa pozycję tego miejsca w hierarchicznej strukturze ośrodków osadniczych (miejscowości) oraz przyporządkowuje mu rynek odpowiedniej skali przestrzennej. Tym samym większe ośrodki mają rozleglejszą strefę oddziaływania niż ośrodki niżej usytuowane w systemie osadniczym. Duże aglomeracje mają większe zasoby dóbr i usług centralnych, a więc ich szanse rozwojowe są większe niż ośrodków znajdujących się niżej w hierarchii i dysponujących odpowiednio mniejszym rynkiem (Parysek)

Teoria peryferiiZdaniem W. Christallera uczestnicy ruchu turystycznego (wypoczynkowego), pragnąc zaspokoić potrzeby, kierują się przede wszystkim walorami środowiska przyrodniczego, pomijając ośrodki miejskie (tzn. ośrodki centralne)

Teoria biegunów wzrostuAutorem koncepcji, która nosi nazwę teoria biegunów wzrostu(inne, częściej stosowane określenia to teoria ośrodków wzrostu, teoria centrów wzrostu, teoria biegunów rozwoju oraz teoria rozwoju spolaryzowanego), jest F. Perroux (1955). Według niego „wzrost nie uwidacznia się wszędzie jednocześnie; przejawia się on ze zmienną intensywnością w postaci punktów lub biegunów wzrostu; rozchodzi się różnymi kanałami i ze zmiennymi skutkami końcowymi dla całości gospodarki”. Teoria może być zaliczona do grupy koncepcji wzrostu i rozwoju niezrównoważonego i, z racji podkreślania dużego znaczenia innowacji

Użyteczność koncepcji biegunów wzrostu jest szczególnie widoczna w planowaniu rozmieszczenia ośrodków turystycznych, które wraz z upływem czasu mają stać się czynnikiem aktywizującym gospodarkę nie tylko w skali lokalnej czy regionalnej, ale nawet ogólnokrajowej.

Teoria klastrów„Klaster to przestrzenna koncentracja przedsiębiorstw, instytucji i organizacji wzajemnie powiązanych rozbudowaną siecią relacji o formalnym, jak i nieformalnym charakterze, opartych o wspólną trajektorię rozwoju (np. technologiczną, wspólne rynki docelowe itd.), jednocześnie konkurujących i kooperujących w pewnych aspektach działania” (Stasiak). Tak rozumiane klastry bardzo często przypominają struktury przestrzenno-ekonomiczne funkcjonujące w usługach turystycznych, w odniesieniu do relacji zachodzących między hotelami a dostawcami do nich żywności

W odniesieniu do zagospodarowania turystycznego najważniejszym elementem w koncepcji klastra jest przyjęcie założenia, iż ma on wymiar przestrzenny. Tym samym można przyjąć, że z powodu swojej formy funkcjonalno-przestrzennej klastrami turystycznymi są wielofunkcyjne ośrodki turystyczne