Дудараў

“Купала”(“Князь Вітаўт”) 1994 Гэты твор драматурга адрозніваецца ад папярэдніх перадусім навізной драматургічнай мовы — і ў прамым, і ў пераносным значэнні слова. гучыць класічны пяцістопны ямб — памер шэкспіраўскіх п'ес. Асаблівасці кампазіцыі, мізансцэн, стылістыкі новай п'есы Дударава кажуць пра зварот драматурга да спадчыны Шэкспіра. Пра гэта сведчыць пабудова «масавых» сцэн, імклівая змена месца дзеяння, пераключэнне стылявых рэгістраў, чаргаванне патэтычных маналогаў з празаічнымі дыялогамі, у якіх удзельнічаюць просталюдзіны і блазны. Сцэны з удзелам міфалагічных бостваў, духаў (Купалы, беражніцаў). П’еса не належыць да жанру ўласна гістарычнай драмы. Аўтар дапускае вольную трактоўку не толькі чарговасці і прычынна-выніковай сувязі паміж падзеямі, але і характарыстыкі персанажаў, у чым разыходзіцца з пазіцыяй і сярэдневечных храністаў, і сучасных гісторыкаў. Чысты вымысел драматурга — падкопы стражніка Люценя, вінаватага ў здрадніцкім забойстве Кейстута. Яшчэ адзін «прыдуманы» персанаж — пакаёўка Алена, таемна і безнадзейна закаханая ў Вітаўта, якая, ахвяруючы сабой, дапамагае князю ўцячы з вязніцы.

Летапісная падзея — горкае замужжа Рагнеды — паказваецца ў п'есе «Палачанка» як псіхалагічна ўскладнёная гісторыя пра каханне і нянавісць. Выпадковая сустрэча Рагнеды і Уладзіміра ў купальскую ноч абарочваецца каханнем — Ярыла распальвае гэтае сонечнае пачуццё ў іх сэрцах. Першая ж перашкода на шляху да шчасця — адмова ў шлюбе, якую па загадзе Рагвалода выказвае пераапранутая ў строі Рагнеды Любава, — прыводзіць ноўгарадскага князя ў шаленства. Ён не можа дараваць намёка на рабскае паходжанне, крывава помсціць родным Рагнеды, чыніць гвалт над ёю на вачах бацькі, братоў, дружыны.

46.

Сучасная паэзія – Чарноб. тэма. 1шы тэмат. зборнік 90 г “Зорка-Палын”. Ідэя – Чарноб падзяліў час на 2 эры: да і пасля Чарноб. (М.Танк “Пасля аварыі”, “Самае доўгае растанне”, “Просьба аб дараванні” са зб 88г “Збор калосся”). Часты вобраз-матыў мёртвай зямлі (А.Канапелька, Л.Дранько-Майсюк, З.Дудзюк). Зб “Прайсці праз зону” (96, 01, 06г) – вершы, проза, драмат-гія, дак творы на Чарноб тэму. Шырэй тэма разгляд-ца ў М.Мятліцкага (зб “Чаканне сонца” в “Мой кут забыты”, “Аер”).

Проза: В.Казько “Выратуй і памілуй нас, чорны бусел”, “Бунт незапатрабаванага праху”, В.Быкаў “Ваўчыная яма”, І.Шамякін р.”Злая зорка”, А.Федарэнка “Бляха”.

Драматургія: І.Чыгрынаў “Хто вінаваты” 89, “Толькі мёртвыя не вяртаюцца” 90, А.Дудараў “Адцуранне” 93, А.Ждан “Сылгалі Богу”, В.Ткачоў “Усміхаўся месяц белай вішні” 96, М.Матухоўскі “Бездань” (гал герой – вядомы журналіст Траян, які атрым дзярж прэмію за фртыкул-ухваленне фабрык і заводаў: пад час родаў памерла яго жонка, нарадз дзіця – алігафрэна; прычына – не толькі хвароба жонкі, але і Чарноб, папяр забрудзванне асяроддзя; маральная праблема ў творы – адказнасць журналіста і вучоных за навук дасягненні), А.Петрашкевіч “Дагарэла свечачка” 88 (др назва“Маналог Беларусі” – маналог-сповед старой жанчыны)– Чарноб у траг лёсе гал гераіні бабулі Марфы (унук тушыў пажар на ЧАЭС).

47.